Een volledig elektrische warmtepomp (ook wel all-electric genoemd) werkt op stroom. Hij haalt warmte uit de lucht, bodem of het grondwater en maakt daar een bruikbare temperatuur van. De warmtepomp heeft een voorraadvat voor warm water en is daarom ongeveer zo groot als een hoge koelkast. Hij is geschikt als jouw huis redelijk tot goed geïsoleerd is. Je combineert hem met vloer- of wandverwarming of radiatoren die voldoende warmte afgeven bij een lage watertemperatuur (lage temperatuur verwarming).

Is je huis nu nog niet of matig geïsoleerd? Ga dan voor een hybride warmtepomp. Een hybride warmtepomp werkt samen met je cv-ketel. De warmtepomp zorgt voor een groot deel van de warmte in huis. De cv-ketel springt bij als het buiten erg koud is. Op deze pagina lees je meer over de hybride warmtepomp.

Minimaal nodig: redelijke isolatie

Je huis is alleen geschikt voor een volledig elektrische warmtepomp als het redelijk tot goed is geïsoleerd. Dat wil zeggen: je hebt goede dak- en vloerisolatie, een geïsoleerde spouwmuur en HR++ glas. Dat komt omdat warmtepompen werken met een verwarmingstemperatuur van maximaal 45 tot 55 graden, terwijl een cv-ketel water van 60 tot 80 graden levert. Een slecht of matig geïsoleerd huis wordt met zo’n lage verwarmingstemperatuur niet warm genoeg.

Welke huizen zijn geschikt?

Huizen gebouwd in 1992 tot en met 1999 zijn redelijk geïsoleerd, vanaf 2000 steeds beter en vanaf 2009 goed tot zeer goed. In deze huizen kun je zonder veel aanpassingen overstappen op een volledig elektrische warmtepomp. Check wel of jouw huis al HR++ glas heeft, want dit was tot 2000 nog niet standaard. Heb je gewoon dubbel glas (dus niet HR++)? Dan moet je dit in elk geval in de ruimtes die je verwarmt (woonkamer, keuken, badkamer) vervangen door HR++ glas.

Is jouw huis gebouwd vóór 1992, dan hangt het ervan af wat er na de bouw verbeterd is aan de isolatie. Is de isolatie inmiddels redelijk of goed, dan kun je aan de volledig elektrische warmtepomp.

Wat kost een volledig elektrische warmtepomp?

Een volledig elektrische warmtepomp met buitenunit kost zo'n 13.000 euro. Dat is inclusief btw en plaatsen. De subsidie gaat hier nog van af.  

Uitleg tabel

Welke subsidies en leningen zijn er?

• Er is een aantrekkelijke subsidie voor warmtepompen. Op Subsidie warmtepompen lees je meer over de subsidie en hoe je die kunt aanvragen.
• Als je binnen 24 maanden een warmtepomp én een isolatiemaatregel neemt, kun je ook subsidie krijgen voor de isolatiemaatregel. Lees meer op Subsidie voor isolatie.
• Informatie over andere gunstige leningen vind je op Hoe betaal je de energiemaatregelen?

Extra kosten bij volledige warmtepomp

Met de volledig elektrische warmtepomp zelf ben je er nog niet altijd. Misschien moet je ook de radiatoren aanpassen en de stroomaansluiting verzwaren. Met welke kosten moet je dan rekening houden?

Wat bespaar je met een volledig elektrische warmtepomp?

In een goed geïsoleerd hoekhuis met 2 personen verbruik je jaarlijks ongeveer 1.000 m3 gas voor verwarming en warm water. Met een warmtepomp vervang je het gasverbruik door stroom. Daarmee ben je een stuk goedkoper uit, én het is klimaatvriendelijker. In de tabel hieronder zie je hoeveel je bespaart met een volledig elektrische warmtepomp die de buitenlucht als warmtebron heeft. Dat is op jaarbasis zo'n 700 tot 1.200 euro, afhankelijk van de energieprijs die jij betaalt. In dit bedrag zit ook het vastrecht voor de gasaansluiting, want die heb je niet meer nodig (ervan uitgaand dat je elektrisch gaat koken). 

Bij de besparing op de energiekosten gaat Milieu Centraal uit van 2 energieprijzen: 3 euro/m3 en 70 cent/kWh voor de korte termijn (denk: komend jaar) en 1,20 euro/m3 gas en 25 cent/kWh voor de lange termijn. 

Besparing in 2023 met prijsplafond energie

Vanaf 1 januari 2023 stelt het kabinet voor energieprijzen een tijdelijk prijsplafond van een jaar in: maximaal 1,45 euro voor gas tot een verbruik van 1200 m3 gas, en 0,40 euro voor stroom tot een verbruik van 2900 kWh stroom. Dit verbruiksplafond is opgedeeld in twee periodes: de periode in 2023 tot je jaarafrekening, en de periode in 2023 na je jaarafrekening. Wanneer deze jaarafrekening is, is afhankelijk van de startdatum van je energiecontract en is dus voor iedereen anders. Op de pagina Energierekening ontdek je hoe dit precies werkt en hoe hoog jouw verbruiksplafond per periode is.

Je gaat met een volledig elektrische warmtepomp veel extra stroom verbruiken (zo’n 3100 kWh meer per jaar), dat valt voor een groot deel boven het prijsplafond voor stroomverbruik. Je betaalt daarvoor de volledige marktprijs. De besparing van een volledige warmtepomp in een goed geïsoleerde hoekwoning, vergeleken met verwarmen met een hr-ketel op gas, zal daardoor in 2023 verdwijnen. Mogelijk stijgt je energierekening in 2023 zelfs een beetje (uitgaande van marktprijzen van 3,00 euro per m3 gas en 0,70 euro per kWh stroom).

Hierop zijn twee uitzonderingen:

• Je hebt zonnepanelen. Met een set van 10 zonnepanelen die jaarlijks 3200 kWh opwekken, blijft je stroomverbruik waarschijnlijk onder het prijsplafond. Afhankelijk van hoe de saldering uitvalt in de berekening van het verbruiksplafond, bespaar je tot 1800 euro.
• Je hebt een vast contract met relatief lage stroomtarieven. Je betaalt dan voor stroom een lagere prijs, ook voor het gedeelte dat boven het prijsplafond uitkomt. Heb je bijvoorbeeld een vast contract met tarieven van 1,45 euro voor aardgas en 0,40 cent voor stroom, dan bespaar je 550 euro.

In nieuwbouwhuis nog zuiniger

In de tabellen staat het energieverbruik van de warmtepomp in een bestaande woning waarvan de isolatie en installaties zijn verbeterd. In een nieuwbouwwoning verbruikt een warmtepomp nog minder energie: een nieuwbouwhuis heeft namelijk goede tot zeer goede isolatie, ventilatie en vloerverwarming. Daardoor kan de temperatuur van het verwarmingswater lager zijn. En minder stroomverbruik betekent ook: lagere energiekosten per jaar.

Maakt de warmtepomp geluid?

Bij een volledige warmtepomp met buitenlucht als warmtebron hoort een buitenunit. Daar zit een ventilator in die geluid maakt als hij draait. Dat is als je de verwarming aan hebt, maar ook als het water voor de keuken of douche opgewarmd wordt. Ook ’s nachts kan de ventilator draaien om de temperatuur in huis op peil te houden of om het voorraadvat met warm water op te warmen. In de praktijk hoef je er niet veel van te merken, maar het kan een nadeel van dit soort warmtepomp zijn.

Uit onderzoek blijkt dat bijna driekwart (72 procent) van de warmtepompbezitters nooit geluidsoverlast ervaart van de warmtepomp. Je kunt geluidsoverlast voorkomen door de buitenunit op een slimme plek neer te zetten en er een kast omheen te plaatsen. Lees de tips op de pagina Warmtepompen.

Andere warmtebron: de bodem

Een warmtepomp kan ook worden aangesloten op een bodembron. Hij haalt dan de warmte uit de bodem, op tientallen meters diepte. Daarvoor worden met een speciale machine één of meer diepe, smalle gaten (van 13 cm doorsnee) in de tuin geboord. De aanleg van dit type is ingrijpender en duurder dan van een warmtepomp met buitenunit, maar hij heeft ook voordelen:

• Hij verbruikt minder energie, je bespaart dus meer dan met de buitenlucht als bron. Reden: als het buiten heel koud is, blijft de temperatuur van de bodembron bijna gelijk.
• Een bodembron zie je niet en hoor je niet: je hebt geen last van geluid.
• Met een bodembron kun je in de zomer je huis op een energiezuinige manier koelen. Daardoor gaat hij ’s winters ook zuiniger verwarmen.
• Een bodembron gaat langer mee dan een buitenunit voor een lucht warmtepomp.

Voordeel bodemwarmtepomp: koelen in de zomer

Een bodemwarmtepomp kun je ook gebruiken om je huis te koelen: handig als het in de zomer warm wordt! Als je dit slim doet, kost het weinig energie. Je laat hiervoor alleen de cv-waterpomp en bodembronpomp draaien, de compressor zet je uit (die heb je niet nodig en kost onnodig energie). Dit heet ‘passief koelen’. Diep in de bodem is het altijd zo’n 12 graden. Het water dat door je verwarming rondgepompt wordt, koelt daardoor af, waardoor ook de temperatuur in huis omlaag gaat. Het heeft nóg een voordeel om op warme dagen te koelen met de bodemwarmtepomp: de bodembron warmt een beetje op, waardoor hij in de winter meer warmte kan afgeven. Voor koelen met een bodemwarmtepomp zijn vooral vloerverwarming en radiatorconvectoren erg geschikt; radiatoren zijn niet zo geschikt.

Soms kun je ook koelen met een warmtepomp die de lucht als bron gebruikt: de buitenunit werkt dan als een airco. Maar in de praktijk zijn de meeste lucht-water-warmtepompen niet 'omkeerbaar'. Als het wel kan, weet dan dat het behoorlijk veel energie kost en dat je er niet te hard mee kunt koelen. Daarnaast moet ook je verwarming geschikt zijn: er bestaat bij koelen namelijk een risico op condensvorming. Standaard radiatoren zijn hier niet geschikt voor.

Wat kost een warmtepomp met bodembron?

Uitleg tabel

Welke subsidies en leningen zijn er?

• Er is een aantrekkelijke subsidie voor warmtepompen. Op Subsidie warmtepompen lees je meer over de subsidie en hoe je die kunt aanvragen.
• Als je binnen 24 maanden een warmtepomp én een isolatiemaatregel neemt, kun je ook subsidie krijgen voor de isolatiemaatregel. Lees meer op Subsidie voor isolatie.
• Informatie over andere gunstige leningen vind je op Hoe betaal je de energiemaatregelen?.

Wat bespaar je met een bodemwarmtepomp?

Een bodemwarmtepomp verbruikt minder stroom dan een warmtepomp met buitenunit. Hieronder zie je het verbruik en de besparing in een goed geïsoleerde hoekwoning met 2 personen.

4 praktische dingen over de warmtepomp

Collectieve warmtepomp voor de buurt

In plaats van ieder zijn eigen warmtepomp is het ook mogelijk om een collectieve (gezamenlijke) warmtepomp te nemen voor een blok huizen of buurt. Dat kan één grote warmtepomp zijn die de warmte maakt, die dan via buizen naar de woningen gaat. Of er is alleen een gemeenschappelijke bron in de bodem, en ieder huis heeft een eigen warmtepomp die daarop is aangesloten. Het hangt van de situatie af of een collectieve warmtepomp voordeliger is.

Vind een vakkundig bedrijf

Er zijn steeds meer bedrijven die warmtepompen installeren. Je kunt ze vinden via Verbeterjehuis | Vind een bedrijf of op centraalregistertechniek.nl. Let erop dat het bedrijf de juiste certificaten heeft, welke dat zijn vind je op Warmtepomp kopen en installeren.

Door de ontwikkelingen van de afgelopen tijd is de vraag naar warmtepompen in korte tijd enorm gestegen. Hierdoor zijn bij bedrijven in Nederland helaas wachtlijsten ontstaan van een paar maanden tot een jaar. Laat je daardoor niet ontmoedigen en zoek uit welk soort warmtepomp, merk en type bij je wensen past. Zo kun je gericht zoeken naar een aanbieder. Kan je niet direct terecht bij een bedrijf? Vraag dan of je op een wachtlijst kan komen, zodat je als eerste aan de beurt bent wanneer de achterstand is ingelopen. Aanbieders en branches zijn hard bezig om een inhaalslag te maken en beter aan de grote vraag te kunnen voldoen. Zo worden er extra installatiemonteurs opgeleid en komen er extra fabrieken waar warmtepompen worden gemaakt.

Veelgestelde vragen over de volledig elektrische warmtepomp