Autobezit is duur. Zelfs als je niet rijdt, heb je vaste kosten zoals de verzekering, wegenbelasting en onderhoud. Door de auto te vervangen door fiets, deelauto en/of ov, ben je goedkoper uit.

Per maand kan dat tot wel meer dan 300 euro schelen, wanneer je alle autoritjes kunt vervangen door een fiets en snelle elektrische fiets (speed pedelec). Dat is natuurlijk niet voor iedereen haalbaar. Zelfs als je autoritten vervangt door een mix van fiets, deelauto en openbaar vervoer, kan je elke maand bijna 100 euro besparen.

Er zijn veel duurzame opties om autoritten mee te vervangen. Zeker omdat we in Nederland nog voor bijna de helft van de ritten van 7,5 kilometer of korter pakken, is er veel winst te boeken.

Die korte ritjes kun je ook prima maken op een (elektrische) fiets. Voor de iets langere afstanden kun je denken aan een speed pedelec of elektrische scooter. Moet je echt ver? Dan zijn er verschillende manieren waarop je gebruik kunt maken van een deelauto en is de trein vaak een goede optie.

Rijden in een benzine- of dieselauto is slecht voor het milieu. Tijdens het rijden komt CO2, stikstof en fijnstof vrij. Door de auto te vervangen door andere vervoersmiddelen, kun je die uitstoot flink verminderen.

Fietsen zorgt bijvoorbeeld voor nagenoeg geen uitstoot, ook de elektrische fiets. Een elektrische scooter, handig voor middellange ritjes, stoot ruim 8 keer minder CO2 uit dan een benzineauto per kilometer. Kies je voor een deelauto? Dan scheelt dat ook flink, zeker omdat er een ruim aanbod van elektrische deelauto’s is. Het openbaar vervoer is ook een duurzaam alternatief.

Doe je je auto niet de deur uit? Dan kun je toch besparen door bijvoorbeeld voor woon-werkverkeer te gaan carpoolen met collega’s. Dat is niet alleen goed voor het milieu, maar ook goed voor de file- en parkeerdruk.

Er zijn verschillende manieren om aan autodelen te doen. Er zijn apps en websites waar buurtgenoten en andere particulieren hun auto’s aanbieden aan anderen. Via het platform zijn zaken als de verzekering geregeld, maar je moet met de aanbieder van de auto een ophaalmoment afspreken.

Daarnaast zijn er verschillende commerciële aanbieders. Van deze aanbieders staan de auto’s vaak op vaste plekken in de buurt. Meestal kun je met een app de auto reserveren en zelfs openmaken. Je betaalt vaak per uur. Nog een voordeel: van deze deelauto’s is drie op de tien al elektrisch.

Daarnaast kun je ook aan autodelen doen door samen met familie en vrienden een auto te kopen. Je moet dan onderling afspraken maken over de verdeling van de kosten en het gebruik. Een klassieke vorm van autodelen is carpoolen: samen met collega’s in de auto naar het werk rijden of samen met vrienden richting een festival.

Autodelen kan je flink geld besparen. Tot wel €600 euro per jaar! Autobezit is namelijk duur, zeker als je weinig kilometers rijdt. Je betaalt namelijk veel vaste kosten: wegenbelasting, verzekering en het onderhoud. Bij autodelen betaal je voor het gebruik en afhankelijk van de aanbieder abonnementskosten. Daarnaast pakken mensen die aan autodelen doen, vaak sneller de fiets of het ov. Ze rijden dus minder kilometers.

Voor regelmatig gebruik is een deelauto vaak voordeliger. Een ander voordeel is dat je deelauto’s dag en nacht kunt oppikken van vaste plekken in de buurt. Een huurauto moet je oppikken op vaste tijden bij het verhuurbedrijf.

Als je op een (langere) vakantie gaat, is een huurauto vaak wel goedkoper. Zeker als je op tijd reserveert. Ga je een midweek of weekendje weg? Dan loont het de moeite om de prijzen goed te vergelijken tussen huur- en deelauto’s.

Ja, als meer mensen gebruik maken van één auto, is dat goed voor het milieu. Wie overstapt van een eigen auto naar een deelauto kan per jaar 40% CO2-uitsoot besparen op vervoer.

Dat heeft verschillende redenen. Er zijn minder auto’s op de weg, wat ook goed is tegen de file- en parkeerdruk. Er hoeven ook minder auto’s geproduceerd te worden, wat grondstoffen scheelt. En omdat ongeveer de helft van de deelauto's elektrisch is, wordt er meer elektrisch gereden. Bovendien rijden mensen die een deelauto gebruiken vaak minder kilometers dan toen ze nog een eigen auto hadden. Ze pakken sneller het ov of de fiets.

Carpoolen betekent dat je samen met anderen in een auto rijdt. Bijvoorbeeld met collega’s naar je werk of met vrienden naar een festival of ander uitje. In plaats van allemaal met de eigen auto te rijden, gaan jullie samen in één auto. De scheelt brandstof (en dus uitstoot!), file- en parkeerdruk.

Carpoolen kun je onderling regelen, maar er zijn ook verschillende platforms die je kunnen helpen met het vinden van meerijders of ritten waar je bij kan instappen.

Passagiers zijn meestal gewoon meeverzekerd via de WA-verzekering van de bestuurder, maar voor betalende inzittenden geldt dit niet altijd. Een Schade Verzekering Inzittenden zorgt ervoor dat de schade onafhankelijk van de schuldvraag wordt vergoed. Informeer bij de verzekeringsmaatschappij.

Dat hangt af van hoe het carpoolen is georganiseerd. Organiseer je het carpoolen zelf? Dan komen bestuurders en meerijders in aanmerking voor de belastingvrije kilometervergoeding (maximaal 21 cent per kilometer) ongeacht het vervoermiddel. Kilometers die worden omgereden, vallen buiten de vergoeding.
Organiseert de werkgever het carpoolen? Dan kan alleen de chauffeur de kilometers indien als reiskosten (inclusief de extra kilometers voor het oppikken van collega’s).

De werkgever is vrij om meer dan 21 cent per kilometer te vergoeden, maar over het meerbedrag moet je wel inkomstenbelasting betalen. Vraag bij de Belastingdienst om meer informatie.

De oplaadtijd hangt af van het vermogen en het gebruik. Via een gewoon stopcontact duurt opladen tussen 2 en 8 uur. Met een snellader kun je de accu in 2 uur helemaal opladen, maar verbruik je ook meer stroom. Doe dit niet te vaak, want bij regelmatig gebruik van een snellader kan de levensduur van de accu minder worden.

Om je fiets weer op te laden is er een uitgebreid netwerk van openbare fietsoplaadpunten in Nederland. Als je accu onverhoopt leeg raakt, kun je op deze plekken je fiets opladen. Heb je geen tijd om hierop te wachten, dan moet je verder op eigen kracht.

Pak of download de handleiding erbij om te ontdekken wat voor soort accu je hebt en hoe je er het beste mee omgaat. Een Lithiumionaccu, die tegenwoordig gangbaar is, kan je bijvoorbeeld beter niet helemaal leegrijden. Nikkel-metaalhybride accu's kan je na 30 oplaadbeurten beter wél volledig ontladen (dus leegrijden). De meeste accu's verliezen hun kracht en capaciteit na ongeveer 5 jaar of 500 keer opladen. Daarna loopt de accu steeds iets sneller leeg.

Gebruik je de leasefiets om naar het werk te fietsen, dan krijg je voor de fietskilometers géén reiskostenvergoeding. Wat voor jou voordeliger is (reiskostenvergoeding of leasefiets), hangt van jouw situatie af. De NOS heeft een paar rekenvoorbeelden op een rij gezet. Of check de rekentool van de Fietserbond. Een voordeel van de leasefiets is dat onderhoud, verzekering, schade en pechhulp voor rekening van het leasebedrijf zijn.

Voor dagen dat je niet op de leasefiets naar je werk komt (maar bijvoorbeeld met de trein of auto) mag de werkgever wél een reiskostenvergoeding betalen.

Je mag een leasefiets combineren met een leaseauto. Daarmee heb je de mogelijkheid om een aantal dagen per week met de auto naar je werk te gaan en andere dagen met de fiets.

Een speed pedelec is sneller dan een gewone elektrische fiets. De speed pedelec geeft ondersteuning tot 45 km/u, een gewone elektrische fiets tot 25 km/u. Je kunt er dus makkelijker lange afstanden mee afleggen. Het bereik van een speed pedelec ligt vaak lager dan dat van een elektrische fiets: zo’n 60 à 70 kilometer vs. 150 kilometer.

Speed pedelecs zijn duurder dan gewone elektrische fietsen. Je koopt ze gemiddeld bijna €6.000, een elektrische fiets kost gemiddeld ruim € 2.000.

Voor een speed pedelec gelden andere (verkeers)regels dan voor een elektrische fiets. Lees meer over deze regels.

Voor een speed pedelec heb je minimaal een bromfietsrijbewijs (AM) nodig. Je moet dus ook minimaal 16 jaar zijn om erop te fietsen. Ook met een motor- en autorijbewijs mag je op de speed pedelec.

Op een speed pedelec moet je verplicht een helm dragen. Je hebt daarnaast ook een achteruitkijkspiegel nodig.

Er gelden meer (verkeers)regels voor een speed pedelec die niet voor een (elektrische) fiets gelden. Zo mag je alleen op fietspaden fietsen waar ook bromfietsen zijn toegestaan, heb je een nummerbord nodig en moet je een WA-verzekering hebben.

Een speed pedelec is beter voor het milieu dan de auto. Als je een maand lang drie dagen per week 20 kilometer heen en terug fietst naar je werk op de speed pedelec, stoot je ruim 40 keer minder CO2 uit dan met de auto.

Het is bovendien goedkoper: per maand bespaar je in dit voorbeeld zo’n 120 euro.

Er is geen landelijke subsidie voor een elektrische scooter.

De aanschafprijs van een elektrische scooter is vaak hoger dan die van een benzinescooter. Daar staat tegenover dat de gebruiks- en onderhoudskosten lager zijn. Lees meer over de kosten van een elektrische scooter.

Per gereden kilometer stoot een elektrische scooter minder CO2 uit dan een benzinescooter. Dat ligt zo'n 5 keer lager. Tijdens het rijden komen er bovendien geen vervuilende stoffen als fijnstof en koolstofmonoxide vrij. Dat gebeurt wel bij een benzinescooter. Deze stoffen zijn slecht voor de luchtkwaliteit. Lees meer over de klimaatvoordelen van een elektrische scooter.

De actieradius - hoever je kunt rijden op een volle accu - verschilt erg per merk en model. Bij modellen getest door de ANWB liep het uiteen van 33 tot 76 kilometer voor bromscooters (tot 45 km per uur) en 44 tot 72 kilometer voor snorscooters (tot 25 km per uur). Sommige modellen hebben de ruimte om een extra accu's te installeren, waarmee je de actieradius flink vergroot. Lees meer over het bereik van de elektrische scooter.

Elektrische scooters winnen snel aan populariteit ten opzichte van modellen op benzine. Ongeveer de helft van de verkochte brom- en snorscooters is nu elektrisch en daarmee groeit het aandeel elektrisch sneller dan bij auto’s.

Er waren plannen van het kabinet om de verkoop van nieuwe snorscooters met een benzinemotor vanaf 2025 te verbieden, maar dat is door de EU tegengehouden. Er mogen dus de komende jaren nog wel snorscooters en bromscooters op benzine worden verkocht, maar mogelijk na 2030 niet meer.

Daarnaast worden de regels voor benzinescooters steeds verder aangescherpt en mag je met die oudere benzinemodellen die buiten de toelatingscriteria vallen niet meer rijden in milieuzones voor brom- en snorfietsen.

Van auto tot vliegtuig: de meeste vervoermiddelen hebben brandstof nodig om van A naar B te komen. Deze brandstoffen komen vaak uit aardolie. Bij het verbranden van aardolie en andere fossiele brandstoffen komt CO2 vrij. Dit zorgt voor de opwarming van de aarde. Ook komen er andere stoffen vrij, zoals stikstofoxiden en fijnstof. Stikstofoxiden (NOx) zijn schadelijk voor de natuur als er te veel van in de bodem of het water terecht komt. Fijnstof (PM2,5 en PM10) is slecht voor de luchtkwaliteit en kan tot gezondheidsproblemen leiden. Bijvoorbeeld bij mensen die vlakbij een drukke weg wonen. Kies daarom voor milieuvriendelijk reizen naar je werk, sportclub of vakantiebestemming.

Een van de belangrijkste milieuproblemen voor mobiliteit is klimaatverandering door het broeikaseffect. Dit komt voor een groot deel door de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen door vliegtuigen, auto’s, schepen en vrachtwagens. Maar het komt niet alleen door de directe uitstoot uit de uitlaat: ook bij het maken, onderhouden en uiteindelijk recyclen van een voertuig komt veel CO2 vrij. Bij vliegen komen nog meer stoffen vrij die bijdragen aan het broeikaseffect: en doordat ze hoog in de lucht worden uitgestoten, hebben ze een extra broeikaseffect.

Daarnaast zorgt vervoer ook voor problemen met stikstof. Tijdens het rijden, zorgen diesel- en benzineauto’s voor uitstoot van stikstofoxiden (NOx) in de lucht. Hoe harder een auto rijdt, hoe meer er wordt uitgestoten: bij 130 kilometer per uur rijden wordt er bijvoorbeeld meer NOx uitgestoten dan bij 100 kilometer/uur rijden. NOx-uitstoot leidt tot luchtvervuiling, smog en gezondheidsklachten bij inademing. Uiteindelijk slaat het neer op de grond. Dan kan het lokaal negatieve gevolgen hebben voor bodem en biodiversiteit.

Fijnstof kan op verschillende manieren vrijkomen tijdens het rijden. Zoals uit de uitlaat van benzine- en dieselauto’s. Een elektrische auto veroorzaakt geen uitlaatgassen bij het rijden. Een deel van de uitstoot van fijnstof voor autorijden komt niet uit de uitlaat: deze fijnstof komt vrij bij de productie van brandstof (benzine, diesel) of elektriciteit en door slijtage: van de banden, remmen en het wegdek.

Gewone benzine en diesel bevat maximaal 10 procent biobrandstof. Hiervoor worden (tropische) gewassen geteeld, zoals maïs, tarwe, en palmolie. De teelt belast het milieu, onder meer omdat hiervoor landgebruik nodig is. De ruimte op aarde is schaars, dus die moet efficiënt worden benut. In elektrische auto’s zitten batterijen. Hiervoor zijn kostbare grondstoffen nodig. Voor het maken van accu’s, onder andere voor elektrische auto’s, zijn grote hoeveelheden metalen zoals nikkel, lithium en kobalt nodig. Mijnbouw voor winning van schaarse/kritische grondstoffen zorgt voor milieuproblemen en sociale problemen elders in de wereld.

Of je nou naar je werk of naar de supermarkt gaat: pak je voor kortere ritjes consequent de fiets in plaats van de auto, dan bespaar je veel CO2-uitstoot. Moet je een iets grotere afstand afleggen? Met een elektrische fiets kun je in veel gevallen de auto laten staan. Of pak het openbaar vervoer, zoals de bus of tram.

Moet je verder reizen, neem dan de trein in plaats van de auto. Misschien kun je de auto helemaal de deur uit doen, en voor die keren dat je hem echt nodig hebt een deelauto gebruiken. Heb je de auto vaak nodig? Dan is een elektrische auto de beste keuze. Dan rijd je stukken schoner: goed voor de lucht op straat en voor het klimaat.

Als we op vakantie gaan, leggen we vaak grote afstanden af. Vliegen is in de meeste gevallen verreweg de slechtste keuze voor het klimaat. Een milieuvriendelijkere keuze is op vakantie gaan met de trein. Je kunt er eventueel ook voor kiezen om met de trein naar je bestemming te gaan en daar een auto te huren.