Natuurlijke isolatiematerialen zijn gemaakt van biobased, hernieuwbare grondstoffen. Bijvoorbeeld van vlas, hennep, katoen of schapenwol. Een aantal van die materialen zijn beter voor het milieu dan de meeste materialen van mineralen of aardolie. Als ze goed zijn toegepast gaan ze ook even lang mee en zijn ze niet brandgevaarlijker.

Maar niet voor alle natuurlijke isolatiematerialen geldt dat ze de beste of betere keuze zijn. Ook van natuurlijke (biobased) materialen is de milieubelasting namelijk niet nul: tijdens productie van grondstoffen, productie en transport komen soms in verhouding veel milieubelastende stoffen vrij. En ze bevatten soms toevoegingen die milieubelastend, niet-natuurlijk of slecht recyclebaar zijn. Daardoor zijn ze niet altijd op alle milieuaspecten beter dan isolatiematerialen op minerale of aardoliebasis. Meer weten over de milieuscores van een aantal materialen? Kijk bij Score isolatiematerialen:van best tot afrader.

Schapenwol is zelfs een afrader als isolatiemateriaal, doordat schapen veel broeikasgassen uitstoten en stikstof produceren (via de mest). 

Dát je isoleert, is veel belangrijker dan met welk materiaal je dat doet. Door te isoleren bespaar je namelijk veel energie, wat goed is voor het klimaat. Verder is het erg belangrijk dat je kiest voor een hoge isolatiewaarde (Rd) en dat je het materiaal goed aanbrengt, zodat het lang meegaat.

De productie (en afvalverwerking) van isolatiematerialen vormt maar een klein deel van de milieu-invloed van woningbouw. Immers: isolatiemateriaal is minder dan 1 procent van de massa van de woning. Dat is erg weinig, als je bedenkt dat in een goed tot zeer goed geïsoleerd huis maar liefst een derde tot de helft van het volume van de constructie uit isolatiemateriaal bestaat. In feite is isolatiemateriaal vooral verpakte lucht. Daarom zijn in een milieubeoordeling de isolatiewaarde en levensduur van het materiaal het belangrijkst.

Er wordt wel gezegd dat natuurlijke isolatiematerialen minder schadelijke stoffen bevatten en daardoor beter zijn voor de gezondheid. Gelukkig zitten isolatiematerialen (zolang je huis niet in brand vliegt) netjes ingepakt in de constructie. Daar vormen ze geen gezondheidsrisico.

Alleen bij het aanbrengen of verwijderen van isolatiemateriaal is het belangrijk om alle veiligheidsvoorschriften uit de gebruiksaanwijzing heel goed op te volgen. Ga je zelf aan de slag met glaswol of steenwol? Of maak je naden en kieren dicht met purschuim uit een spuitbus? Dan moet je beschermende kleding, een mondkapje en handschoenen dragen, zodat je huid en longen niet in aanraking komen met schadelijke vezels, stof of dampen.

Maar als het isolatiemateriaal eenmaal is aangebracht (en afgetimmerd), dan vormt het geen meer risico voor de gezondheid.

Een paar jaar geleden was er wel veel te doen over gezondheidsklachten na het aanbrengen van vloerisolatie met gespoten PUR-schuim. Lees hierover meer bij PUR en gezondheid.

Mensen moeten ademen, isolatiematerialen niet. Leveranciers zeggen vaak dat natuurlijke materialen door hun vochtregulerende eigenschappen beter 'ademen': in een vochtige omgeving nemen ze vocht op en in een droge omgeving geven ze vocht af. Hierdoor zou het in een goed geïsoleerd huis minder benauwd worden.

Maar die claim is misleidend: om vocht uit een woning af te voeren, moet je ventileren. Oók als er natuurlijke (dampopen) isolatiematerialen in de buitenmuur of het dak zitten. Het wooncomfort verbetert wel door vochtbufferend materiaal op de binnenkant van muren. Maar isolatiemateriaal is ingepakt in de constructie, en helpt daar dus nauwelijks bij.

Sommige bedrijven bieden isolerende muurverf aan. Helaas levert isolerende muurverf bijna geen besparing op. Heb je een geïsoleerde spouwmuur, dan bespaar je er nauwelijks extra mee. Bij niet-geïsoleerde buitenmuur bespaar je met isolerende muurverf een klein beetje, vergelijkbaar met hooguit 4 mm isolatie. (Ter vergelijking: bij spouwmuurisolatie heb je gemiddeld 50 mm isolatie, dus ruim 10 keer zo veel.) Maar het isoleert lang niet zo goed als een voorzetwand, buitengevelisolatie aan de buitenzijde of spouwmuur na-isolatie. Hetzelfde geldt voor isolerend stucwerk: ook hier ga je weinig mee besparen. Daarom adviseert Milieu Centraal isolerende muurverf niet. Beter is om toch te gaan isoleren.

In het stookseizoen helpt isolatie om de warmte binnen te houden. En tijdens warme dagen houdt isolatie de warmte buiten. Een geïsoleerd huis blijft dan langer lekker koel. Maar is het binnen eenmaal toch opgewarmd? Dan raak je de warmte ook weer moeilijker kwijt dan in een niet-geïsoleerd huis. Je houdt de warmte namelijk binnen.

Zonnestraling door je ramen warmt je huis verder op. Bij enkelglas komt er veel zonnewarmte binnen, maar gaat er tegelijkertijd  ook weer veel warmte naar buiten. Hr++-glas heeft een reflectieve laag die ervoor zorgt dat de zonnestraling naar binnen kan én dat de warmte van de woning ook binnenblijft. In de winter is dat een groot voordeel, want hierdoor wordt het nog sneller warm binnen. Als je de warmte juist buiten wilt houden, is het een nadeel: dan wordt het met hr++-glas uiteindelijk warmer dan met enkelglas.

Gelukkig kun je in veel gevallen voorkomen dat het binnen heel warm wordt door zonwering buiten voor de ramen te plaatsen. Denk hierbij aan zonnedoeken en luifels. Zo kan de zonnestraling niet door het glas heen komen. Binnenzonwering zoals gordijnen helpt minder goed dan buitenzonwering, omdat de zonnestraling dan al door je glas is gegaan en in je huis is. Buitenzonwering is altijd belangrijk, maar als je hr++-glas hebt, is het nóg belangrijker.

Nee, geen paniek! Veel plekken zijn prima te isoleren zonder verbouwing, en dus zonder veel rommel en gedoe.

• Spouwmuurisolatie gebeurt bijvoorbeeld vanaf de buitenkant van je huis. Het materiaal wordt in de muur gespoten en dat is in een halve of hele dag klaar. Binnen merk je daar weinig van, behalve dan dat je huis warmer blijft.
• De meeste vloeren kunnen vanuit de kruipruimte worden geïsoleerd. Daar merk je in de woonkamer ook weinig van.
• Hr++-glas en tripleglas wordt ook van buitenaf geplaatst. Zelfs als je de kozijnen laat vervangen, is het meeste werk buiten en hoef je binnen alleen maar wat meubels te verplaatsen en schoon te maken.
• Het isoleren van je (schuine) dak of zolder gebeurt meestal wel aan de binnenkant. Dat betekent dat je de zolder moet opruimen of leegmaken, en na afloop moet schoonmaken.

Wat kost het om de zoldervloer te laten isoleren? In de tabel zie je de kosten als je de klus uitbesteedt. De subsidie gaat nog van de kosten af.

Hoeveel je bespaart hangt van verschillende dingen af, bijvoorbeeld hoe groot je huis is en hoe je het huis verwarmt. In de tabel zie je de gemiddelde besparing voor 4 soorten woningen.

Misschien zag je het al: met dakisolatie bespaar je meer dan met zoldervloerisolatie. Dat zit zo. In de berekeningen voor dakisolatie zijn we ervan uitgegaan dat je je zolder deels verwarmt, omdat die als leefruimte gebruikt wordt en er warmte via de zoldertrap naar de boven gaat. Bij de berekeningen voor zoldervloerisolatie zijn we ervan uitgegaan dat de zolder afgesloten en onverwarmd is.

Als de zolder verwarmd wordt, verlies je ook meer warmte. Bij een onverwarmde, afgesloten zolder verlies je minder warmte en bespaar je dus ook minder. Maar je gaat natuurlijk nog wel wat besparen ten opzichte van niet isoleren.

Wat kost het om een plat dak te laten isoleren? In de tabel zie je de extra kosten voor het isoleren als je de dakbedekking vervangt. De subsidie gaat nog van de kosten af.

De kosten zitten vooral in het nieuwe dak. Het aanbrengen van het isolatiemateriaal is slechts 25% van de totaalkosten. 
We gaan ervan uit dat het platte dak zich niet bevindt boven de woonkamer. Als dat wel zo is, dan zijn de besparingen anderhalf keer zo hoog. 

Het isoleren van een plat dak boven een leefruimte (vaak een uitbouw van de woonkamer) van 16 m2 kost € 5.500. Hiervoor krijg je € 260 subsidie, maar dan moet je ten minste 20 m2 dak isoleren. Dat kan door deze 16 m2 te combineren met een ander dak dat je isoleert.

Hoeveel je bespaart hangt van verschillende dingen af, bijvoorbeeld hoe groot je huis is en hoe je het huis verwarmt. In de tabel zie je de gemiddelde besparing voor 4 soorten woningen.

Hr-glas is een afkorting van hoogrendementsglas. Hr-glas bestaat uit 2 of 3 glasplaten met daartussen een ruimte (de spouw). Bij hr- en hr+-glas zit er gewone droge lucht tussen de glasplaten. Bij hr++- en tripleglas zit er een edelgas tussen de glasplaten (meestal argon). De lucht of edelgassen in de spouw zorgen voor de isolatie. Edelgassen isoleren beter dan droge lucht. 

Bij alle soorten hr-glas zit er op de glasplaat aan de kamerkant ook een onzichtbare coating (laagje), die de isolatie nog meer verbetert. Vandaar de aanduiding hr: hoog rendement. De coatings weerkaatsen namelijk warmte, terwijl ze licht doorlaten.

Elke keer als experts nieuw glas ontwikkelen en op de markt brengen, wordt de isolatiewaarde hoger. Eerst kwam er hr-glas (hoogrendementsglas). Toen dat verbeterd werd, kwamen er plussen achter: na hr kwam hr+ en hr++. Hr++-glas heeft een coating en er zit edelgas tussen de glasplaten. 

Hr++-glas was er eerst alleen met 2 glasplaten, maar sinds een tijdje ook met 3 glasplaten. Met 2 glasplaten heet het officieel hr++-dubbelglas, maar in de praktijk wordt het meestal kortweg hr++-glas genoemd. Hr++-glas met 3 glasplaten heet officieel hr++-tripleglas, maar dat wordt meestal kortweg tripleglas (of tripelglas) genoemd. Andere woorden voor tripleglas zijn: drievoudig glas, driedubbelglas of hr+++-glas (met 3 plusjes). In het algemeen geldt, hoe meer plussen, hoe hoger de isolatiewaarde.

Hieronder vind je een overzicht van de kosten en besparingen als je hr++-glas in het hele huis plaatst (in bestaande kozijnen). Wil je weten wat tripleglas kost en bespaart? Kijk bij Nieuwe kozijnen: tripleglas.

In de tabel zie je wat je bespaart als je in het hele huis dubbelglas hebt, en dat laat vervangen door hr++-glas.

Hieronder hebben we voor 4 soorten woningen berekend wat tripleglas in isolerende kozijnen kost en hoeveel je ermee bespaart. 

In de tabel zie je wat je bespaart je als je in het hele huis dubbelglas hebt, en dat laat vervangen door tripleglas in nieuwe kozijnen.

In de tabel zie je wat je bespaart je als je in het hele huis enkelglas hebt, en dat laat vervangen door tripleglas in nieuwe kozijnen.

Vacuümglas ziet eruit als enkelglas, maar bestaat uit 2 glasplaten met daartussen een heel dunne vacuüm spouw. De ruit is ongeveer 8 millimeter dik. Tussen de glasplaten zitten kleine zwarte bolletjes, die zorgen dat de platen niet tegen elkaar aan komen. Deze afstandhouders zijn bijna onzichtbaar, alleen als je van heel dichtbij heel goed kijkt, zie je wat stipjes.

Bij sommige merken zit er in de hoek van de ruit een ventiel (nippel). Daarmee is het glas vacuüm getrokken. De nippel is ongeveer 12 mm groot. Omdat hij in de hoek van de ruit zit, valt hij meestal niet op. Je kunt er ook iets voor zetten of het gordijn ervoor laten hangen (maar bij meerdere kleine ruiten is dat lastig). Er is ook vacuümglas zonder nippel.

Vacuümglas is ook verkrijgbaar met het uiterlijk van oud glas, waardoor het geschikt is voor monumenten en beschermd stadsgezicht.

Vacuümglas is prijzig: zo’n € 550 per vierkante meter, inclusief plaatsing en btw. Dat maakt vacuümglas vooral interessant voor monumenten of beschermd stadsgezicht, in plaats van monumentenglas (dat ook duur is, maar veel minder goed isoleert).

Verder is het een optie als je kozijnen nog in prima staat zijn, maar niet geschikt zijn (of te maken zijn) voor het dikkere hr++- of tripleglas.

Je kunt subsidie krijgen voor vacuümglas. Het subsidiebedrag is € 25 per m2 (dat is hetzelfde als voor hr++- of tripleglas).
Voor nieuwe isolerende kozijnen is de subsidie € 111 per m2 (hetzelfde als tripleglas met nieuwe isolerende kozijnen).
Wil je vacuümglas plaatsen met nieuwe kozijnen? Kies dan de meldcode 'overig'.

Deze subsidiebedragen gelden als je minimaal twee energiebesparende maatregelen uitvoert: kies je alleen voor isolatieglas? Dan is de subsidie de helft. Lees hier meer over op de pagina Subsidie voor isolatie.

Vacuümglas is een goed alternatief voor monumentenglas. Het is dun, kan er uitzien als oud glas, en het isoleert veel beter. Maar hoe zit het met de kosten en besparing?

Milieu Centraal heeft voor monumentenglas geen berekening van hoeveel je bespaart ten opzichte van enkelglas. 

Vacuümglas kost per vierkante meter € 550, inclusief plaatsen en btw. Per vierkante meter bespaar je ongeveer 14 m3 gas per jaar ten opzichte van enkelglas. Dat komt overeen met € 20. Voordeel van vacuümglas is dat je er subsidie voor kunt krijgen, zie Subsidie voor isolatie.

Er zijn op dit moment 4 leveranciers van vacuümglas met een gecontroleerde kwaliteitsverklaring en betrouwbare glaszetters die het glas ook kunnen plaatsen:

• Fineo vacuümglas van AGC Nederland
• BENGglas in 4 varianten: Extra Clear, Max, Solar Control en Sun (bengglas.nl)
• Global Glass Group Low E vacuum insulating glas GG-NedVac Sapphire en GG-NedVac Onyx (vacuum-glas.eu)
• VacuGlass: M0033, M0044, M0055, M0066

De vacuümglassoorten verschillen in lichtdoorlatendheid (g-waarde en ZTA-waarde), de gebruikte afstandhouders die meer of minder zichtbaar zijn in het glas en in de breedte en kleur van de randafwerkingen.

Fineo vacuümglas, BENGglas Low E en Global Glass Low E hebben gecontroleerde kwaliteitsverklaringen, VacuGlass niet, zie www.bcrg.nl.

Vacuümglassoorten komen in aanmerking voor ISDE-isolatiesubsidie. Check vooraf de juiste meldcode Subsidie voor isolatie | Milieu Centraal en laat deze vermelden op de factuur.

Ben je leverancier van vacuümglas maar staat jouw bedrijf er ten onrechte niet bij? Stuur een mail naar [email protected], dan beoordelen we of we jouw bedrijf kunnen toevoegen.

• Vacuümglas is dunner dan alle andere soorten isolatieglas. Daardoor past het makkelijk in bestaande kozijnen.
• Het is geschikt voor monumenten en beschermd stadsgezicht, en isoleert veel beter dan monumentenglas. Het kan er bovendien uitzien als oud glas.
• Vacuümglas isoleert beter dan hr++-glas. De U-waarde van het glas is 0,4 tot 0,7, dat is vergelijkbaar met tripleglas.
• Het glas heeft 15 jaar garantie en gaat minstens 25 jaar mee, dat is langer dan hr++-glas of tripleglas.
• De glasplaten zijn van gehard glas. Daardoor is het minder kwetsbaar dan ongehard hr++-glas.
• Net als bij hr-glas zit er op één van de glasplaten een coating die de warmte reflecteert.
• Bij vacuümglas is er geen risico op een thermische breuk. Bij hr++-glas en tripleglas is er wel een (klein) risico.
• De kleinste afmeting van de ruit is ongeveer 0,3 tot 0,5 m2. Bij kleine ruitjes in een raam kun je beter kiezen voor 1 ruit met daarop latjes (roedeverdeling), zie Kleine ruitjes of glas in lood.
• Het glas is veel duurder dan hr++-glas en tripleglas.

Er bestaat ook zonwerend hoogrendementsglas: zhr++-dubbel- of -tripleglas. Dit is hr-glas met een extra zonwerende coating op de glasplaat aan de buitenkant. Zonwerend glas laat minder zonlicht door en is koeler in de zomer, maar in de winter profiteer je minder van de zon dan met hr++-glas. Je kunt daarom beter kiezen voor hr++-glas met zonwering aan de buitenkant van je huis dan voor zhr++-glas. Zo houd je de warmte van de zon beter tegen in de zomer en benut je hem beter in de winter. Zhr++-dubbelglas is vooral handig op plaatsen waar buitenzonwering moeilijk toe te passen is, zoals in de hoogbouw. In gewone woonhuizen is het geen aanrader. 

Kijk voor meer tips voor een koel huis en goede zonwering op Woning koel houden. 

Isolatieglas is goed voor het klimaat: je verbruikt minder energie en daardoor komen er minder broeikasgassen in de lucht. In een gemiddelde hoekwoning kun je zo’n 260 m3 gas per jaar besparen als je al het enkele glas vervangt door hr++-glas. 

De productie van hr++-glas kost natuurlijk ook energie. Maar je bespaart met hr++-glas door de jaren heen zo veel energie in huis dat dit de productie-energie ruimschoots goedmaakt. De edelgassen (zoals argon) en coatings in tripleglas en hr++-glas zijn onschadelijk voor de gezondheid en het milieu. 

Het vensterglas van je ramen mag niet in de glasbak. Lever het in bij de glasvakhandel of de milieustraat in je gemeente. Het glas wordt hergebruikt voor de productie van nieuw glas (vooral verpakkingsglas). Dat bespaart energie en grondstoffen. Meer weten? Kijk op: Welk afval waar – Glas. 

De ISDE is een landelijke subsidie voor isolatiemaatregelen. Je krijgt deze subsidie als je 1 of 2 isolatiemaatregelen neemt, maar alleen als je het werk laat uitvoeren door een professioneel bedrijf. Je krijgt dus geen subsidie als je de isolatie zelf aan brengt (doe-het-zelf). De subsidie is een vast bedrag per vierkante meter. Als je 2 maatregelen neemt, krijg je een hoger bedrag per maatregel dan voor 1 maatregel. 

Je vraagt de subsidie aan bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) ná het uitvoeren van de maatregelen. Verdiep je voordat je begint dus goed in de voorwaarden. Die vind je op Subsidie voor isolatie.

Er zijn ook gemeenten en provincies die subsidie geven voor isolatie. Deze mag je combineren met de landelijke subsidie. Ook hiervoor gelden voorwaarden. Kijk in de Energiesubsidiewijzer voor een overzicht van alle regelingen in jouw woonplaats.

Nee, de ISDE-regeling geldt niet voor isolatiemaatregelen die je zelf uitvoert. Je krijgt dus geen subsidie voor doe-het-zelven. Maar door het zelf te doen bespaar je wel flink op de kosten. En de besparing op je energierekening hetzelfde als wanneer je een isolatiebedrijf inschakelt.

Er zijn wel gemeentes die een tegoedbon geven voor isolatiemaatregelen. De bon kan je aanvragen bij het energieloket van jouw gemeente. Kijk in de Energiesubsidiewijzer of jouw gemeente meedoet aan de RREW-regeling. Check voor je begint met isoleren waarvoor je precies een tegoedbon kan krijgen.

Woon je in Groningen of in Noord-Drenthe (in de gemeenten Aa en Hunze, Noordenveld of Tynaarlo)? Dan kun je een subsidie voor de isolatiematerialen krijgen vanuit de isolatieaanpak van Nij Begun, ook wel Maatregel 29 genoemd. 

Voor het hoge subsidiebedrag per vierkante meter moet je binnen 24 maanden 2 maatregelen nemen. Dat kunnen 2 isolatiemaatregelen zijn (bijvoorbeeld dakisolatie en hr++-glas), maar je mag ook 1 isolatiemaatregel combineren met een volledige of hybride warmtepomp, zonneboiler of aansluiting op een warmtenet. Meer informatie over de combinaties en de voorwaarden vind je op Subsidie voor isolatie. Daar lees je ook hoe hoog de subsidie is, en hoeveel vierkante meter je minimaal moet isoleren voor de subsidie.

In de ISDE-regeling staat dat je vanaf 2024 extra subsidie krijgt als je biobased isolatiemateriaal gebruikt. Biobased isolatiemateriaal bestaat voor minstens 70 procent uit materialen van natuurlijke oorsprong. Voor het extra subsidiebedrag van de ISDE moet het isolatiemateriaal bovendien een goede milieuscore hebben. Vanaf januari 2024 staan de biobased isolatiematerialen die aan de subsidie-eisen voldoen op de meldcodelijst isolatiematerialen van RVO.

Ja, ook eigenaren van woonboten en woonwagens kunnen ISDE-subsidie aanvragen.

Voor een woonboot geldt het volgende:

Een woonboot moet een vaste eigen ligplaats hebben met een eigen walaansluiting voor stroom, drinkwater en riolering. Heeft je woonboot geen vaste ligplaats en walaansluiting, dan kom je niet in aanmerking voor ISDE-subsidie.

En voor een woonwagen geldt dit:

Een woonwagen moet een vaste standplaats hebben en een eigen aansluiting voor stroom, drinkwater en riolering. Heeft je woonwagen geen vaste staplaats en aansluitingen, dan kom je niet in aanmerking voor ISDE-subsidie.

De ISDE-subsidie loopt tot 2030. Ieder jaar komt er een nieuw budget beschikbaar. In 2024 was € 600 miljoen subsidie beschikbaar voor isolatiemaatregelen, zonneboilers, (hybride) warmtepompen en aansluitingen op een warmtenet. Mocht dit budget al voor het einde van het jaar opraken, dan is het nog steeds mogelijk om subsidie te krijgen. Je moet dan wel langer op het geld wachten. Als jouw subsidieaanvraag afgewezen wordt omdat de subsidiepot leeg is, dan heb je het recht om binnen 12 maanden na de afwijzing dezelfde subsidieaanvraag opnieuw in te dienen. Je kunt dan alsnog subsidie krijgen uit het nieuwe budget van volgend jaar.

Ja, dat kan, maar je krijgt dan het lagere subsidiebedrag dat geldt voor hr++-glas. Het subsidiebedrag voor tripleglas (dat meer dan 4 keer zo hoog is als voor hr++-glas) kun je alleen krijgen als je ook nieuwe isolerende kozijnen plaatst. Lees meer over tripleglas.

Ja dat kan. Vacuümglas wordt meestal geplaatst in bestaande kozijnen als alternatief voor enkelglas of gewoon dubbelglas, vooral in woningen waar het vervangen van de kozijnen niet mogelijk of wenselijk is. Bijvoorbeeld in monumenten of woningen waarvan de kozijnen nog in prima staat zijn, maar die niet geschikt zijn voor het dikkere hr++- of tripleglas. Als je vacuümglas laat plaatsen in bestaande kozijnen, kun je de subsidie voor hr++-glas aanvragen. Je komt niet in aanmerking voor de hogere subsidie voor tripleglas, omdat dan vereist is dat je ook nieuwe isolerende kozijnen plaatst.

Als je ook de kozijnen moet vervangen en je isolerende kozijnen met vacuümglas plaatst, kun je wel de hogere subsidie voor tripleglas aanvragen. Dit kun je onder de meldcode 'overig' indienen. De subsidieaanvraag wordt dan handmatig beoordeeld. Het kan hierdoor wel langer duren. 

Tripleglas in nieuwe isolerende kozijnen is financieel aantrekkelijker. Tripleglas in nieuwe kozijnen is namelijk minder duur dan vacuümglas in nieuwe kozijnen en het isoleert allebei zeer goed.

Bij vloerisolatie zijn thermoskussens of vlasplaten de beste keuze voor het milieu. Bekijk ook de hele vergelijking op de pagina isolatiematerialen.

Gespoten PUR-schuim met HFO of water als blaasmiddel is een minder goede keuze. Dit materiaal is slechter voor het milieu dan de meeste andere materialen, zoals thermoskussens, vlasplaten, glaswol, steenwol, EPS en cellulose. Er zijn ook zorgen over de gezondheid bij gespoten PUR-schuim. Het is heel belangrijk dat het bedrijf dat het aanbrengt, een certificaat heeft en de regels volgt. Zo moet je bijvoorbeeld het huis verlaten tijdens het isoleren. 

Bekijk de scores van de isolatiematerialen voor vloerisolatie. 

Belangrijk: Gespoten PUR-schuim lijkt dun, wat een voordeel lijkt. Maar om dit materiaal te gebruiken, moet je kruipruimte minstens 50 cm hoog zijn. In zo'n hoge kruipruimte kun je ook andere, betere materialen gebruiken. Deze zijn vaak beter voor het milieu én goedkoper. Gespoten PUR-schuim is dus niet de beste keuze voor lage kruipruimtes. 

Er is één materiaal dat je beter niet kunt gebruiken en dat is schapenwol. Schapenwol heeft een veel hogere milieubelasting dan de andere materialen. Schapen zorgen (onder andere via winden) voor de uitstoot van methaan. Methaan is een zeer sterk broeikasgas. Hun mest zorgt voor ammoniak ('stikstof') in de bodem. En er wordt veel gif gebruikt tegen ongedierte in de vacht.

Er is één uitzondering: schapenwol van Isolena, een Oostenrijks bedrijf. Deze wol komt van schapen die in natuurgebieden leven en grazen en niet met chemische middelen behandeld worden. Deze wol is wél een acceptabele keuze.

Sommige mensen denken dat er lucht in de spouw moet zitten zodat er geen vocht kan doorslaan naar binnen, en om vocht in de spouw af te voeren door ventilatie. Dat klopt niet. Als de spouwmuurisolatie goed wordt uitgevoerd, komt er geen vocht van buiten door de volledig met isolatiemateriaal gevulde spouw. Ventilatie van de spouw is ook niet nodig: het helpt bijna niet mee aan het drogen van het metselwerk. Let op: dat geldt alleen als het metselwerk in goede staat is en niet vorstgevoelig. Een gespecialiseerd spouwmuurisolatiebedrijf kan dit beoordelen. 

In het stookseizoen helpt isolatie om de warmte binnen te houden. En tijdens warme dagen houdt isolatie de warmte buiten. Een geïsoleerd huis blijft dan langer lekker koel. Maar is het binnen eenmaal toch opgewarmd? Dan raak je de warmte ook weer moeilijker kwijt dan in een niet-geïsoleerd huis. Je houdt de warmte namelijk binnen. 

Gelukkig kun je in veel gevallen voorkomen dat het binnen heel warm wordt door zonwering buiten voor de ramen te plaatsen. Denk hierbij aan zonnedoeken en luifels. Zo kan de zonnestraling niet door het glas heen komen. Binnenzonwering zoals gordijnen helpt minder goed dan buitenzonwering, omdat de zonnestraling dan al door je glas is gegaan en in je huis is. Buitenzonwering is altijd belangrijk, maar als je hr++-glas hebt, is het nóg belangrijker.

Zonder dat je het doorhebt, kun je het leven van dieren en planten verstoren. Dat is niet goed voor de natuur en en daarbij kun je de wet overtreden. Bijvoorbeeld als je je huis gaat isoleren, een aanbouw plaatst, naden en kieren in je gevel dichtmaakt, als je zonnepanelen laat installeren, wanneer je flink gaat snoeien of een schuurtje weghaalt. Het is belangrijk om te weten waar je op moet letten bij maatregelen rond je huis, zodat je geen beschermde soorten in gevaar brengt. Ook als je iets door een bedrijf laat doen, ben jij als opdrachtgever verantwoordelijk om de natuur te beschermen.

Lees meer op de pagina Natuurbescherming in de Omgevingswet.

Er bestaan honderden beschermde diersoorten. Je mag de dieren (fauna) niet doden of in gevaar brengen. Ook mag je ze niet hinderen door een nest- of verblijfplaats weghalen of de toegang ertoe te blokkeren. Bekijk de lijst.

Het bedrijf dat natuurvriendelijk isoleert, houdt rekening met broedseizoenen van vogels en kraam- en overwinteringsperiode van vleermuizen. Dit kan betekenen dat het isolatiebedrijf nog even moet wachten tot ze kunnen starten met de werkzaamheden. Zorg dat je alle afspraken al hebt gemaakt, zodat je zo snel mogelijk kan beginnen.

Het bedrijf plaatst kapjes over openingen zoals gaten in de gevel. Dankzij deze ‘exclusion flaps’ kunnen vleermuizen wel wegvliegen, maar niet terug. Het regelt vervangende verblijfplaatsen voor beschermde dieren maken door ruimte over te laten in de spouw. Ook doet het bedrijf een melding van de werkzaamheden bij de provincie.

Vind een bedrijf dat natuurvriendelijk kan isoleren

Hoeveel dit kost, verschilt per type woning. Bij een vrijstaand huis moet je bijvoorbeeld meer handelingen verrichten dan bij een tussenwoning. En soms is er een hoogwerker nodig. Je kunt denken aan kosten tussen de € 300 en € 1.000: controleer bij isolatiebedrijven wat de prijs voor jouw huis zal zijn.