Wegwerpbekertje of mok

Man met laptop wijst papieren bekertje af. Gebruik eigen beker voorkomt afval.
Leuke discussie voor bij het koffiezetapparaat: is een stenen of glazen kop beter voor het milieu dan een wegwerpbekertje van plastic of papier? Dat hangt ervan af hoe je de beker gebruikt. Afwassen en weggooien hebben allebei impact op het milieu. Voor het milieu is het een goede keuze om je beker vaker achter elkaar te gebruiken, want dat scheelt afwas. Spoel hem tussendoor niet om, of alleen met koud water.

De milieu-impact van een beker hangt af van de manier waarop je ermee omgaat. Als je en stenen of glazen mok energiezuinig afwast (dus niet onder de warm stromende kraan) wint deze het van steeds een wegwerpbekertje van plastic of papier pakken.

Een jaar lang koffiedrinken op kantoor staat gelijk aan 10 km autorijden. Tenminste: als je het zo milieuvriendelijk mogelijk doet. Dat is dan als je uit een mok drinkt die je de hele dag gebruikt en niet tussendoor afwast onder warm stromend water. Aan het eind van de dag zet je de mok in een energiezuinige afwasmachine. Was je de mok wél onder de warm stromende kraan af? Of gebruik je een plastic wegwerpbekertje dat je bij het restafval gooit in plaats van te recyclen? Dan is de milieu-impact flink hoger. Die is te vergelijken met zo'n 45 of 75 km autorijden.

De vergelijking met autorijden is uitgerekend op basis van een gangbare benzineauto in Nederland. Dan moet je denken aan de klimaatimpact per km van een middelgrote, moderne auto die rijdt op benzine E10/EURO95. Dat is inclusief de energie die het kost om de benzine te maken. Lees meer over de gemiddeld uitstoot per kilometer voor verschillende vervoersmiddelen.

Tips voor je koffiebeker of theeglas

  1. 01

    Gebruik je op kantoor een stenen kop of mok voor koffie of thee? Of voor onderweg een hervulbare meeneembeker? Gebruik die dan meerdere keren zonder af te wassen (of spoel met koud water). Was de mok uiteindelijk in een volle, energiezuinige afwasmachine (energielabel A) of met de hand in een afwasteiltje.

  2. 02

    Drinken jullie op het werk uit wegwerpbekertjes? Gebruik die dan zo vaak mogelijk - spoel eventueel met koud water.

  3. 03

    Plastic of kartonnen bekertjes kunnen goed gerecycled worden, als je ze laat ophalen. Ze moeten dan wel leeg zijn, dus zonder afval erin.

  4. 04

    Wil je op jouw werk het milieuvriendelijkst drinken? Ga dan voor afwasbare mokken en vul die steeds bij voor jouw koffie of thee. Is dat geen optie bij jou op het werk? Gebruik dan wegwerpbekertjes vaker en laat ze apart ophalen voor recycling.

Verschillen tussen mok en bekertje

Er zijn minder grondstoffen en energie nodig voor een plastic wegwerpbekertje dan voor een stenen mok of kopje. Maar een mok gaat duizenden keren mee. Als je de milieu-impact van de productie verdeelt over alle drankjes die je met een kopje neemt, dan blijkt de impact per drankje ongeveer even hoog te zijn, ongeacht het materiaal.

Het verschil tussen de materialen (steen of glas) is dus klein. Daarom is het vooral belangrijk hoe je met de beker omgaat: komt er tijdens het gebruik nog milieu-impact bij?

Afwas bepaalt milieu-impact mok

Tijdens de lange levensduur van de mok moet die worden afgewassen. Voor afwassen is warm water nodig, en juist dat warme water levert een flinke milieubelasting op: het kost gas (als je warm water uit de kraan gebruikt) of elektriciteit (als je een afwasmachine gebruikt). Het verbruik van gas en elektriciteit draagt bij aan klimaatverandering omdat hierdoor onder andere het broeikasgas CO2 vrijkomt. De milieubelasting van de mok daalt als je dezelfde mok meerdere keren vult met koffie of thee, zonder tussendoor af te wassen.

Vaker gebruiken bepaalt milieu-impact wegwerpbeker

De milieu-impact van een wegwerpbekertje dat je na één keer weggooit, zit alleen in de productie. Als je het koffiebekertje een paar keer gebruikt (zonder af te wassen), verlaag je de milieu-impact. En als je het bekertje goed laat recyclen, houd je de grondstoffen ook nog eens in de keten.

Milieuvergelijking tussen de mok en het wegwerpbekertje

Bij een milieuvergelijking tussen de verschillende bekers moet je alle aspecten meenemen. Van de afwasbare variant vergelijk je het afspoelen onder de warm stromende kraan met afwassen in een energiezuinige afwasmachine. Bij het wegwerpbekertje kijk je naar het materiaal (plastic, papier met plastic binnenkant of composteerbare beker met bioplastic binnenkant), en de afvalfase: worden de bekers gerecycled of verbrand? Of de mok beter is voor het milieu hangt af van hoe vaak je hem gebruikt, en hoe je hem afwast.

Uit onderzoek in opdracht van Milieu Centraal kwam dat als je een afwasbare mok of kopje een jaar lang gebruikt, dat beter voor het milieu is dan elke keer een wegwerpbekertje pakken. Je moet hem dan wel energiezuinig afwassen: in een afwasmachine of met de hand in een teiltje. Lukt dat niet, en is de warm stromende kraan de enige mogelijkheid om je beker schoon te maken? Dan kun je beter kiezen voor wegwerpbekertjes. Wegwerpbekertjes van papier of plastic die gerecycled worden, zijn dan een goede keuze. Plastic bekertjes die naar het restafval gaan, zijn geen milieuvriendelijke keuze.

Milieu-impact eenvoudig halveren

Hoe dan ook kun je in beide gevallen de milieu-impact eenvoudig halveren door hetzelfde kopje of bekertje meer dan één keer te gebruiken, in plaats van het na één keer in de afwasmachine te zetten of weg te gooien.

Wegwerpbekertjes thuis

Niet alleen op kantoor kun je wegwerpbekertjes gebruiken, ook thuis, of tijdens een uitje is dat soms handig. Denk aan kinderfeestjes of picknicks. In welke afvalbak laat je die bekertjes na afloop? Wegwerpbekertjes zijn vaak van papier met een plasticcoating om de beker vloeistofdicht te maken. Ze mogen nooit bij het oud papier, want een gebruikt bekertje is niet schoon en droog. Je gooit ze weg met het restafval. Ook wegwerpbekers van composteerbaar plastic horen bij het restafval. Alleen wegwerpbekertjes die helemaal van plastic zijn gemaakt mogen in de bak of zak voor plastic, metalen en drinkpakken.

Meer informatie