Water koken en koffie zetten

Man met waterkoker schenkt mok in. Verwarm niet meer water dan je nodig hebt.
Komt jouw koffie uit een filterapparaat of espressomachine? En kook je water op het fornuis of in een waterkoker? Voor het milieu maakt het niet zo veel uit hóé jij water kookt of koffie zet. Belangrijker is dat je niet meer water verwarmt dan je nodig hebt en geen koffie verspilt.

Tips voor warm water en je bakje koffie

  1. 01

    Kook niet meer water dan je nodig hebt. Gebruik je een waterkoker, neem er dan een met een ruitje waar je kunt zien hoeveel water erin zit.

  2. 02

    Ontkalk je waterkoker en koffieapparaat regelmatig.

  3. 03

    Een kokendwaterkraan gebruikt behoorlijk wat stroom om het water steeds op temperatuur te houden.

  4. 04

    Zet niet meer koffie dan je opdrinkt. Koffie weggooien heeft meer milieu-impact dan het zetten. Naar schatting wordt 30 procent van de koffie weggegooid.

  5. 05

    Heb je nog een wat ouder koffiezetapparaat? Zet het uit als je geen koffie meer neemt. Nieuwere apparaten schakelen na een tijdje vanzelf uit.

Slim water koken

Verwarm niet meer water dan je nodig hebt. Een waterkoker met een ruitje met streepjes maakt dat makkelijker: je ziet dan precies hoeveel je kookt. En ontkalk je waterkoker op tijd: een verkalkt verwarmingselement doet er iets langer over om het water heet te krijgen.

Let erop dat je waterkoker ook kleine hoeveelheden kan verwarmen, bijvoorbeeld minder dan een halve liter. Zet je vaak 1 of 2 kopjes thee, neem dan liever een kleine waterkoker dan een grote: daarin kun je ook kleine beetjes water efficiënt koken. Een verwarmingselement in de bodem heeft de voorkeur boven een spiraal als verwarmingselement, omdat het minder verkalkt en gemakkelijker schoon te maken is.

Kokendwaterkraan in de keuken

Met een kokendwaterkraan (‘Quooker’) heb je steeds heet (kokend) water paraat staan. Maar het kost behoorlijk wat stroom om het water op temperatuur te houden: 90 tot 280 kWh per jaar. Dat is 23 tot 70 euro. Er is gerekend met een stroomprijs van 25 cent per kWh (dat is de gemiddelde stroomprijs voor 2025- Hoeveel jij in 2024 bespaart, hangt af van de welke stroomprijs je nu betaalt. In de meeste huishoudens is een kokendwaterkraan géén zuinige keuze. Je bespaart er eigenlijk alleen energie mee als je een paar keer per dag een klein beetje water nodig hebt (bijvoorbeeld één kopje) én je met een waterkoker of fluitketel vaak meer water kookt dan je gebruikt. Zet je meestal een hele pot thee, of warm je altijd precies op wat je gebruikt? Dan kost de kokendwaterkraan meer energie.

Kies een kraan met goede isolatie

Koop je een kokendwaterkraan, kies dan er dan een die goed geïsoleerd is. Door de goede isolatie koelt hij minder snel af en gaat er minder warmte verloren. Dat betekent een minder hoog standby-verbruik (10 Watt in plaats van 20-30 Watt). De minder zuinige modellen zijn meestal juist de meest energieverslindende manier om water te koken.

Heb je al een kokendwaterkraan die sowieso aan staat? Gebruik hem dan altijd als je heet of kokend water nodig hebt. Maar gebruik hem niet onnodig: het is bijvoorbeeld energieverspilling om de vaat te spoelen met kokend water. Elke keer dat je heet water uit de kokendwaterkraan gebruikt, moet er weer koud water opgewarmd worden, en dat kost energie.

Ben je een tijd van huis, dan kun je het apparaat het best even uit zetten. In 3 weken scheelt dit 5,5 tot 16 kWh stroom.

Lees meer over apparaten voor warm water in de keuken.

Milieu Centraal rekent voor de lange termijn met een stroomprijs van 25 cent per kilowattuur. Dit is de gemiddelde prijs die verwacht wordt voor de jaren 2025-2040. We rekenen hiermee omdat de besparing niet eenmalig is, maar jaarlijks terugkeert. Op dit moment (januari 2024) is de gemiddelde stroomprijs ongeveer 37 cent. Daarmee is de besparing hoger: er komt ongeveer de helft bij. Maar de uiteindelijke besparing dit jaar hangt natuurlijk af van jouw stroomprijs.

Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.

Slim koffie zetten

Voor het energieverbruik maakt het weinig uit of je koffie zet met een filterapparaat, een padapparaat (bijvoorbeeld senseo) of een espressomachine. Wel is het belangrijk om niet meer koffie te zetten dan je drinkt. Weggooien is verspilling van energie en koffiepoeder. Ben je de enige in huis die koffie drinkt, overweeg dan een koffiezetapparaat dat één kopje maakt.

Een filterapparaat met een thermoskan verbruikt een stuk minder energie dan de apparaten met een warmhoudplaat, omdat hij automatisch uitgaat als de koffie klaar is. Je kunt de koffie natuurlijk ook zelf overgieten in een thermoskan om het warm te houden.

Oudere espresso- en padmachines gebruiken vooral veel energie in de 'ready'-stand. Zet zo’n apparaat uit als je klaar bent met koffiezetten. Nieuwe apparaten die na 1 januari 2015 op de markt zijn gekomen, gaan automatisch naar standby of uit.