Close in boiler of kokendwaterkraan

Vrouw doet de vaatwas in een teiltje.

Besparen in de keuken

Met deze tips bespaar je op je warmwatergebruik in de keuken. Besparen in de keuken
Is een close-in boiler of een combi-kokendwaterkraan voor het milieu een goed idee of niet? Het is in ieder geval een stap naar aardgasvrij, want ze werken op stroom. Milieu Centraal zet de mogelijkheden voor elektrisch warm- en kokend water in de keuken op een rij en kijkt daarbij vooral naar het energieverbruik.

In heel veel huizen wordt het warme water uit de keukenkraan opgewarmd door de hr-combiketel. Die werkt op aardgas, met uitstoot van het broeikasgas CO2. Om verdere klimaatverandering tegen te gaan, gaat Nederland stap voor stap van het aardgas af. Apparaten voor warm water die werken met duurzame elektriciteit hebben de toekomst. Zeker als ze zuinig met de duurzame elektriciteit omgaan.

De mogelijkheden in de keuken

Wat zijn elektrische alternatieven voor warm water in de keuken?

Een close-in boiler of keukenboiler is een kleine elektrische boiler (5 tot 10 liter inhoud) voor warm water in de keuken. De boiler is meestal vlak bij de kraan ingebouwd, en door de korte afstand heb je snel warm water. Voor kokend water gebruik je een waterkoker of een fluitketel.

Een combi-kokendwaterkraan werkt op elektriciteit en heeft een reservoir met kokend water (3 tot 7 liter inhoud). In de stand 'kokend water' krijg je direct kokend water. In de stand 'warm water' wordt het kokend water gemengd met koud water. Met een combi-kokendwaterkraan heb je snel warm water. Er zijn twee varianten: met heel goede isolatie en met slechtere isolatie van het reservoir. Let op: neem géén kokendwaterkraan die alleen kokend water geeft, want dan heb je nog een apparaat nodig voor warm water.

Een volledig elektrische warmtepomp heeft een voorraadvat met warm water voor in de keuken en badkamer. De afstand van het voorraadvat naar de keukenkraan kan tussen de 10 en 20 meter zijn, waardoor je een aantal seconden op warm water moet wachten. Voor kokend water gebruik je een waterkoker of een fluitketel.

Een elektrische doorstromer voor warm water lijkt op de ouderwetse keukengeiser. Hij hangt vlak bij de kraan, en begint water op te warmen als je de kraan aanzet.

Ga je voor een combi-kokendwaterkraan? Neem er dan een met heel goede isolatie: die verbruikt 40 procent minder stroom dan eentje met slechte isolatie.

De energiezuinigste keuzes

De zuinigste elektrische apparaten voor warm en kokend water in de keuken zijn:

  • Een combi-kokendwaterkraan, maar alleen als die hele goede isolatie heeft. Stroomverbruik: 280 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.
  • Een volledig elektrische warmtepomp, gecombineerd met een waterkoker. Aandachtspunten hierbij zijn plaatsing van het voorraadvat (niet te ver van de keuken) en een dunne leiding tussen voorraadvat en keukenkraan. Stroomverbruik: 250 kWh per jaar, bij gemiddeld van gebruik warm water in de keuken.
  • Een elektrische doorstromer, gecombineerd met een waterkoker. Een nadeel hierbij is het hoge elektrische vermogen dat nodig is (veel stroom in korte tijd). Je stroomaansluiting moet hier geschikt voor zijn. Deze optie is daarmee niet altijd praktisch haalbaar. Stroomverbruik: 230 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.

Deze elektrische apparaten voor warm- en kokend water in de keuken zijn veel onzuiniger, ze kosten (bijna) twee keer zoveel stroom:

  • Een combi-kokendwaterkraan met slechte isolatie. Stroomverbruik: 470 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.
  • Een close-in boiler (gecombineerd met een waterkoker). Stroomverbruik: 460 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.

Deze apparaten verliezen in verhouding veel warmte als ze niet worden gebruikt (het zogeheten stilstandsverlies is hoog).

  • Kokendwaterkraan: Er zijn grote verschillen in isolatiegraad. Slechter geïsoleerde apparaten verbruiken meer stroom in stand-by.
  • Warmtepomp: volledige warmtepomp (lucht/water) of warmtepompboiler.
Niet duurzaam Een kokendwaterkraan die alléén kokend water geeft is een afrader. Want dan heb je nog een extra apparaat nodig voor gewoon warm water.

Klimaatimpact vergeleken

Met de huidige stroommix in Nederland (meer grijs dan groen) is de CO2-uitstoot van warm water met een combi-kokendwaterkraan, volledige warmtepomp en elektrische doorstromer vergelijkbaar met die van warm water via een hr-ketel op aardgas. Maar de stroommix in Nederland wordt steeds groener. De verwachting is dat in 2030 de elektrische opties voor warm water voor veel minder CO2-uitstoot zorgen dan de hr-ketel op aardgas.

Tips voor gebruik

  1. 01

    Heb je een close-in boiler: zet de temperatuur op 60 graden Celsius. Niet hoger, dat kost onnodig energie. Niet lager, want dan loop je kans op besmetting met Legionella. Door de close-in boiler op 60 in plaats van op 80 graden in te stellen, bespaar je 80 kWh per jaar. Dat is 20 euro bij een stroomprijs van 25 cent per kWh.

  2. 02

    Moet je wachten op warm water en vind je dat wegstromende water maar verspilling? Vang het koude water in een emmer op, en gebruik het later. Bijvoorbeeld om mee te schoon te maken of planten water te geven.

  3. 03

    Heb je zonnepanelen? Dan is het slim om een timer op je close-in boiler of kokendwaterkraan te zetten, zodat je de boiler opwarmt met stroom van je eigen zonnepanelen.

Milieu Centraal rekent voor de lange termijn met een stroomprijs van 25 cent per kilowattuur. Dit is de gemiddelde prijs die verwacht wordt voor de jaren 2025-2040. We rekenen hiermee omdat de besparing niet eenmalig is, maar jaarlijks terugkeert. Op dit moment (januari 2024) is de gemiddelde stroomprijs ongeveer 37 cent. Daarmee is de besparing hoger: er komt ongeveer de helft bij. Maar de uiteindelijke besparing dit jaar hangt natuurlijk af van jouw stroomprijs.

Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.