De nieuwste en misschien wel leukste manier is de NightJet: deze vertrekt ’s avonds uit Amsterdam (met ook andere opstappunten in Nederland) en arriveert ’s morgens (via Bazel) in Zürich. Wie vroeg boekt, heeft de goedkoopste plekken. Van een goedkope stoel tot privéslaapcoupé, er is voor iedereen een ideale manier van reizen met de nachttrein. Inclusief opgemaakt bed en ontbijt.

Er zijn meer treinen die naar Zwitserland leiden. Overdag rijdt een rechtstreekse ICE in nog geen 7 uur van Amsterdam naar Basel. Daar stap je over naar bijvoorbeeld Genève, Zürich, Luzern of Lugano. Elke Zwitserse bestemming is vanuit Nederland binnen ongeveer 10 uur bereikbaar.

Voor verreweg de meeste Zwitserse treinen is reserveren niet nodig. Er is een uitgebreid netwerk van intercity’s, sneltreinen en stoptreinen, maar vanwege het bergachtige landschap met alpentoppen tot 4500 meter rijden er nauwelijks hogesnelheidstreinen. En dat is mooi meegenomen, want je wilt met deze uitzichten eigenlijk niet dat je reis eindigt, dus kan het maar beter zo lang mogelijk duren.

De meeste treintoeristen komen dan ook voor beroemde panoramatreinen als de Bernina Express en Glacier Express naar Zwitserland.Hier moet je wél voor reserveren, want deze treinen zijn ongekend populair. Is de panoramatrein vol? Dan kun je ook regionale treinen nemen die dezelfde route rijden. Het enige verschil is dat ze geen rijtuigen hebben met extra grote ramen voor dat panorama-uitzicht. Wel zijn ze een stuk goedkoper, hoef je er niet voor te reserveren en zijn de uitzichten er echt niet minder om.

Je reis plannen en tickets kopen doe je in Zwitserland via de website of app van SBB

Met de Swiss Travel Pass reis je 3, 4, 8 of 15 dagen, naar keuze aaneengesloten of binnen 1 maand. De Swiss Travel Pass is geldig voor alle treinen van de SBB en de panorama treinen. Ook krijg je korting op de toeristische bergtreinen, musea en andere activiteiten. Daarnaast kun je ook reizen met alle veerboten en bussen in Zwitserland. Het hele netwerk waarvoor de pas geldig is zie je op de site van Swiss Pass.

Daarnaast zijn er treinpassen voor verschillende regio’s, zoals de Jungfrau, Graubünden of Berner Oberland.

De tot 70% goedkopere Sparbillette en Sparbillette International van SBB zijn beperkt beschikbaar. Alleen geldig voor de gekozen treinverbinding en bij vertragingen of het missen van de trein kan je geen geld terugkrijgen. Met de kortingspas Swiss Half Fare Card reis je een maand lang voor de halve prijs met trein, bus, boot en stadsvervoer.

• Bernina Express, Chur-Tirano, reistijd ongeveer 8 uur;
• Glacier Express, Sankt Moritz-Zermatt, ongeveer 8 uur;
• Golden Pass Line, Luzern-Montreux, ongeveer 5 uur;
• Treno Gottardo, Luzern-Locarno (over het oude Gotthard-traject), ongeveer 3 uur;
• Voralpen Express, Luzern-Sankt Gallen, ruim 2 uur

• Jungfraubahn, trein van Kleine Scheidegg naar Jungfraujoch (3454 m), 30 minuten
• Gornergratbahn, trein van Zermatt naar Gornergrat (3089 m), 35 minuten
• Schilthornbahn, kabelbaan van Stechelberg naar Piz Gloria (2970 m), 35 minuten
• Rigibahn, trein van Vitznau naar Rigi Kulm (1798 m), 30 minuten
• Pilatusbahn, trein van Alpnachtstad naar Pilatus Kulm (2073 m), 40 minuten
• MGN, trein van Montreux naar Rochers-de-Naye (2042 m), 50 minuten
• Furka Bergstrecke, stoomtrein van Realp via Gletsch (1762 m) naar Oberwald, 2 uur

Geen zin om het allemaal zelf te bedenken en organiseren? In de Grand Train Tour of Switzerland zijn acht panoramische treinreizen aaneengeregen tot 1 grote route van 1280 kilometer door vier taalgebieden, via vijf Werelderfgoedlocaties en langs elf meren.

De route bestaat uit verschillende etappes, die je zelf samenstelt tot je ideale rondreis. Je bent dan een week onderweg en ziet de watervallen van Schaffhausen, het Meer van Genève, de Matterhorn, jetsetskidorp Sankt Moritz en nog veel meer. Dat alles kan met één treinkaartje: de Swiss Travel Pass.

Bijna elke bestemming in Duitsland is vanuit Nederland goed te bereiken. Er gaan regionale treinen, intercity’s, hogesnelheidstreinen en nachttreinen naar Berlijn, München en Dresden. Zuid-Duitsland is soms sneller bereikbaar via Brussel of Luik. Plan je reis via de Nederlandstalige DB-site of in de app DB Navigator.

Per trein door Duitsland reizen is een feest. Het spoorwegnet is uitgebreid, het materieel is modern en comfortabel, en in veel langeafstandstreinen is een restaurantrijtuig aanwezig. Reserveren is voor de meeste treinen niet verplicht (al is het voor langeafstandstreinen wel aanbevolen, vooral in de spits). Bij 1ste klas-tickets is de zitplaatsreservering inbegrepen bij de ticketprijs.

Deutsche Bahn (DB) is de nationale spoorwegmaatschappij. Ook andere vervoerders zijn hier actief, zoals Flixtrain, Veolia, Alex en nog kleinere bedrijven die maar één route rijden. Veel van deze lokale lijntjes zijn leuk, maar de meeste tijd zul je in de hogesnelheidstreinen (ICE), intercity’s (IC) en regionale treinen (RB, RE, IRE, S-Bahn) van Deutsche Bahn zitten.

Je reis plannen en tickets kopen kan via de Nederlandstalige site van Deutsche Bahn of de app DB Navigator.

Duitsland heeft ook een eigen railcard, de DeutschlandCard. Dit is een maandelijks opzegbaar abonnement waarmee je onbeperkt met regionale treinen kunt reizen. Heb je de tijd? Dan is deze kaart bijna altijd de goedkoopste optie. Alleen even opletten dat je niet per ongeluk in een intercity stapt. In de Deutsche Bahn app kun je een schuifje omzetten dat je alleen routes met regionale treinen wilt zien. Let op: vergeet het abonnement niet na je reis stop te zetten! Tenzij je natuurlijk regelmatig naar Duitsland reist.

Wil je toch liever wat sneller door Duitsland heen? Dan zijn er ook nog andere voordeelkaarten of goedkope tickets, als je op tijd boekt. Deutsche Bahn heeft scherpe tarieven voor vroegboekers, zowel voor binnenlandse als internationale treinreizen. Dit zijn de ‘Super Sparpreis’-tickets. De beschikbaarheid is beperkt; deze supervoordeeltickets zijn vanaf drie maanden tot drie weken voor vertrek te boeken, maar vaak al binnen een week uitverkocht.

Sinds mei 2021 rijdt er weer dagelijks een slaaptrein van Nederland naar Oostenrijk. De NightJet vertrekt ’s avonds uit Amsterdam en arriveert ’s morgens in Wenen of Innsbruck. Zo begin je uitgeslapen aan een stedentrip of een doorreis naar Zuidoost-Europa.

De trein is erg populair; met name de privéslaapcoupés zijn vaak al weken van tevoren volgeboekt. Als je vroeg boekt, kun je goedkoop een bed in een gedeelde coupé boeken. Er zijn ook speciale vrouwencoupés en eenpersoonscoupés voor meer privacy.

Reis je liever overdag? Neem dan ’s morgens in Amsterdam, Utrecht of Arnhem de ICE naar Frankfurt en stap over op de ICE naar Wenen, die in de avond aankomt.

Vanuit hoofdstad Wenen zijn andere Oostenrijkse bestemmingen als Melk, Baden en Salzburg goed bereikbaar per trein. Langeafstandstreinen kun je tot zes maanden voor vertrek boeken tegen het voordelige Sparschiene-tarief. Zitplaatsen reserveren is niet verplicht, maar wel aanbevolen voor populaire verbindingen, zoals Salzburg-Wenen. Voor regionale treinen is de prijs gebaseerd op de afstand; deze hoef je niet van tevoren te boeken noch te reserveren.

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de app of website van ÖBB.

De voordelige Sparschiene-tickets van ÖBB zijn vanaf 6 maanden voor vertrek beschikbaar kosten soms maar een paar tientjes. Vergelijk de prijzen die je vindt op de site of in de app van ÖBB altijd met die van Deutsche Bahn – daar vind je soms dezelfde trein voor de halve prijs.

Polen is vanuit Nederland binnen een dag bereikbaar: stap ’s ochtends in Nederland in de trein en (via Berlijn) stap je ’s avonds uit in Warschau.

Slaaptrein naar Berlijn + overdag naar Polen

Hoewel je in een dag naar Warschau reist, is het wel een lange zit. Je kunt er ook voor kiezen om ’s avonds met de European Sleeper-trein naar Berlijn te reizen en de volgende dag, na een ontbijtje in Berlijn, op je gemak doorreizen naar Polen. Krakau is de verste bestemming, met nog zo’n 7 uur treinreizen vanaf Berlijn. Met deze nachttrein route kun je dus binnen 24 uur naar elke bestemming in Polen reizen.

Polen heeft, na Duitsland en Frankrijk, het grootste spoorwegnet van Europa.

Je zou de Poolse spoorwegen wat ouderwets kunnen noemen; er ligt in het hele land maar één hogesnelheidslijn – van Olszamowice naar Zawiercie. Op de ExpressIntercity Premium-treinen na is het materieel vaak ouderwets, maar comfortabel en goed onderhouden. Dat ouderwetse heeft ook voordelen: treinen rijden vaak en op tijd, tickets zijn goedkoop, verbindingen sluiten goed aan, langeafstandstreinen hebben meestal een restauratierijtuig waar je goed kunt eten, en er rijden volop nachttreinen kriskras door het hele land.

Indrukwekkende treinroutes zijn er ook. Bijvoorbeeld in het zuiden, van Krakau naar Zakopane. Dit is de uitvalsbasis voor het Tatragebergte: in het noordoosten van Dzialdowo via het Mazurisch Merenplateau naar Elk, of in het westen van Paczkow door de Sudeten naar Szklarska Poreba in het Reuzengebergte. Welke stad of streek je ook wilt bezoeken, de trein is de meest ontspannen manier om door Polen te reizen.

Je reis plannen en tickets kopen doe je via intercity.pl of polregio.pl. Treintickets zijn in Polen goedkoop in vergelijking met andere landen en er zijn verschillende kortingstickets, zoals ‘Promo’ en ‘Super Promo’. Tickets voor intercity- en sneltreinen (EIP, EIC, IC, TLK) zijn dynamisch geprijsd, dus wie vroeg boekt (tot 60 dagen voor vertrek) betaalt minder dan kort voor vertrek.

Praag is dichterbij dan je denkt: stap ’s ochtends in Nederland in de trein en je wandelt ’s avonds over de Karelsbrug, met alleen een overstap in Berlijn. Vanaf Dresden is het een fijne panoramische treinreis door het schilderachtige Elbedal – reserveer een stoel aan de linkerkant voor het beste uitzicht. Of maak het jezelf nog gemakkelijker en neem de nachttrein van European Sleeper. Zo word je de volgende dag uitgerust wakker in de Tsjechische hoofdstad. Bij GreenCityTrip boek je bijvoorbeeld een kant-en-klare citytrip.

Zelfs het kleinste gehucht op de hoogste heuveltop of in het verste dal is per trein bereikbaar. Via de website en app nationale spoorwegmaatschappij Ceske Drahy (CD) kun je eenvoudig tickets kopen voor zowel binnenlandse als internationale treinreizen.

Het hoofdstation van Praag is het centrale spoorwegknooppunt; hiervandaan vertrekken treinen in alle windrichtingen. Treinkaartjes zijn relatief goedkoop, hebben een vaste prijs en reserveren is zelden verplicht.

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de website van CD, de Tsjechische spoorwegen, of hun app. De reisplanner op de website en in de app toont in de zoekresultaten altijd de voordeligste optie. Tickets voor een specifieke treinverbinding zijn vaak goedkoper dan normale Flexi-tickets waarmee je met elke trein kan reizen. Blijf je lang in Tsjechië? Kijk dan eens naar de kortingskaarten, zoals 25% of 50% korting op alle treintickets. Deze kaarten zijn goedkoop, dus als je van plan bent veel te reizen, haal je ze er vrij snel uit.

De meest praktische en comfortabele optie is de dagelijkse Nightjet van Amsterdam naar Wenen. Een enkele reis kan al vanaf een paar tientjes. Deze nachttrein is populair, dus boek vroeg (het kan vanaf 6 maanden van tevoren). Vanuit Wenen is het nog maar een uurtje naar Bratislava; treinen vertrekken eens per uur, reserveren is niet nodig en een ticket is goedkoop. Overdag reizen kan ook: dezelfde route via Wenen, met een vroege start en een aankomst in de avond.

In Slowakije kun je voor de meeste treinen gewoon op de dag zelf een kaartje kopen. Zeleznicna Spolocnost Slovensko (ZSSK) is de Slowaakse spoorwegmaatschappij. Voor een SuperCity-, EuroCity- of EuroNight-trein is reserveren verplicht of aanbevolen, dat is niet het geval voor de sneltrein (Rýchlik, R), regionale sneltrein (Regionálny Rýchlik, RR) of regio-expres (Regionálny Expres, REX).

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de website van ZSSK, de Slowaakse spoorwegen. De app van de spoorwegen is alleen in het Slowaaks beschikbaar. Ook hier rijden RegioJet-treinen tegen budgetprijzen.