Vanuit Nederland kun je veel Europese bestemmingen met de trein bereiken. Hoe reis je naar en door Italië, Spanje en Portugal? Je vindt tips voor het plannen van je reis en inspiratie voor de mooiste treinreizen in Zuid-Europa.

1. Over de Linha do Douro slingert een boemeltje door de riviervallei van de Douro. De route gaat van Porto via Pinhão naar Pocinho. Onderweg kom je langs glooiende portwijngaarden en antieke stations met handbeschilderde tegeltjes die de druivenpluk verbeelden.
2. De Intercity notte Milano-Palermo doorkruist in 20 uur Italië van noord tot zuid. Alsof dat nog niet bijzonder genoeg is, wordt de trein vanaf de punt van de laars in zijn geheel op een veerboot gereden en naar Sicilië overgevaren. Dit is de laatste treinferry van Europa.
3. Van de Pyreneeën naar Galicië kronkelt een 800 kilometer lang smalspoor – met keus uit 250 uitstapstationnetjes is het de leukste manier om het groene noorden van Spanje te ontdekken. Trek voor de reis van Hendaye via San Sebastian, Bilbao en Santander naar El Ferrol gerust een week of twee uit.
4. De geur van de Italiaanse bloemenrivièra waait door de open raampjes naar binnen als je vanaf de Côte d’Azur bij de Italiaanse grens in de trein blijft zitten. Terwijl Cannes, Nice en Monaco zwart zien van de toeristen, heb je Ventimiglia, San Remo en Savona zomaar voor jezelf.
5. Al anderhalve eeuw tuft de Tren de Sollér van mahoniehout en koper van Palma naar Sollér. Dwars door Mallorca’s meest indrukwekkende gebergte met hoge pieken en diepe dalen vol citrusgaarden, olijfterrassen en lodderige dorpen.

De Trevi-fontein in Rome, de kunstschatten van Florence, slenteren door de straatjes van Napels, de geur van de Bloemenrivièra: het Italiaanse leven is zoet. Er bestaat geen betere manier om Italië ontdekken dan via de bijna 17.000 kilometer spoorlijn.

Naar Italië: hoe kom je er?

Het lijkt misschien een enorme afstand, maar veel bestemmingen in Italië zijn vanuit Nederland binnen een dag per trein bereikbaar. Neem ’s morgens in Amsterdam, Utrecht of Arnhem de ICE naar Basel, stap over op de EuroCity en je bent voor tien uur ’s avonds in Milaan.

Duur hoeft het niet te zijn: wie vroeg boekt, pakweg vanaf 4 maanden tot 4 weken voor vertrek, heeft al een enkeltje Amsterdam-Milaan voor nog geen 60 euro. Reis je liever per slaaptrein? Neem dan ’s ochtends in Amsterdam de ICE via Düsseldorf naar München, stap over op de NightJet en je komt rond acht uur ’s ochtends aan in Milaan. Vanuit Milaan is elke Italiaanse bestemming bereikbaar. Een stedentrip naar Rome kost nog 3,5 uur treinreizen extra. Verder bereik je vanuit Milaan Verona (1,5 uur), Venetië (2,5 uur), Florence (2 uur), Napels (5 uur) en Palermo (15 uur).

In Italië: binnenlandse reizen

De nationale spoorwegmaatschappij is Trenitalia, die voor het gros van de verbindingen zorgt met regionale stop- en sneltreinen, intercity’s, slaaptreinen en hogesnelheidstreinen. Italo Treno exploiteert vier hogesnelheidstreinen, onder meer van Turijn en Milaan via Rome en Napels naar Salerno. Voor alle langeafstandstreinen is van tevoren boeken aanbevolen.

De prijs hangt af van het moment van boeken. Dus boek vroeg en je bent goedkoper uit. Een zitplaatsreservering is voor hogesnelheidstreinen en slaaptreinen verplicht. Prijzen van regionale treinen van Trenitalia zijn vast en reserveren is niet nodig; je kunt je ticket gewoon op de dag zelf kopen en instappen.

Handig om te weten

Je reis plannen en tickets kopen kan via de websites en apps van Italotreno en Trenitalia. Online tickets kopen via Trenitalia is niet altijd even makkelijk. Kaartjes voor een internationale treinreis moet je ophalen bij een automaat of loket op een Italiaans treinstation. Tickets naar Italië vanuit het buitenland zijn daarom handiger om te kopen via andere aanbieders, zoals Deutsche Bahn (voor reizen vanuit Nederland en Duitsland) of Trainline. Bij Trainline betaal je commissie voor je kaartje. Ga je toch via Trenitalia boeken? Dan biedt The Man in Seat 61 hulp met een Engelstalig stappenplan.

Met de Italiëpas van Interrail reis je 3, 4, 5, 6 of 8 dagen binnen 1 maand door Italië, vanaf € 110. Voor binnenlandse reizen van Trenitalia heten de voordeeltarieven Super Economy en Economy (beperkt beschikbaar, vanaf ongeveer 10 euro) en voor internationale reizen heten ze Smart en Smart2 (vanaf ongeveer 30 euro). Het goedkoopste ticket voor de hogesnelheidstreinen van Italo heet ‘Low Cost’, beperkt beschikbaar, vanaf ongeveer 15 euro.

Pintxos eten in Baskenland, bier uit een klein glaasje in Madrid, sinaasappels plukken in Sevilla en aardbeien met slagroom verorberen in koninklijk Aranjuez: in het reusachtige luilekkerland Spanje zijn de mogelijkheden eindeloos. Dankzij ruim 15.000 kilometer spoorlijn en een breed scala aan treinen, van supersnelle tot panoramische boemeltjes, valt het land perfect per trein te ontdekken.

Naar Spanje: hoe kom je er?

De Spaanse hoofdstad Madrid bereik je vanuit Nederland per trein in zo’n 20 uur. Neem de Thalys naar Parijs, neem daar de TGV naar Perpignan of Hendaye en stap over op de hogesnelheidstrein naar Madrid. Vanuit Madrid zijn alle bestemmingen in Spanje per trein bereikbaar. De reisduur naar Bilbao of Barcelona is iets korter. 

Treinsoorten in Spanje

Er zijn in Spanje zoveel treinsoorten en verschillende merken dat je door de bomen het bos niet meer ziet. We zetten de belangrijkste voor je op een rijtje.

In Spanje: binnenlandse reizen

Voor de meeste Spaanse treinen is van tevoren boeken slim. Hoe eerder je boekt, hoe goedkoper de tickets. Tickets zijn beschikbaar vanaf ongeveer twee maanden voor vertrek. Voor de hogesnelheidstrein AVE vanaf drie maanden. Voor hogesnelheids- en langeafstandstreinen is een stoelreservering verplicht.

In alle langeafstandstreinen van RENFE zijn er twee reisklassen: Estandár (Standaard, gelijk aan 2e klas) en Confort (Comfort, gelijk aan 1e klas). Er zijn drie soorten tickets: Básico is het goedkoopste tarief, alleen verkrijgbaar voor Estandár, dan volgt Elige, beschikbaar voor beide klassen, en het duurst is Prémium, alleen voor Confort.

Een zitplaatsreservering is bij je ticket inbegrepen. Om een stoelvoorkeur op te geven moet je bijbetalen. Reis je op een treinpas, dan moet je wél bijbetalen voor je verplichte zitplaatsreservering. Ook voor Regio Expres-treinen moet worden gereserveerd. Voor Regional-treinen en Cercanías (stadstreinen) geldt dat allemaal niet; de prijzen zijn vast en je kunt gewoon op de dag zelf een kaartje kopen en instappen.

Handig om te weten

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de website en apps van RENFE, de Spaanse spoorwegen.

Met de Spanjepas van Interrail reis je 3, 4, 5, 6 of 8 dagen binnen 1 maand door Spanje, vanaf € 155. Met de RENFE Spain Pass (‘Abono para extranjeros’) maak je 4, 6, 8 of 10 treinreizen binnen een periode van 1 maand voor een vaste prijs. De prijs is hoog: van bijna 200 euro voor 4 reizen tot ruim 400 euro voor 10 reizen. Wil je lange trips maken en je tickets niet ruim van tevoren boeken, dan is het een handige optie. Met een beetje planning ben je met losse tickets of een Interrailpas voordeliger uit.

Voordeeltickets voor de AVE heten Básico, beperkt beschikbaar en alleen voor Standard (2e klasse).

Tip: beroemde Spaanse cruisetreinen

Hij wordt ook wel de Spaanse Orient Express genoemd: de Tren Al Andalus rijdt met super-de-luxe lounge-, restaurant- en slaapwagons van een eeuw oud in een week tijd langs alle hoogtepunten van Zuid-Spanje: Sevilla, Cordoba, Granada, Ronda en Cadiz. Hier is je Interrailpas of Básico-ticket niet geldig; een treinkaartje voor een suite met tweepersoonsbed en badkamer kost zo’n 10.000 euro voor twee.

Maar er zijn meer Spaanse luxetreinen:

• El Transcantábrico (tussen San Sebastián en Santiago de Compostela)
• Costa Verde Express (tussen Bilbao en Santiago de Compostela)
• El Expreso de La Robla (tussen Bilbao en Léon)

Van kleine stationnetjes met handbeschilderde tegels, via zalige steden als Porto en Lissabon tot de rode rotskust van de Algarve: Portugal is misschien klein, maar heeft genoeg te bieden voor een wekenlange vakantie per trein.

Naar Portugal: hoe kom je er?

Portugal is vanuit Nederland een lange treinreis: naar Porto doe je er al snel 30 uur over, naar Lissabon komt er nog 4 uur extra bij. Het ligt dan ook voor de hand om je treinvakantie in Portugal te combineren met Spanje. Vanuit Madrid trein je in ongeveer 8 uur naar Lissabon.

In Portugal: binnenlandse reizen

Vanuit Lissabon en Porto, respectievelijk de hoofdstad en tweede stad, zijn alle denkbare bestemmingen in Portugal te bereiken. Het spoorwegnet is klein maar fijn en loopt vooral langs de Atlantische kust. Het materieel is minder modern dan in buurland Spanje.

Er is één hogesnelheidslijn, die van noord naar zuid de steden Braga, Porto, Coimbra, Lissabon en Faro met elkaar verbindt. Verder zijn het vooral trage treintjes die hier rijden, vaak met vertraging. Dat is meteen ook de charme van Portugal. Niet voor niets is het piepende en krakende boemeltje dat van Porto door de wijngaarden langs de Douro naar Pocinho rijdt sinds jaar en dag dé favoriete panoramische treinreis.

Handig om te weten

Je reis plannen en tickets kopen doe je via de website en app van CP, de Portugese spoorwegen.

Met de Portugalpas van Interrail reis je 3, 4, 5, 6 of 8 dagen binnen 1 maand door Portugal, vanaf € 84.