Alles over isoleren

Isolatie-zelfscan
Advies op maat Hoe goed is jouw huis geïsoleerd? Ontdek het zelf: met de praktische tips van de Isolatie-zelfscan kan je meteen aan de slag.Een goed geïsoleerde hoekwoning verbruikt jaarlijks gemiddeld 1.200 m3 gas voor verwarming. Een vergelijkbare, maar slecht geïsoleerde woning, heeft ongeveer 2.600 m3 gas per jaar nodig. Dat is ruim 2 keer zoveel! Milieu Centraal heeft berekend dat van geen naar goede isolatie zo'n € 1.600 per jaar kan schelen aan energiekosten bij een gasprijs van € 1,20 (de gasprijs op lange ). Hoeveel jij nu gaat besparen, hangt af van welke gasprijs je betaalt.
Maar ook in een matig geïsoleerd hoekhuis (met 5 cm dakisolatie en dubbel glas) valt nog veel te besparen: zo'n € 350 per jaar als je de isolatie van dak, vloer, muren en ramen verbetert (bij een gasprijs van € 1,20). In de tabel hieronder zie je hoeveel je bespaart.
Milieu Centraal rekent voor de lange termijn een gasprijs van 1,20 euro per kuub (m3) gas. Deze langetermijnprijs is gebaseerd op de verwachting voor 2030.
Op dit moment is voor veel mensen de gasprijs ongeveer 1,30 euro (september 2023).
Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.
Laat je inspireren en adviseren
Ontdek alles over je huis verduurzamen. Kom naar ons Duurzaam Droomhuis op de vt wonen&design beurs! Bekijk producten en praat met experts. Met de code MILIEUCENTRAAL23 krijg je nu € 10 korting.

Kosten en subsidie isolatie
Wat kost het isoleren en hoeveel subsidie krijg je? We zetten het naast elkaar voor een gemiddelde hoekwoning.
Maatregel | Kosten | Subsidie | Dit betaal je netto |
---|---|---|---|
Isoleren schuin dak | € 5.400 | € 1.700 | € 3.700 |
Isoleren onderkant vloer begane grond | € 2.350 | € 550 | € 1.800 |
Isoleren spouwmuren | € 2.350 | € 700 | € 1.650 |
Vervangen glas door HR++ glas | € 3.900 | € 1.000 | € 2.900 |
De kosten en de subsidie zijn een schatting. Ze hangen af van hoeveel vierkante meter je gaat isoleren. Het aantal vierkante meter gevel, dak, vloer en glas verschilt per soort woning: een tussenwoning heeft het minst aantal vierkante meters, een vrijstaande woning het meest. Per woningtype gaan we uit van een gemiddelde grootte.
De schatting van de kosten gaat uit van een standaard situatie, dus zonder meerwerk. De kosten per vierkante meter zijn gebaseerd op een kostenoverzicht van RVO (een overheidsorganisatie) van 1 maart 2023. Door actuele ontwikkelingen, zoals stijging van de prijs van grondstoffen, kunnen de kosten hoger uitvallen.
De kosten zijn exclusief de kosten voor een quick scan of mogelijk ecologisch onderzoek dat nodig is in verband met de Wet Natuurbescherming. Dat is nodig bij spouwmuurisolatie en dakisolatie aan de buitenkant.
Het subsidiebedrag in deze tabel gaat uit van 2 of meer maatregelen, bij 1 maatregel is de subsidie de helft.
Besparing door isolatie
En hoeveel bespaar je door te isoleren? Dat hangt van een aantal dingen af, bijvoorbeeld hoe je het huis verwarmt. We zetten voor een gemiddelde hoekwoning op een rij wat je bespaart als je van geen naar goede isolatie gaat.
Maatregel | Je bespaart elk jaar aan gas | Besparing per jaar bij gasprijs 1,20 euro/m3 | Besparing per jaar bij gasprijs 3 euro/m3 |
---|---|---|---|
Isoleren schuin dak, verwarmde zolder | 420 m3 | € 500 | € 1.250 |
Isoleren onderkant vloer begane grond | 130 m3 | € 160 | € 390 |
Isoleren spouwmuren | 400 m3 | € 480 | € 1.200 |
Vervangen enkel glas door HR++ glas | 260 m3 | € 310 | € 770 |
De gasbesparing is berekend voor een huis met een hr-combiketel als verwarming. Hoeveel je precies bespaart, hangt af van hoe je huis nu al geïsoleerd is. Als je nu nog helemaal geen isolatie hebt, dan ga je meer besparen dan wanneer je huis al een beetje geïsoleerd is.
Hoeveel je gaat besparen, hangt ook af van hoe veel je je huis verwarmt. Als je bijna nooit thuis bent en de verwarming nauwelijks aan hebt, merk je minder verschil dan wanneer je elke dag thuis bent en de verwarming altijd hoog zet.
We gaan uit van de volgende isolatiewaardes (Rc-waarde): dakisolatie Rc 4, vloerisolatie Rc 3,5, spouwmuurisolatie Rc 1,7. Voor HR++ glas is de U-waarde 1,2.
De besparingen in euro zijn berekend met 2 gasprijzen: 1,20 euro en 3 euro. De gasprijs van 1,20 euro geldt voor de lange termijn, en is gebaseerd op een prognose voor 2030. De hoge prijs is gebaseerd op de prijs van de gascrisis in het najaar van 2022. Op dit moment is voor veel mensen de gasprijs ongeveer 1,30 euro (september 2023). Milieu Centraal laat zowel de hoge als de lage gasprijs voorlopig nog zien, omdat de prijzen de komende winter weer zouden kunnen gaan stijgen. Zie voor meer toelichting: Energieprijzen voor besparingen.
En als je van matige naar goede isolatie gaat?
Ook als je huis nu matig geïsoleerd is, heeft het zin de isolatie te verbeteren. Je besparing is wel lager, maar je krijgt er een prettiger en warmer huis voor terug. Een goed moment om de isolatie te verbeteren, is als je toch al iets aan het huis gaat doen: bijvoorbeeld een verbouwing, dakkapel plaatsen, of kozijnen vernieuwen.
De voordelen van isoleren
Een slecht geïsoleerd huis verliest vooral warmte via het dak, de muren, de ramen en de vloer. Door je huis beter ‘in te pakken’ met een dikke laag isolatiemateriaal, houd je de warmte beter vast. En heb je dus minder energie nodig om het te verwarmen. Sommige mensen denken dat dit veel rommel en gedoe geeft, maar veel delen van je huis zijn prima te isoleren zonder verbouwing.
Het resultaat van die inpakactie is een prettiger en warmer huis en lagere energiekosten. Minder gas betekent ook minder uitstoot van broeikasgassen en dat is beter voor het klimaat. Woningisolatie is zelfs één van de klappers om je klimaatimpact te verminderen.
Meer weten over de verschillende soorten isolatie? Kijk op Dakisolatie, vloerisolatie, HR glas of triple glas, spouwmuurisolatie, buitenmuur isoleren met voorzetwand en buitenmuur isoleren aan de buitenkant.
Isolatie-zelfscan
Advies op maat Wat zit er aan isolatie in je dak, buitenmuur, vloer en ramen? Met de praktische uitleg van de Isolatie-zelfscan kan je meteen aan de slag.Winst op de lange termijn
Voor het (laten) aanbrengen van isolatie betaal je één keer, maar de besparing zie je elk jaar terug op je energierekening. Bovendien draagt het bij aan de waarde van je woning. Op de korte termijn lijkt het dus duur, maar op de lange termijn is het vaak een goede besteding van je geld. Maar wat is goed? En hoe bereken je de voordelen op de lange termijn?
Om je daar bij te helpen heeft Milieu Centraal een methode ontwikkeld waarmee je de winst na 25 jaar kunt berekenen. Voor spouwmuurisolatie is de winst vergelijkbaar met een rente van 9 procent op je spaarrekening. Bij dakisolatie is dat 5,5 procent, bij vloerisolatie 3,5 procent en bij HR++ glas 4,5 procent. Vind maar eens een bank die zulke rentes betaalt!
Steeds meer woningen met isolatie
Steeds meer woningen hebben isolatie: 86% van de huizen heeft dakisolatie, 73% buitenmuur isolatie en 63% vloerisolatie. Maar de isolatie kan misschien nog wel beter. Isolatie die vóór de jaren 90 is aangebracht, is bijvoorbeeld vaak matig. Dát er isolatie zit, wil dus niet zeggen dat de isolatie ook goed genoeg is.
Stap voor stap isoleerde Eveline haar huis
Eveline werkte vanuit huis en had daardoor hoge stookkosten. Tot ze haar huis stap voor stap energiezuinig ging maken. Haar energierekening werd een stuk lager en haar wooncomfort ging omhoog.

"Ik stook veel minder en mijn huis voelt prettiger. Nu alleen nog een warmtepomp en zonnepanelen!"Eveline
Subsidies en leningen voor isolatie
Isoleren kost geld. Hoe betaal je de kosten? Er zijn aantrekkelijke subsidies en leningen voor isolatie en andere duurzame maatregelen.
Subsidies
Er is een landelijke subsidie voor isolatie. De subsidie is een vast bedrag per vierkante meter. Je hebt voordeel als je 2 of meer maatregelen laat uitvoeren, dan is het bedrag per vierkante meter namelijk 2 keer zo hoog. Je krijgt alleen subsidie als je een isolatiebedrijf inschakelt, dus niet voor doe-het-zelf.
Voor de hoge subsidie kun je 2 isolatiemaatregelen combineren (spouw, voorzetwand binnenkant of buitenkant, dak, vloer of ramen), óf je combineert 1 isolatiemaatregel met een warmtepomp, zonneboiler of warmtenet-aansluiting.
Bekijk de uitgebreide voorwaarden op: Subsidie voor isolatie.
Leningen
- Ga je een hypotheek afsluiten? Je kan extra geld lenen voor energiebesparende maatregelen. Kijk op Extra hypotheekruimte voor energiebesparing.
- Er is ook een voordelige lening krijg voor maatregelen waarmee je energie bespaart: de Energiebespaarlening.
- Kijk voor het complete overzicht van subsidies en leningen op: Energiesubsidiewijzer. Of check het overzicht van alle subsidiepotjes op Subsidies verduurzamen woning.
Isoleren zonder rommel in huis
Ben je bang voor grote verbouwingen en troep in huis? Geen paniek! Veel plekken zijn prima te isoleren zonder verbouwing, en dus zonder veel rommel en gedoe.
- Spouwmuurisolatie gebeurt bijvoorbeeld vanaf de buitenkant van je huis. Het materiaal wordt in de muur gespoten en dat is in een halve of hele dag klaar. Binnen merk je daar weinig van, behalve dan dat je huis warmer blijft.
- De meeste vloeren kunnen vanuit de kruipruimte worden geïsoleerd. Daar merk je in de woonkamer ook weinig van.
- HR++ glas en triple glas wordt ook van buitenaf geplaatst. Zelfs als je de kozijnen laat vervangen, is het meeste werk buiten en hoef je binnen alleen maar wat meubels te verplaatsen en schoon te maken.
- Het isoleren van je (schuine) dak of zolder gebeurt meestal wel aan de binnenkant. Dat betekent dat je de zolder moet opruimen of leegmaken, en na afloop moet schoonmaken.
Check je isolatie: kijk naar het bouwjaar
Om je huis (beter) te kunnen isoleren, moet je eerst weten welke delen van je huis nog niet zijn geïsoleerd. En waar zit al wel isolatiemateriaal en hoe dik is die laag? Kijk daarvoor naar het bouwjaar van je huis. Over het algemeen geldt: hoe ouder je huis, hoe slechter het bij de bouw is geïsoleerd. Milieu Centraal laat per bouwperiode zien wat je kan verwachten aan isolatie en hoe je dat kan verbeteren.
Het bouwjaar van je woning vind je via de BAG-viewer van het Kadaster. Typ je adres en woonplaats of postcode en huisnummer in, en het bouwjaar verschijnt op je scherm.
Het is natuurlijk wel mogelijk dat vorige bewoners het huis hebben na-geïsoleerd. Vraag hen eventueel wat zij hebben laten doen, kijk in (ver)bouwtekeningen of schakel een energieadviseur in voor uitgebreider advies.
-
01
Geen zin in uitzoekwerk? Ga dan meteen naar de Isolatie-zelfscan voor advies op maat voor jouw woonsituatie.
-
02
Of kijk op Verbeterjehuis.nl voor een snelle scan van jouw woning en voor advies over: hoe maak je je huis duurzamer en energiezuiniger?

Bouwjaar tot 1975: niet of nauwelijks isolatie
Huizen van voor 1975 zijn bij de bouw niet of nauwelijks geïsoleerd. Grote kans dat er in de loop der jaren wel iets is verbeterd. Vaak is dat dakisolatie (omdat de zolder werd verbouwd) en dubbel glas (omdat het enkel glas werd vervangen). Als het recent is gebeurd, is de dakisolatie redelijk tot goed (minstens 8 cm) en is het glas van HR++ kwaliteit. Zijn de verbeteringen al wat ouder, dan is het waarschijnlijk matige dakisolatie en gewoon dubbel glas. Verder ontbreken vaak nog vloerisolatie en gevelisolatie.
Aan de slag met isoleren?
Genoeg te doen! Lees hier hoe je jouw dak, muren, ramen en vloer kunt isoleren. Maar ook hoe je matige isolatie kunt verbeteren (als er al iets van isolatiemateriaal aanwezig is).
Of zoek meteen een isolatiebedrijf.

Bouwjaar 1975 tot 1983: matige spouwmuur- en dakisolatie
Huizen die tussen 1975 en 1983 zijn gebouwd hebben tijdens de bouw matige spouwmuurisolatie en matige dakisolatie (dikte 5 tot 7 centimeter) gekregen. De ramen in de woonkamer hebben gewoon dubbel glas (geen HR++) en de ramen in de slaapkamer enkel glas. Vloerisolatie ontbreekt.
Beter isoleren?
- De isolatie van woningen uit deze bouwperiode verbeter je met vloerisolatie en triple glas of HR++ glas in ramen die nog enkel glas hebben. Zijn de ramen of kozijnen in de woonkamer aan vervanging toe, dan kun je daar het beste meteen triple glas of HR++ glas in laten zetten.
- Heb je plannen om het dak te renoveren of de zolder te verbouwen? Overweeg dan extra dakisolatie.
- De gevelisolatie kun je verbeteren door aan de binnenkant of buitenkant extra te isoleren.
Aan de slag? Zoek meteen een isolatiebedrijf.
Bouwjaar 1983 tot 1992: overal matige isolatie
Huizen gebouwd in de periode 1983 tot en met 1991 hebben bij de bouw overal matige isolatie gekregen: 5 tot 7 cm dakisolatie, gevelisolatie, vloerisolatie en gewoon dubbel glas. In de slaapkamers kan nog enkel glas zitten.
Beter isoleren?
- Enkel glas is niet meer van deze tijd. Dat kun je beter overal vervangen door HR++ glas. Zijn je kozijnen ook aan vervanging toe, neem dan meteen isolerende kozijnen met triple glas.
- Dubbel glas in ruimtes die je verwarmt (bijvoorbeeld de woonkamer en keuken) kun je het beste ook laten vervangen door HR++ of triple glas.
- Ga je verbouwen of laat je de zolder bewoonbaar maken? Zorg dan meteen voor extra isolatie.
- Heb je een kruipruimte, dan kun je de vloerisolatie verbeteren.
- De gevelisolatie kun je verbeteren door aan de binnenkant of buitenkant extra te isoleren.
Aan de slag? Zoek meteen een isolatiebedrijf.

Bouwjaar 1992 tot 2000: redelijke isolatie
Huizen die gebouwd zijn in de periode 1992 tot en met 1999 hebben redelijke dak-, gevel- en vloerisolatie. Extra isolatie is daar niet noodzakelijk, behalve als je jouw huis energieneutraal wilt maken. Bij de bouw is dubbel glas geplaatst (geen HR++ of triple glas).
Nog beter isoleren?
- Als je plannen hebt voor groot onderhoud, is het de moeite waard om HR++ of triple glas aan te brengen. Bijvoorbeeld als je kozijnen of ramen moet vervangen of een zolder bewoonbaar gaat maken.
- Als je vloerverwarming aanlegt, is extra vloerisolatie een goed idee.
Aan de slag? Zoek meteen een isolatiebedrijf.
Bouwjaar vanaf 2000: redelijk tot goede isolatie
Huizen gebouwd vanaf 2000 hebben redelijk tot goede isolatie van dak, vloer en gevel en overal HR++ glas (soms triple glas). Verbetering van isolatie is niet meer nodig.
Nog energiezuiniger?
- Als je vloerverwarming aanlegt, is extra vloerisolatie een goed idee.
- Je kunt je huis nog verder verduurzamen met een warmtepomp, zonneboiler en zonnepanelen.
Aan de slag? Zoek meteen een installatie- of isolatiebedrijf of vraag eerst advies aan een energieadviseur.
Hulp bij energie besparen
Wil jij energie besparen, maar weet je niet waar je moet beginnen? Of wil je persoonlijk advies? Neem dan contact op met een vrijwillige energiehulp, met het energieloket in jouw gemeente, of met een professioneel energie-adviseur. Ontdek hoe je in contact komt met iemand die jou kan helpen.Ventileren blijft nodig
In goed geïsoleerde huizen is vaak geen natuurlijke ventilatie meer, omdat naden en kieren dicht zijn gemaakt. Voldoende ventilatie is wel belangrijk voor je gezondheid: het vermindert het vochtgehalte en de hoeveelheid schadelijke stoffen in huis.
Als je je huis hebt geïsoleerd, moet je dus zelf actief ventileren. Af en toe een raampje open zetten is niet voldoende, er moet echt dag en nacht verse lucht het huis in komen. Plaats bijvoorbeeld ventilatieroosters als je enkel of dubbel glas vervangt door HR++ glas of triple glas. Roosters die op de winddruk reageren ('zelfregelende roosters') zijn handig: daarmee bespaar je energie en voel je minder tocht in huis. Ze reageren namelijk op de wind die erop staat: bij veel wind gaan ze wat meer dicht, bij weinig wind wat meer open. Je kunt ook een ventilatie-unit in de buitenmuur van de woonkamer laten plaatsen: die zorgen voor ventilatie en warmen de binnenkomende lucht alvast op met de warmte van de uitgaande lucht. Dat is comfortabel én energiezuinig!
Meer weten over ventileren? Kijk voor tips op Slim en energiezuinig ventileren.
Jaarlijks controleren: naden en kieren
Tochtstrips worden na een paar jaar minder soepel, waardoor er opnieuw kieren ontstaan. Dat zorgt niet alleen voor vervelende tocht, maar je verliest er ook warmte door, waardoor je energieverbruik omhoog gaat.
Dus: ook al is je huis goed geïsoleerd, controleer toch één keer per jaar de naden en kieren: zijn ze goed dicht? En vervang zo nodig tochtband of ander materiaal waarmee je de kieren dicht hebt gemaakt.
Hoe maak je naden en kieren dicht? Kijk op Naden en kieren.
Goed isolatiebedrijf vinden
Sommige isolatiemaatregelen kun je zelf uitvoeren, maar vaak kun je het beter aan vakmensen overlaten.
Isolatiebedrijven vind je op Verbeterjehuis - Vind een bedrijf. Je kunt onder andere filteren op kwaliteitsscore en reviews.
Op Verbeterjehuis.nl vind je ook een overzicht van energieloketten per gemeente. Vul je woonplaats in en je krijgt meer informatie over het loket in jouw gemeente. Zij brengen je in contact met isolatiebedrijven bij jou in de buurt en kunnen je helpen met vragen over offertes.
Aan de slag met
Vloerisolatie
Klaar met koude voeten en vocht in huis? Laat dan je vloer isoleren. Dat voelt prettig aan en je energierekening gaat omlaag. Maar hoe kan je jouw vloer...
Dubbel glas, HR glas, triple glas en vacuümglas
Minder kou door je ramen? Vervang enkel en dubbel glas door HR++ of triple glas. Je houdt de warmte binnen en het wordt stiller in huis. En het is goed...
Dakisolatie
Een warmer huis en toch een lagere energierekening. En het is ook nog beter voor het milieu. Een goed idee dus, je dak isoleren. Zelfs als er al een dunne...