Naden en kieren dicht
Isolatie-zelfscan
Advies op maat Hoe is je huis geïsoleerd en waar zitten de naden en kieren? Met de praktische uitleg van de zelfscan, een aansteker en meetlint ontdek je het zelf. Aan de slag!Een huis met veel naden en kieren is ‘lek’. Koude lucht van buiten stroomt je huis in en verwarmde lucht je huis uit. Je huis voelt daardoor kouder aan. De thermostaat een graadje hoger zetten lijkt een goede oplossing. Het wordt daardoor wel wat warmer in huis, maar je gasverbruik gaat ook omhoog. En dan te bedenken dat de thermostaat juist omlaag kan als alle naden en kieren dicht zijn.
Naad of kier?
'Naden en kieren' is een verzamelnaam voor allerlei plekken in huis die tocht veroorzaken. Maar wat is een naad? En wat is een kier?
- Naden zijn openingen tussen de vaste delen van je huis, bijvoorbeeld tussen het dak en de muur.
- Kieren zitten tussen de bewegende delen, vooral bij deuren of ramen die open kunnen.
Een naad
Een kier
Kosten en besparingen
Het dichtmaken van alle naden en kieren in een gemiddelde hoekwoning of 2-onder-1-kap scheelt zo’n 50 m3 gas per jaar. Dat komt neer op een jaarlijkse besparing van € . En als de thermostaat dan ook nog een graadje lager kan (omdat het huis warmer aanvoelt), dan bespaar je nog eens zo'n € 170 (120 m3 gas) per jaar. Samen € 240 (170 m3 gas) per jaar dus!
Milieu Centraal rekent voor de lange termijn met een gasprijs van 1,45 euro per kuub (m3) gas. Dit is de gemiddelde prijs die verwacht wordt voor de jaren 2025-2040. We rekenen hiermee omdat de besparing niet eenmalig is, maar jaarlijks terugkeert. De gemiddelde gasprijs van dit moment (januari 2024) is toevallig hetzelfde. Maar jouw gasprijs van dit moment kan hoger of lager zijn; de besparing is op dit moment dan ook hoger of lager.
Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.
-
Een slim moment om naden en kieren dicht te laten maken, is als je toch je huis gaat isoleren. Dan worden de naden en kieren vaak al dichtgemaakt bij de afwerking. Zo sla je 2 vliegen in 1 klap en spaar je geld uit. Let er wel op dat je nog steeds voldoende kunt ventileren. Vraag het isolatiebedrijf om hier een oplossing voor aan te brengen.
Zelf doen: lage kosten
Als je zelf naden en kieren dichtmaakt, betaal je alleen de kosten van het materiaal. Die heb je zo terugverdiend met een lagere energierekening.
Als je een klusjesman of bedrijf inhuurt, kost het natuurlijk meer. Milieu Centraal berekende dat het in een gemiddelde hoekwoning zo'n € 2.700 kost om alle naden en kieren te laten dichtmaken. Als een deel al is gedaan (bijvoorbeeld omdat je dak of vloer al geïsoleerd is), zijn de kosten lager: ongeveer € 370.
Een brievenbusborstel op de binnenkant van de deur heb je zo geplaatst.
Ook tochtband kun je makkelijk zelf plaatsen.
Op kierenjacht: check je huis
Naden en kieren kun je pas dichtmaken als je weet waar ze zitten. Soms is dat op zichtbare plekken in je huis, bijvoorbeeld in de brievenbus. Soms op onverwachte plekken, bijvoorbeeld bij gaten in de muur waar leidingen doorheen lopen.
Ga daarom op kierenjacht in je eigen huis. Check de ‘hotspots’ voor naden en kieren, kijk en voel als het hard waait: zijn ze dicht of voel je nog tocht als je je hand er voor houdt?
De ‘hotspots’ in huis
Door het hele huis
• Bij ramen en deuren die open kunnen
• Tussen de kozijnen en de muur
• Bij gaten in de muur of vloer waar leidingen doorheen lopen
• Tussen gipsplaten
Voordeur, meterkast, keuken en kruipluik
• Opvallende plekken: in de brievenbus en onder de buitendeur
• Onopvallende plekken: in de meterkast, bij leidingen achter en onder keukenkastjes en rondom het kruipluik
Bij de buitenmuren
• Bij een voorzetwand tegen de buitenmuur: tussen de gipsplaten
• Waar de begane grondvloer aansluit op de buitenmuren
In het dak
• Tussen dakplaten, in de nok, in de aansluitingen van het dak, aan de binnenzijde op de buitenmuur en aan de tussenmuur met de buren.
Een gat in de vloer waar de leiding doorheen loopt.
Een kier bij een raam.
Rond een deur vind je vaak veel naden en kieren.
Dit is een beeld met een warmtecamera van dezelfde deur. Op de plekken waar het blauw is, komt kou naar binnen.
Naden en kieren vinden
Je kunt kieren en naden het best zoeken op een koude dag met veel wind. Op zo'n dag vind je tochtplekken het makkelijkst. Lees hieronder hoe je het aanpakt.
1: Kijk of ramen of deuren die open kunnen, goed afsluiten
2: Kijk naar de naden tussen het kozijn en je muur
3: Kijk naar de leidingen door de vloer en het dak
4: Controleer de tocht bij je brievenbus
Extra tips voor de kierencheck
-
01
Warmtelekken zijn goed te zien op infrarood warmtefoto’s. Die kun je laten maken door een bouwkundige. Vraag bij het energieloket van jouw gemeente waar je een professional kunt vinden die warmtefoto's van jouw huis kan maken en advies kan geven over het dichtmaken van naden en kieren. Lees meer over warmtefoto's.
-
02
Ook in een nieuwbouwwoning of volledig gerenoveerde woning kunnen nog naden en kieren zitten. Dat kan je laten checken met een blower doortest. In een buitendeur wordt dan tijdelijk een ventilator geplaatst die lucht het huis in blaast. Met behulp van rook worden luchtlekken opgespoord. Deze test is wel duur en heeft alleen zin in woningen met weinig kieren.
Kies het juiste materiaal
Om al die verschillende naden en kieren goed (en blijvend) dicht te kunnen maken, is de materiaalkeuze heel belangrijk. Kijk goed naar de eigenschappen van de naden en kieren die je dicht wilt maken en kies daar het juiste materiaal bij. Ga je bijvoorbeeld een groot gat of een kleine kier vullen? Moet het materiaal hard worden of juist meebewegen met de delen waar je het op aanbrengt? Kijk ook waar het materiaal nog meer aan moet voldoen. Wil je er bijvoorbeeld overheen kunnen schilderen, of ook buiten gebruiken?
In de tabel hieronder staat hoe en met welk materiaal je verschillende naden en kieren het beste kunt dichtmaken. Verderop in de tekst vind je meer details over de materialen en de manier van aanbrengen.
Plek van de naden en kieren | Het meest geschikte isolatiemateriaal | Manier van aanbrengen |
---|---|---|
Kieren bij ramen, deuren en het kruipluik (delen die open kunnen) | Tochtband van flexibel en zelfklevend materiaal | Je knipt het op maat en plakt het in het kozijn of de rand waar het raam of kruipluik in valt. |
Tochtstrip van hard kunststof of aluminium met een flexibele rand of borstel | Je zaagt de tochtstrip op maat en spijkert of schroeft die vast op de plek waar het raam of de deur in het kozijn valt | |
Buitendeur | Tochtborstel ('dorpelstrip') | Je zaagt de borstel op maat en maakt hem met spijkers of schroeven vast tegen de onderkant van de deur |
Valdorpel | Tochtborstel die je op maat zaagt en vastmaakt in een gefreesde sleuf in de onderkant van de deur. Als de deur sluit, gaat de borstel omlaag. | |
Brievenbus | Brievenbusborstel | Een kant-en-klaar product dat je vastschroeft aan de binnenkant van de brievenbus. |
Naden tussen kozijnen en de buitenmuur of vloer | PU compressieband of waterbestendige siliconenkit | Knip PU-compressieband op maat en plak het rond het kozijn. Of vul de naad met siliconenkit (met een kitspuit). Bij houten kozijnen doe je dit alleen binnen, bij kunststof of alimuniumkozijnen binnen en buiten. |
Metselspecie (dat is metselmortel aangemaakt met water) | Bij houten kozijnen in stenen buitenmuur: breng in de naad rondom het kozijn aan de buitenzijde metselspecie aan met een voegspijker. | |
Naden in vaste delen, zoals vloer, gevel, dak, kozijn en aansluitingen daartussen | Elastische kit (siliconenkit of polyurethaankit) | Geschikt voor naden tot 5 millimeter. Aanbrengen met een kitspuit. Polyurethaankit is overschilderbaar, siliconenkit niet. |
PU compressieband | Geschikt voor naden tot 20 mm. Je knipt het op maat en plakt het in de naad. | |
Metselspecie of bouwschuim ('pur-schuim') | Voor grotere naden, scheuren of gaten in stenen muren gebruik je metselspecie. Bouwschuim kan ook, maar is minder milieuvriendelijk. | |
Gaten in muren of vloeren waar cv- en waterleidingen doorheen lopen | Glaswol, steenwol, vilt, vlaswol , kokos, sisal of compressieband | Heel eenvoudig: je duwt het materiaal in de opening rondom de leiding. Gebruik je restjes glas- of steenwol, draag dan handschoenen, lange mouwen en een P2 stofkapje tegen jeuk en hoesten |
“Het dicht maken van de kieren en naden was veel makkelijker dan ik dacht. En ik merk het echt! Het is direct een stuk warmer en comfortabeler thuis. Ik ben er trots op dat ik mijn huis zo zelf heb opgeknapt en ook mijn familie is er blij mee.”Marit
6 tips voor minder tocht
-
01
Ga je klussen, meet alles dan nauwkeurig op: dan ontstaan er minder naden en kieren. Kant-en-klaar producten (prefab) zijn handig omdat die al goed afgewerkt zijn (de platen sluiten bijvoorbeeld goed op elkaar aan).
-
02
Maak grote voegen of kieren eerst kleiner, bijvoorbeeld met een latje. Breng daarna pas het afdichtingsmateriaal aan.
-
03
Voor het milieu is het vooral belangrijk dát je naden en kieren dichtmaakt, en maakt het minder uit met welk materiaal dat gebeurt.
-
04
Er zijn ook kozijnen te koop waarbij het kierdichtingsmateriaal al in het kozijn zelf zit. Handig, want dan hoef je zelf niet meer aan de slag!
-
05
Is alle tocht weg en zijn naden en kieren dicht? Let dan extra op ventilatie. Voor je gezondheid is het belangrijk dat de lucht in huis voortdurend wordt ververst. Lees meer op Woning ventileren.
-
06
Let op: de ruimte onder de binnendeuren in huis moet je niet dichtmaken: die is nodig zodat de lucht door het huis kan stromen. Lees meer op Woning ventileren.
Kosten van het materiaal
Er zijn veel verschillende isolatiematerialen voor naden en kieren. Bij je materiaalkeuze is het vooral belangrijk welke naden en kieren je ermee wilt dichtmaken. Mag het materiaal hard zijn of moet het mee kunnen bewegen? Maar ook de kosten tellen mee. En of je het materiaal makkelijk zelf kan aanbrengen. Duurdere materialen gaan meestal wel langer mee.
Kosten per materiaal
Materiaal | Prijs |
---|---|
Tochtstrips: EPDM of EPT rubberprofielen | € 30 - 70 (10 meter) |
Tochtband: PE-rolband | € 5 (10 meter) |
Tochtband: PU- of EPDM-schuimband | € 5 (10 meter) |
Tochtband: PVC-schuimband | € 3 (10 meter) |
PU-compressieband | € 8 - 40 (10 meter) |
Tochtborstel | € 5 - 10 (1 meter) |
Brievenbusborstel | Vanaf € 5 per stuk |
Vezelmateriaal: glas- en steenwol | € 4 - 5 per vierkante meter |
Vezelmateriaal: kokos, vilt, sisal, hennep, vlaswol | geen gegevens beschikbaar |
Elastische waterdichte kit (siliconenkit en polyurethaankit) | € 6 - 8 (300 ml) |
Statische kit (overschilderbaar acrylaat, butyl of butyleen) | € 2 - 4 (310 ml) |
Elastische MS-polymeer kit (alles in één) | € 10 (290 ml) |
Purschuim (PU-schuim, polyurethaan schuim of bouwschuim) | € 3 - 15 (500 ml) |
Beglazingskit (voor ramen) | € 4 - 11 (300 ml) |
Tips als je materiaal gaat kopen
-
01
De meeste materialen zijn gewoon te koop bij de bouwmarkt of doe-het-zelf-winkels. Voor natuurlijke materialen als kokos, vilt, sisal, hennep en vlaswol kun je terecht bij een ecologische bouwmarkt.
-
02
Behalve PVC-schuimband en butyl- of butyleenkit kan je alle materialen ook buitenshuis gebruiken. Voor acrylaatkit moet je dan wel een soort kiezen die buiten bruikbaar is. Vezelmateriaal (zoals glaswol of kokos) moet je buiten beschermen met een latje.
-
03
Op de verpakking staat niet altijd duidelijk welk materiaal het is. Let dan op de levensduur die op de verpakking staat: siliconenrubber en EPDM gaan 10 jaar mee, PE-schuimband 1 tot 3 jaar en de rest 3 tot 5 jaar.
Zo breng je het aan
Ga je aan de slag? Lees meer over tochtprofielen, vezels, kit en schuim. Wat zijn de voor- en nadelen van elk materiaal? En waar moet je op letten als je het aanbrengt?
Tips voor het werken met vezels, kit en schuim
-
01
Vloeibare kit en schuim kan je huid irriteren (jeuken, rood worden). Let dus goed op terwijl je ermee werkt. Draag handschoenen en laat kit en schuim volledig uitharden voordat je het met je blote hand aanraakt. Dat geldt zeker voor siliconenkit en PUR-schuim. Volledig uitgeharde kit en PUR-schuim is niet schadelijk voor je huid of gezondheid.
-
02
Ga je aan de slag met glaswol of steenwol? Draag dan altijd handschoenen en lange mouwen en gebruik een stofkapje (type P2). De vezels kunnen jeuken en hoestprikkels geven.
-
03
Check altijd de verpakking van het materiaal waar je mee gaat werken. Op de verpakking of in de handleiding staat welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen en of het schadelijk kan zijn voor je gezondheid.
In de spouwmuur van je huis kunnen beschermde diersoorten, zoals vleermuizen of vogels, nestelen. Die kunnen via naden en kieren de spouw in en uit vliegen. Volgens de Omgevingswet mag je deze dieren niet verstoren of doden. Heb jij gaten en kieren in de spouwmuur van 7 mm of groter en bevinden ze zich boven de 2 meter hoogte? Die zouden gebruikt kunnen worden door vleermuizen of vogels. Vleermuizen kiezen doorgaans de hoogste gaten, dus zolang die toegankelijk blijven kunnen lager gelegen gaten gedicht of gebarricadeerd worden. Om uit te sluiten dat de hoogste gaten door vleermuizen of vogels worden gebruikt, laat je een check doen door een ecoloog.
Blijf ventileren
Is je huis goed geïsoleerd en zijn alle naden en kieren dicht? Vergeet dan niet om goed te ventileren! De aanvoer van verse lucht en de afvoer van vervuilde lucht moet dag en nacht, het hele jaar doorgaan.
Het lijkt misschien gek om eerst alles dicht te maken en vervolgens weer lucht binnen te laten komen. Maar verse lucht is belangrijk voor je gezondheid. Nog een reden om goed te ventileren: vervuilde, vochtige lucht zorgt voor schimmels en houtrot en dat is slecht voor je huis. Je huis mag daarom niet potdicht worden, er móét voldoende verse lucht binnenkomen.
Dat kan bijvoorbeeld met open roosters en klepraampjes, maar ook met een ventilatie-unit die de lucht van buiten voorverwarmt. Op Slim en energiezuinig ventileren lees je welke slimme ventilatieroosters en systemen er zijn.
Meer weten over nut en noodzaak van ventileren? Kijk dan op Woning ventileren.
Heb je ventilatieroosters? Zet ze altijd open.
Heb je mechanisch ventilatiesysteem? Zet die dan altijd aan.
Vragen over ventileren
Zelf je huis isoleren
Nog meer besparen op je energiekosten met isolatie Wil je nog een stapje verder gaan met je huis warm houden? Dan is het een goed idee om je huis te isoleren. Wist je dat je veel isolatieklussen zelf uit kunt voeren? Dat is een stuk goedkoper dan wanneer je een bedrijf inschakelt. Bekijk daarom de stappenplannen voor onder andere dak- en vloerisolatie, en doe het zelf!Hulp bij energie besparen
Wil jij energie besparen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Of wil je persoonlijk advies? Neem dan contact op met een vrijwillige energiehulp, met het energieloket in jouw gemeente, of met een professioneel energie-adviseur. Ontdek hoe je in contact komt met iemand die jou kan helpen.Anderen keken ook naar
Isolatie-zelfscan
Hoe goed is jouw huis al geïsoleerd? Pak een meetlint en ga op ontdekkingstocht door je huis. De isolatie-zelfscan helpt je met foto's, video's en praktische tips.
Warmtebeelden
Warmtefoto's of warmtescans worden steeds vaker gebruikt om te zien waar warmte weglekt uit onze huizen. Maar zulke warmtebeelden van gevels en daken kunnen...
Tips voor ventilatie
Vieze lucht eruit, schone lucht erin. Ventileren is nodig voor je gezondheid. Maar hoe zorg je ervoor dat je goed én energiezuinig ventileert?