Stappenplan: groene gevel of geveltuin

Geveltuintjes zijn kleine tuintjes tegen de gevel van een woning, vaak aan de straatkant van de woning. Een rijtje stoeptegels vervangen door groen biedt ruimte voor dieren en insecten, werkt verkoelend en zorgt voor schonere lucht.
Kies je voor klimplanten die (eventueel via een raamwerk) tegen je gevel opklimmen? Dan wordt dat een groene gevel genoemd. Dit verticale groen helpt je huis koel te houden in warme periodes.
Voor je begint: regels, plantkeuze en voegen
Als je een geveltuin wilt aanleggen, moet je eerst bij je gemeente checken of je stenen mag weghalen voor een geveltuin en wat de toegestane afmetingen zijn. In sommige gemeentes worden de stenen en het zand voor je opgehaald. Doen ze dit niet? Dan kun je de stenen opstapelen voor een insectenmuurtje of ze tweedehands aanbieden.
Als je in een huurwoning woont, moet je ook overleggen met je verhuurder.
Plantkeuze
Denk goed na over welke planten je neerzet. Houd rekening met de hoeveelheid zonlicht en de vochtigheid van de grond. Als je planten de juiste plek geeft, blijven ze gezonder en vragen ze minder onderhoud.
Een paar vuistregels voor het kiezen van planten:
- Kies voor planten, zaden en bollen met een keurmerk, zoals On the way to PlanetProof, EU Biologisch of MPS-A+. Die zijn duurzaam gekweekt en niet giftig voor bijen.
- Plantensoorten die van nature in Nederland voorkomen (inheems), zijn beter voor de natuur. Ze vragen ook minder onderhoud, omdat ze gewend zijn aan het klimaat in Nederland.
- Geef planten de juiste plek, dan blijven ze gezonder en groeien ze beter. Denk na over de vochtigheid van de bodem en de hoeveelheid zonlicht op gekozen plek. Komt de geveltuin op een zonnige plek? Dan kun je kiezen voor planten zoals stokroos, salie, vetplanten, siergrassen of klimrozen. In de schaduw komen akelei, anemoon, vingerhoedskruid, varens of clematis goed tot hun recht.
- Kies vaste planten, die gaan lang mee. Ga bij voorkeur voor kleine planten, zaden of bollen. Planten die al groot zijn opgekweekt hebben een grotere milieubelasting.
- Bloeiende planten zijn goed voor allerlei bestuivers, zoals bijen, hommels en vlinders. Zorg voor een ‘bijenboog’: bloeiende planten van het vroege voorjaar tot het late najaar. Bessendragende planten of planten met zaden zijn favoriet bij vogels.
Groene gevel? Check je voegwerk
Als je een groene gevel wilt, kun je kiezen voor planten die tegen een klimconstructie van hout of staaldraad opklimmen. Deze grijpen zich niet vast aan de muur, en beschadigen dus niet.
Een andere optie zijn zelfklimmende planten. Deze grijpen zich vast aan de muur met zuignapjes of luchtwortels. In dat geval is het belangrijk om het voegwerk van je woning van tevoren te controleren. Oude voegen zijn vatbaarder voor beschadiging. Nieuwe voegen, waarin cement is gebruikt, lopen risico als de voeg op voorhand al beschadigd is. De planten zijn niet makkelijk te verwijderen: er blijft vaak wortel achter. Ze kunnen ook vlekjes op de muur achterlaten.
Goed om te weten: dit soort klimplanten worden vaak heel groot, te groot voor één woning. Je kunt met buren afspreken om één plant tegen meerdere woningen op te laten groeien.
Let op: ventilatieroosters moeten vrij blijven. Zorg dat planten daar niet voor groeien.
Voorbereiding
-
Reken uit hoeveel tuinaarde je nodig hebt. Houd er rekening mee dat de laag in je geveltuin zeker 30 centimeter diep moet zijn.
-
Veen zorgt voor een flinke milieubelasting. Kies milieuvriendelijke tuinaarde op basis van kokosvezels of met duurzaam geoogst veen. Let ook op keurmerken zoals MPS Potgrond, RHP en Quality Mark Good Soil.
-
Je kunt het beste kiezen voor bollen of zaden, maar ook planten die al zijn opgekweekt. Kies in dat laatste geval niet voor al te grote planten, die hebben een grotere milieubelasting dan kleine planten.
-
Bedenk of je een klimconstructie voor een groene gevel wilt zodat de planten niet direct tegen de muur klimmen.
Stappenplan groene gevel of geveltuin
Tijd: ongeveer 8 uur
Wat heb je nodig?
1. Check bij je gemeente

Verwijder niet zomaar stoeptegels voor je huis, maar check bij je gemeente wat de regels rondom geveltuinen zijn. Sommige gemeentes helpen zelfs een handje door de tegels en het zand te verwijderen.
Check of er in jouw gemeente subsidies zijn voor vergroening in de Groene Subsidiewijzer.
2. Groene gevel? Check de voegen

Een groene gevel kan met zelfklimmende planten tegen de muur. Dan is het belangrijk om eerst je voegwerk te controleren. Kan de muur de zelfklimmende planten aan?
Je kunt ze ook op een klimconstructie laten klimmen. Deze kun je aan de muur bevestigen, maar ook daarvoor is het van belang om je muur goed te controleren.
3. Verwijder de tegels

Ga je de tegels zelf verwijderen? Wrik de tegels dan los met de spade. Gebruik de tegels voor een stapelmuurtje in je tuin of watergootje als je de regenpijp afkoppelt. Je kunt de tegels ook tweedehands aanbieden.
4. Graaf het zand af

Het zand wat onder de tegels lag, moet je afgraven. Graaf minimaal 30 centimeter diep.
Controleer bij je gemeente of ze een service hebben om zand of tegels op te halen.
5. Vul de plek met tuinaarde

De plek die is vrijgekomen bij het afgraven vul je met tuinaarde.
Let bij tuinaarde op het keurmerk met behulp van de Keurmerkenwijzer.
6. Plant of zaai de beplanting

De grond is nu klaar om beplant of ingezaaid te worden!
Met boomschors of houtsnippers kun je de onbegroeide grond bedekken. Zo droogt de grond minder snel uit.
Anderen keken ook naar
Stappenplan: regenton installeren
Regenwater dat op een dak valt, kun je opvangen en opslaan in een regenton. Handig om in droge periodes je tuin of de planten op je balkon water mee te...
Stappenplan: tegels vervangen door groen
Tegels vervangen door groen in je tuin is goed voor het klimaat en de natuur. In een groene tuin heb je minder wateroverlast, is het koeler in de zomer...
Planten en bomen kiezen
Hoe beter planten en struiken bij jouw tuin passen, hoe sterker en gezonder ze zullen zijn. Sterke planten zijn minder vatbaar voor ziekten en plagen en...