3 vragen over kleine windmolens

Kosten en opbrengsten

De prijzen van kleine windturbine lopen sterk uiteen: van minder dan 1000 euro tot honderdduizenden euro’s. De investering verdient zich zelden terug tijdens de levensduur van de windmolen. 

Er is geen landelijke subsidie beschikbaar voor plaatsing van een kleine windmolen door particulieren. Sommige gemeentes hebben een eigen subsidie. Check de Energiesubsidiewijzer om te checken of dit voor jouw gemeente geldt. 

Vermogen en opwekking

Grote windmolens wekken veel meer elektriciteit op dan kleine windmolens. Drie grote windturbines met een ashoogte van 100 meter wekken net zoveel elektriciteit op als meer dan 300 kleine windmolens van 15 meter hoog. Een kleine windmolen met een verticale as van zo’n 1,5 meter hoog levert volgens fabrikanten 1.000 kWh per jaar op. Dat is een derde van het gemiddelde stroomverbruik van een tweepersoonshuishouden in een tussen- of hoekwoning. In de praktijk wordt die 1.000 kWh nauwelijks gehaald.

CO2-voetafdruk kleine windmolens

Kleine windmolens wekken groene stroom op. Wanneer de CO2-uitstoot die ontstaat bij de productie, plaatsing en het onderhoud wordt meegerekend, kun je de uitstoot per kWh bepalen. Dat noem je de emissiefactor. Die ligt bij kleine windmolens bijna tien keer hoger dan bij stroom uit grote windmolens. Bij de grote windturbines wordt het benodigde extra materiaal ruimschoots gecompenseerd door een hogere opbrengst. De emissiefactor per kWh voor kleine windmolens is in de meeste gevallen nog wel onder die van de stroommix in Nederland. Deze daalt snel door de groeiende hoeveelheid groene stroom, waardoor kleine windmolens op lange termijn zelfs slechter kunnen scoren dan de grijs-groene stroommix.

Plaatsing van een kleine windmolen

Er komt veel voorbereiding kijken bij de aanschaf en plaatsing van een kleine windmolen of een mini-windturbine. Je hebt bijvoorbeeld altijd een vergunning nodig. Verder moet je rekening houden met de windsnelheden op de gewenste plek (zie hieronder). Wil je een windmolen op je dak plaatsen, dan moet er ook een bouwtechnisch onderzoek worden uitgevoerd. Ook de aansluiting op het elektriciteitsnet moet in orde zijn. Zeker als je naast de windmolen ook zonnepanelen hebt.

Verplichte vergunning

Voor het plaatsen van een kleine windmolen is in alle gevallen een omgevingsvergunning nodig. Wil je een windmolen met wieken die een diameter van meer dan 2 meter hebben? Dan moet je ook voldoen aan milieuregels en is er een omgevingsvergunning beperkte milieutoets (OBM) nodig. Dat brengt ook extra kosten met zich mee.

Voor kleine windmolens gelden dezelfde regels voor slagschaduw, geluidsoverlast en veiligheid als voor grote windmolens. Lees meer over deze regels.

Locaties met voldoende wind

Goede locaties voor een kleine windmolen zijn op een woning in het open veld of op het dak van een flatgebouw dat boven de bebouwde omgeving uitsteekt. In de stad zijn alleen gebouwen geschikt die minstens 20 meter hoog zijn, of die 2 keer zo hoog zijn als de gebouwen of bomen in de omgeving.

Hoeveel elektriciteit de windmolen opwekt is afhankelijk van de gemiddelde windsterkte ter plekke. Lokale windmetingen zijn nodig om een goed beeld te krijgen van deze windsterkte.

Soorten windturbines

Er zijn windmolens met een horizontale as en met een verticale as. Windmolens met een horizontale as zijn de bekende modellen, met rotorbladen. De typen met een verticale as worden soms windwokkels genoemd.

Woon je aan de kust of op het platteland in de kustprovincies dan kun je kiezen voor een horizontale-asturbine. In de bebouwde omgeving, doen verticale-asturbines het meestal beter. Daar varieert de windrichting meer en zijn meer windvlagen. Omdat verticale-asturbines niet in de windrichting gedraaid hoeven worden, hebben ze hier minder last van.

Je hebt twee varianten van de verticale-asturbine:

• Het Darrieus-type, met open rotorbladen. De energie wordt uit de wind gehaald wanneer de wieken dwars op de wind bewegen. Deze modellen hebben een hoger rendement dan de verticale-asturbine van het Savonius-type, maar produceren ook meer geluid.
• Het Savonius-type, met gesloten rotorbladen. Deze turbine wekt energie op doordat de wind de wieken wegduwt. De rotor beweegt nooit sneller dan de wind. De opbrengst is daardoor lager dan bij andere typen, maar hij maakt weinig geluid.

Andere optie: winddelen

Is een kleine windmolen voor jou te duur of is je locatie niet geschikt? Met groene stroom van de wind stimuleer je de ontwikkeling van windenergie ook. Je kunt ook zelf investeren in windenergieprojecten of aansluiten bij een energiecoöperatie. Lees meer over Winddelen.

Meer informatie

• Als je zelf duurzame energie wilt opwekken kun je ook kiezen voor zonnepanelen. Kijk voor meer informatie op Zonnepanelen.
• Er zijn diverse modellen kleine windturbines op de Nederlandse markt. Op Urban Wind kun je een lijst downloaden met technische gegevens, prijzen en de gegevens van de leveranciers.
• Coöperaties die zich op windenergie richten kun je vinden op de kaart van Energie Samen.