Zonneboiler
Een zonneboiler is een duurzame vervanger van aardgas. Bij gebruik van zonne-energie komt geen CO2 vrij en zonlicht raakt nooit op. Een huishouden van 3 personen bespaart met een zonneboiler jaarlijks zo'n 160 m3 gas.
In de zomer levert de zonneboiler bijna al je warme water. In de winter lukt dit niet, ook niet met een grote zonneboiler. Maar je hoeft niet bang te zijn voor een koude douche: als er minder zonlicht is, zorgt je hr-ketel of warmtepomp voor warm water.
Tips voor de zonneboiler
-
01
Je kunt subsidie krijgen als je een zonneboiler koopt. Kijk voor het bedrag en de voorwaarden op Subsidie zonneboilers.
-
02
Een zonneboiler bestaat uit een zonnecollector op het dak (die vangt het zonlicht op) en een vat in huis om het warme water in op te slaan. Voor 3 personen is een collector van 2,5 m2 geschikt, met een opslagvat van 120 liter.
-
03
De beste opbrengst heb je als de zonneboiler op het zuidwesten, zuiden of zuidoosten ligt, met een hoek tussen de 20 en 60 graden. Zorg ervoor dat je zonneboiler niet in de schaduw komt te liggen.
-
04
Laat de zonneboiler plaatsen door een professioneel bedrijf. Kijk op centraalregistertechniek.nl of Verbeterjehuis - Vind een bedrijf voor een betrouwbare installateur.
-
05
Voor het plaatsen van een zonneboiler heb je meestal geen vergunning nodig, als je je aan de regels houdt. In de Wet Natuurbescherming staat dat je beschermde diersoorten onder je dakpannen niet mag doden of verstoren. Meer informatie lees je op de website van de Rijksoverheid.
-
06
Laat een schermpje plaatsen op een goed zichtbare plek waarop je kunt zien of de zonneboiler goed werkt of een storing heeft.
Willem's ervaring met de zonneboiler
De oude CV-ketel van Willem begaf het in hartje winter. Via een lokale energie-ambassadeur kwam hij op het idee om een zonneboiler te plaatsen. En dat bevalt goed.
Wat kost een zonneboiler?
Voor 3 personen heb je een zonneboiler nodig met een collector van 2,5 vierkante meter (op je dak) en een voorraadvat van 120 liter (in huis). Zo'n zonneboiler kost ongeveer € 3.000 inclusief installeren. De subsidie is ongeveer € 1.200. Kleinere zonneboilers zijn goedkoper, grotere kosten meer. Een zonneboiler gaat gemiddeld 20 jaar mee.
| Soort zonneboiler | Aankoopprijs | Subsidie |
|---|---|---|
| 3 personen (collector 2,5 m2, voorraadvat 120 liter) | € 3.800 | € 1.200 |
| 5 personen (collector 4 m2, voorraadvat 180 liter) | € 6.500 | € 1.800 |
De grootte van de collector en het voorraadvat is gebaseerd op een gemiddeld waterverbruik. Verbruikt jouw huishouden veel water, dan heb je een groter voorraadvat nodig.
Je hebt ook onderhoudskosten voor de zonneboiler. Informeer bij de installateur wat de onderhoudskosten zijn van de zonneboiler die je op het oog hebt. Bij zonneboilers met een zogeheten terugloopsysteem is eens in de 5 jaar onderhoud voldoende. Dat kost ongeveer € 50 per onderhoudsbeurt.
Zonneboilers met een zogeheten drukgevuld systeem hebben meer onderhoud nodig. Dit kun je combineren met het onderhoudscontract van de cv-ketel, dan kost het ongeveer € 30 per jaar.
Wat bespaar je met een zonneboiler?
Met een zonneboiler bespaar je bijna 40 procent op je kosten voor warm water. Een huishouden van 3 personen bespaart jaarlijks gemiddeld zo'n 160 m3 gas, met 5 personen is dat zo'n 230 m3. De precieze besparing hangt af van jouw warmwatergebruik.
| Aantal personen | Besparing gas per jaar | Besparing per jaar bij gasprijs 1,20 euro/m3 | Besparing per jaar bij gasprijs 3 euro/m3 |
|---|---|---|---|
| 3 | 160 m3 | 190 euro | 480 euro |
| 5 | 230 m3 | 270 euro | 690 euro |
Bij de besparing op de energiekosten gaat Milieu Centraal uit van 2 energieprijzen: 3 euro/m3 en 70 cent/kWh voor de korte termijn (denk: komend jaar) en 1,20 euro/m3 gas en 22 cent/kWh voor de lange termijn.
De zonneboiler gebruikt ook wat stroom en je hebt kosten voor het onderhoud. Daardoor bespaar je netto wat minder dan in de tabel.
"De zonneboiler bespaart ongeveer de helft op jouw gasverbruik voor warm water."Willem
Zonneboiler of zonnepanelen?
Voor het milieu én je portemonnee zijn zonnepanelen meestal de beste keuze: je bespaart het meest op je CO2-uitstoot én op je energierekening. Toch zijn er situaties waarin een zonneboiler net zo’n goede of zelfs een betere keuze is. Bijvoorbeeld als je al veel zonnepanelen hebt. Of als je maar weinig ruimte op je dak hebt.
Je hebt al zonnepanelen
Heb je al zonnepanelen op je dak liggen en dek je daarmee jouw stroomverbruik (bijna) helemaal af? Dan zit je aan het maximum van de salderingsregeling. Extra panelen leveren je veel minder financieel voordeel op (je krijgt de lagere terugleververgoeding). Een zonneboiler kan dan een betere keuze zijn.
Weinig dakruimte
Heb je maar een klein stuk dak dat geschikt is? Dan is een zonneboiler zelfs gunstiger dan zonnepanelen: per vierkante meter bespaart een zonneboiler 40 procent meer CO2-uitstoot. Ook levert het per vierkante meter wat meer financieel voordeel op. Is ruimte geen probleem, dan kun je het beste allebei nemen.
Dak in de schaduw
Een zonneboiler heeft veel minder 'last' van schaduw dan zonnepanelen. De opbrengst neemt wel wat af, maar veel minder dan bij zonnepanelen. Dus ligt (een stuk van) jouw dak een deel van de dag in de schaduw? Dan kun je beter kiezen voor een zonneboiler.
Hoe werkt een zonneboiler?
Een zonnecollector op het dak gebruikt warmte uit zonlicht om water te verwarmen. Een zonneboiler bestaat uit:
- Eén of meer zonnecollectoren op het dak om zonnewarmte op te vangen.
- Een pomp en leidingen naar het voorraadvat.
- Een voorraadvat (met 80 tot 300 liter water) voor het warme water.
- Een naverwarmer, meestal de combiketel.
In de collector zit een vloeistof. De temperatuur van de vloeistof kan door de zonneschijn oplopen tot wel 90 graden. Via een leiding wordt de warme vloeistof van de collector naar het voorraadvat gepompt. Daar stroomt het door een warmtewisselaar die de warmte afgeeft aan het water in het vat. Van het vat gaat een leiding naar de douche. Vooral 's winters wordt het water niet warm genoeg en springt de bijverwarmer bij. In de meeste huizen is dat een hr-ketel. Die stookt het water uit de boiler bij tot minstens 60 graden Celsius. Deze temperatuur is noodzakelijk om groei van de Legionella bacterie te voorkomen. Meer daarover op Drinkwater.
De grootte van een zonneboiler wordt meestal afgestemd op de hoeveelheid warmte die in de zomer nodig is om het water op te warmen. Een grotere installatie die in de winter meer warmte (voor warm water) kan leveren, zou ’s zomers veel warmte onbenut laten.
Is mijn cv-ketel geschikt?
Als jouw cv-ketels het Gaskeur-NZ label (Naverwarming Zonneboiler) heeft, is hij geschikt voor een zonneboiler. Soms moet je wel een aansluitset laten monteren, die kost ruim € 100. Heeft je cv-ketel geen NZ-label, maar wel een indirect gestookte boiler (los voorraadvat) dan is het ook mogelijk om te combineren met een zonneboiler.
Zonnecollector: vlakke plaat of buizen
De meeste zonnecollectoren hebben een vlakke glasplaat met daaronder een collector van metaal. Dit heet een vlakkeplaatcollector en ziet eruit als een soort zonnepaneel. Er zijn ook zonnecollectoren die bestaan uit een serie buizen die naast elkaar op het dak liggen. Dit heet een vacuümbuiscollector of heat-pipes. Vacuümbuizen zijn wat duurder als je ze koopt, maar een buiscollector levert als de zon laag staat (in het voor- en naseizoen en in de winter) meer warmte dan een zonnecollector met een vlakke plaat. Hiermee verleng je het ‘zonneboiler-seizoen’ in Nederland. Vacuümbuizen kunnen ook de oplossing zijn als je maar een klein dakoppervlak hebt. En omdat het aantal buizen in een collector variabel is, is het ook makkelijk om de grootte van de collector aan te passen.
Soorten zonneboilers
Er zijn verschillende soorten zonneboilers. De standaard zonneboiler en de compacte zonneboiler leveren alleen warm water. Daarnaast is er een zonneboilercombi die warm water levert én je huis verwarmt.
Standaard zonneboiler
Collector: gemiddeld 3 m2
Inhoud voorraadvat (boiler): 80 tot 250 liter
Afmetingen boiler: diameter 40 tot 80 cm, hoogte 80 tot 165 cm; of een liggend vat van 130 cm lengte en 50 cm doorsnee.
Compacte zonneboiler
Collector en voorraadvat zijn geïntegreerd en daardoor compact. Het is een oplossing voor huizen waar geen plaats is voor een opslagvat binnen.
Watervoorraad: tussen 70 en 170 liter.
Zonneboilercombi
Een zonneboiler-combi zorgt niet alleen voor warm water, maar levert ook warmte voor de verwarming van je huis. De besparing daarvan is sterk afhankelijk van de woning en het gebruik. Milieu Centraal heeft daar geen berekeningen van.
Goede kwaliteit
Elke zonneboiler in de Nederlandse handel is van goede kwaliteit en beveiligd tegen bevriezing en oververhitting. Ze gaan 15 tot 25 jaar mee. Eventuele schade aan een collector wordt meestal gedekt door je opstalverzekering; informeer bij jouw verzekeringsmaatschappij. Verder kun je letten op het Zonnekeur: een keurmerk voor de kwaliteit van zonneboilers.
Voor het berekenen van besparingen over een langere termijn (15 tot 25 jaar) gaat Milieu Centraal uit van de volgende energieprijzen:
- 1,20 euro voor een kuub (m3) gas
- 25 cent voor een kilowattuur (kWh) stroom
Dit zijn de energieprijzen die het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in 2030 verwacht. Je leest hierover meer op Energieprijzen voor besparingen.
Er zijn op dit moment grote verschillen tussen de energieprijzen die consumenten betalen. Jouw gasprijs kan dus ook hoger of lager zijn. Op dit moment is voor veel mensen de gasprijs ongeveer 1,30 euro (september 2023). Bij een hogere energieprijs is de besparing in dat jaar uiteraard ook hoger.
Vind een betrouwbare installateur
Een betrouwbare en vakbekwame installateur bij jou in de buurt vind je makkelijk en snel op centraalregistertechniek.nl of op Verbeterjehuis.nl. De geregistreerde bedrijven werken ook op het gebied van energieadvies, zonnepanelen en warmtepompen.
Let op beschermde dieren
Onder de dakpannen van je huis kunnen beschermde diersoorten, zoals vleermuizen of vogels, nestelen. Volgens de Wet Natuurbescherming mag je deze dieren niet verstoren of doden. Je kunt de installateur vragen om eerst te checken of er nesten aanwezig zijn op het dak of onder de dakpannen. Maar veel installateurs doen de inspecties op afstand en kunnen dat dan niet zien. Hou dus zelf in de gaten of je in de maanden april t/m augustus vogels onder de dakpannen in en uit ziet vliegen of dat er nesten zijn op het platte dak waar de zonnecollector gepland is. Is dat het geval? Dan kun je rekening houden met de broedende vogels door de installateur te vragen nog even te wachten met het plaatsen van de zonnecollector tot buiten het broedseizoen: vóór 1 april of ná 1 augustus.
De productie van een zonneboiler en het milieu
Bij de productie van een zonneboiler komen broeikasgassen zoals CO2 vrij. Maar dat is veel minder dan wat je over de hele levensduur van je zonneboiler aan CO2-uitstoot bespaart.
Meer informatie
- Kijk voor leveranciers van zonneboilers op de site van brancheorganisatie Holland Solar.
- Naast de landelijke subsidie zijn er in sommige gemeenten of provincies subsidies voor zonneboilers. Kijk op de Energiesubsidiewijzer.
- Ben je benieuwd wat je nog meer kan doen om je huis energiezuiniger te maken: check je woning op www.verbeterjehuis.nl.
Anderen keken ook naar
Zonnepanelen: hoe geschikt is je dak?
Verreweg de meeste Nederlandse daken zijn geschikt voor zonnepanelen. En ze liggen al op meer dan 2 miljoen huizen. Maar hoe weet je of jouw dak geschikt...
Besparen onder de douche
Ruim 25 procent van je gasverbruik gaat op aan warm water voor de badkamer en keuken. Je kunt hierop eenvoudig besparen door korter te douchen en een waterbesparende...
Wonen zonder aardgas
Energie besparen doen we al, maar vanaf nu gaat het een stapje verder: we gaan wonen zonder aardgas. De alternatieven voor je vertrouwde hr-ketel zijn...