Close in boiler of kokendwaterkraan

Bord wordt afgewassen bij gootsteen. Close in boiler.
Is een close-in boiler of een combi-kokendwaterkraan voor het milieu een goed idee of niet? Het is in ieder geval een stap naar aardgasvrij, want ze werken op stroom. Milieu Centraal zet de mogelijkheden voor elektrisch warm- en kokend water in de keuken op een rij en kijkt daarbij vooral naar het energieverbruik.

In heel veel huizen wordt het warme water uit de keukenkraan opgewarmd door de hr-combiketel. Die werkt op aardgas, met uitstoot van het broeikasgas CO2. Om verdere klimaatverandering tegen te gaan, gaat Nederland stap voor stap van het aardgas af. Apparaten voor warm water die werken met duurzame elektriciteit hebben de toekomst. Zeker als ze zuinig met de duurzame elektriciteit omgaan.

De mogelijkheden in de keuken

Wat zijn elektrische alternatieven voor warm water in de keuken?

Een close-in boiler of keukenboiler is een kleine elektrische boiler (5 tot 10 liter inhoud) voor warm water in de keuken. De boiler is meestal vlak bij de kraan ingebouwd, en door de korte afstand heb je snel warm water. Voor kokend water gebruik je een waterkoker of een fluitketel.

Een combi-kokendwaterkraan werkt op elektriciteit en heeft een reservoir met kokend water (3 tot 7 liter inhoud). In de stand 'kokend water' krijg je direct kokend water. In de stand 'warm water' wordt het kokend water gemengd met koud water. Met een combi-kokendwaterkraan heb je snel warm water. Er zijn twee varianten: met heel goede isolatie en met slechtere isolatie van het reservoir. Let op: neem géén kokendwaterkraan die alleen kokend water geeft, want dan heb je nog een apparaat nodig voor warm water.

Een volledig elektrische warmtepomp heeft een voorraadvat met warm water voor in de keuken en badkamer. De afstand van het voorraadvat naar de keukenkraan kan tussen de 10 en 20 meter zijn, waardoor je een aantal seconden op warm water moet wachten. Voor kokend water gebruik je een waterkoker of een fluitketel.

Een elektrische doorstromer voor warm water lijkt op de ouderwetse keukengeiser. Hij hangt vlak bij de kraan, en begint water op te warmen als je de kraan aanzet.

De energiezuinigste keuzes

De zuinigste elektrische opties voor warm en kokend water in de keuken zijn:

  • Een combi-kokendwaterkraan, maar alleen als die hele goede isolatie heeft. Stroomverbruik: 280 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.
  • Een volledig elektrische warmtepomp, gecombineerd met een waterkoker. Aandachtspunten hierbij zijn plaatsing van het voorraadvat (niet te ver van de keuken) en een dunne leiding tussen voorraadvat en keukenkraan. Stroomverbruik: 250 kWh per jaar, bij gemiddeld van gebruik warm water in de keuken.
  • Een elektrische doorstromer, gecombineerd met een waterkoker. Een nadeel hierbij is het hoge elektrische vermogen dat nodig is (veel stroom in korte tijd). Je stroomaansluiting moet hier geschikt voor zijn. Deze optie is daarmee niet altijd praktisch haalbaar. Stroomverbruik: 210 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.

Onzuinigere elektrische opties voor warm- en kokend water in de keuken zijn:

  • Een combi-kokendwaterkraan met slechte isolatie. Stroomverbruik: 470 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.
  • Een close-in boiler (gecombineerd met een waterkoker). Stroomverbruik: 460 kWh per jaar, bij gemiddeld gebruik van warm water in de keuken.

Deze apparaten verliezen in verhouding veel warmte als ze niet worden gebruikt (het zogeheten stilstandsverlies is hoog).

  • Kokendwaterkraan: Er zijn grote verschillen in isolatiegraad. Slechter geïsoleerde apparaten verbruiken meer stroom in stand-by.
  • Warmtepomp: volledige warmtepomp (lucht/water) of warmtepompboiler.
  • Bij de close-inboiler en kokend water kraan staan de aanschafkosten, bij de hr-ketel en warmtepomp niet (omdat je dat apparaat al hebt voor verwarming).
  • Elektriciteitsprijs van 22 cent per kwh en gasprijs van 79 cent per m3 (prijspeil 2021).
Niet duurzaam Een kokendwaterkraan die alléén kokend water geeft is een afrader. Want dan heb je nog een extra apparaat nodig voor gewoon warm water.

Klimaatimpact vergeleken

Met de huidige stroommix in Nederland (meer grijs dan groen) is de CO2-uitstoot van warm water met een combi-kokendwaterkraan, volledige warmtepomp en elektrische doorstromer vergelijkbaar met die van warm water via een hr-ketel op aardgas. Maar de stroommix in Nederland wordt steeds groener. De verwachting is dat in 2030 de elektrische opties voor warm water voor veel minder CO2-uitstoot zorgen dan de hr-ketel op aardgas.

Tips voor gebruik

  1. 01

    Heb je een close-in boiler: zet de temperatuur op 60 graden Celsius. Niet hoger, dat kost onnodig energie. Niet lager, want dan loop je kans op besmetting met Legionella. Door de close-in boiler op 60 in plaats van op 80 graden in te stellen, bespaar je 80 kWh per jaar. Dat is 55 euro met de hoge stroomprijs van nu, en 20 euro met de stroomprijs op lange termijn.

  2. 02

    Moet je wachten op warm water en vind je dat wegstromende water maar verspilling? Vang het koude water in een emmer op, en gebruik het later. Bijvoorbeeld om mee te schoon te maken of planten water te geven.

  3. 03

    Heb je zonnepanelen? Dan is het slim om een timer op je close-in boiler of kokendwaterkraan te zetten, zodat je de boiler opwarmt met stroom van je eigen zonnepanelen.

Milieu Centraal rekent met 2 stroomprijzen: 25 cent per kilowattuur (kWh) voor de lange termijn, en 70 cent per kWh voor de korte termijn. De langetermijnprijs is gebaseerd op de verwachting voor 2030.

Op dit moment is voor veel mensen de stroomprijs ongeveer 40 cent (september 2023).

Milieu Centraal laat de stroomprijs van 70 cent euro voorlopig ook nog zien, omdat de prijzen de komende winter misschien weer zouden kunnen gaan stijgen. Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.