Bloemen

Bloemen zijn leuk om te krijgen of te geven, maar helaas vaak niet zo duurzaam. Een bosje perfect ogende bloemen, uit de verwarmde kas of van ver ingevlogen met het vliegtuig heeft een flinke klimaatimpact. Daarnaast zijn er problemen door watergebruik en bestrijdingsmiddelen. Waar kun je op letten als je een bloemetje koopt?

Een bosje vollegrondsbloemen – uit het Nederlandse veld – is de beste keuze voor het klimaat, want de CO2-uitstoot van bloemen schiet vooral omhoog door verwarming en belichting in de kas, teelt op potgrond (veen) of door het invliegen. Maar behalve klimaatimpact heeft de sierteelt nog meer milieubelasting en andere problemen tot gevolg. Via keurmerken kun je letten op bestrijdingsmiddelen, watergebruik en arbeidsomstandigheden.

Tips voor duurzame bloemen

  1. 01

    Heb je een tuin? Zaai of plant je eigen bloemen. Of kijk of er een pluktuin in de buurt is waar je kunt plukken in het seizoen.

  2. 02

    Check de keurmerken voor bloemen in de Keurmerkenwijzer. Zo zijn er strenge eisen voor bestrijdingsmiddelen bij Biologisch, On the Way to PlanetProof en MPS-A. Fairtrade let op arbeidsomstandigheden bij de teelt.

  3. 03

    Vraag bij de bloemist naar bloemen van de Nederlandse akker (vollegrond). Koop geen bloemen uit de warme kas of ingevlogen met het vliegtuig.

  4. 04

    Gebruik deze verzorgtips om langer van je bloemen te genieten.

  5. 05

    Gooi uitgebloeide bloemen in de GFT-bak van je gemeente of op je eigen composthoop.

Bestrijdingsmiddelen, water en mest

Er worden veel gebruikt bij de teelt van bloemen. Dat is nodig in de sierteelt omdat het doel is dat de bloemen er zo goed mogelijk uitzien. Ook mag er voor de export geen enkel insect opzitten. Zonder bestrijdingsmiddelen werken is bij bloemen nog moeilijker dan bijvoorbeeld bij groenten. Zo mag bij een tomaat de tomatenplant best wat plekjes bevatten, maar bij een bloem moet zowel de bloem als de plant er goed uitzien.

Bovendien zijn er voor groente en fruit strenge eisen voor resten van bestrijdingsmiddelen omdat het opgegeten wordt, voor bloemen zijn zulke eisen er niet. De hoeveelheid gebruikte bestrijdingsmiddelen zegt overigens niet alles over de schadelijkheid ervan, en in hoeverre ze bijvoorbeeld in het water terechtkomen.

Bestrijdingsmiddelen, watergebruik en mest zorgen ook voor milieuproblemen. Er wordt onderzoek gedaan naar deze problemen bij de bloementeelt, maar er is nog weinig informatie over verschillen tussen bloemensoorten. Over meststoffen die in grondwater, sloten en rivieren terechtkomen, en waterschaarste (zeker bij Afrikaanse bloemen) is weinig informatie.

Een bestrijdingsmiddel bevat werkende (chemische) stoffen die giftig zijn voor het ongedierte, schimmel of onkruid. Vaak is het middel ook gevaarlijk voor andere (huis)dieren, planten en mensen.

Lees waarom je liever geen bestrijdingsmiddelen gebruikt thuis en vind tips voor veilig gebruik.

Door gebruik van bestrijdingsmiddelen in de landbouw neemt de biodiversiteit af. Lees meer over landbouw en biodiversiteit en over biologische landbouw.

Keurmerken voor bloemen

In de Keurmerkenwijzer lees je meer over alle keurmerken en plaatjes die je op bloemen kunt vinden. Biologische bloemen zijn een goede keuze als je wilt letten op gifgebruik. Deze bloemen zijn over het algemeen veilig voor bijen. Naast biologisch houden ook andere keurmerken rekening met het milieu, en soms ook met arbeidsomstandigheden – zoals Fairtrade voor bloemen uit bijvoorbeeld Afrika. Op de website van SlowFlowers vind je bloemisten die gecertificeerde bloemen aanbieden.

Waar komen bloemen vandaan?

Koop je bloemen bij een bloemist, supermarkt of het tuincentrum? Dan is meestal niet te zien of bloemen en planten uit Nederland komen, of zijn geïmporteerd uit het buitenland. Vaak weet een bloemenverkoper wel meer over de bloemen. Vraag naar een keurmerk of waar de bloemen vandaan komen.

Bloemen die niet uit warme kassen komen, zijn dan het beste voor het klimaat. Dat betekent alleen niet automatisch dat deze ook milieuvriendelijk geteeld zijn; er kunnen bijvoorbeeld veel bestrijdingsmiddelen gebruikt zijn.

Lente, herfst of winter: energiegebruik

Hoeveel energie nodig is voor de teelt van bloemen hangt van het seizoen af. In de winter is er meer energie nodig en komen bloemen meestal uit de verwarmde kas of uit Afrika. Deze bloemen uit de verwarmde kas of ingevlogen met het vliegtuig kun je beter vermijden in verband met hun klimaatimpact.

De rest van het jaar groeien verschillende bloemsoorten ook buiten op de Nederlandse velden. Ze kunnen een goede keuze zijn, afhankelijk van of er veel bestrijdingsmiddelen zijn gebruikt. Pluk je ze in een biologische pluktuin of je eigen tuin, dan zit je goed.

Wees origineel én duurzaam; geef iets anders

  • Wil je eens iets anders geven dan bloemen? Bekijk de ideeën in de groene geefgids.
  • Ga je voor een (bloeiende) potplant in plaats van bloemen? Een kleinere potplant is een duurzamere keuze dan een grote.
  • Er zijn veel mooie kunstbloemen te koop. Als je ze lang gebruikt, zijn ze een goede keuze. Houd je van variatie? Er zijn ook abonnementen waarmee je steeds andere kunstbloemen kunt lenen.

Potplant in plaats van vaasje bloemen?

Een potplant die lang meegaat is een betere keuze voor klimaat en milieu dan steeds een nieuwe bos bloemen in een vaas. 

De klimaat- en milieu-impact van potplanten verschilt sterk. Een handige vuistregel: begin klein. Immers: hoe langer de teelt duurt, hoe meer energie en middelen erin gestopt worden om de plant perfect te laten groeien.

Verzorgtips: zo gaan bloemen langer mee

Bloemen die je goed verzorgt gaan langer mee.

  • Snij de stelen recht af met scherp mes of knip ze met een snoeischaar.
  • Haal de onderste blaadjes weg (geen blad onder water).
  • Zet de bloemen in een passende en schone vaas.
  • Vul de vaas met schoon water, met snijbloemenvoeding.
  • Zoek een goed plekje uit (niet te dicht bij de verwarming).
  • Ontdek wat je kunt doen tegen schimmel of vraatinsecten in je kamerplanten.

Weggooien: bij het groente- fruit- en tuinafval

Zijn de bloemen uitgebloeid, gooi ze dan niet bij het restafval, maar doe ze bij het groente-, fruit- en tuinafval.