Gezond in en om huis

Man en vrouw drinken temidden van verfspullen zittend op de grond een kop verse koffie. Gezond in en om huis en schilderen van hout.
Je leefomgeving heeft invloed op je gezondheid. Maar de risico's van het milieu op je gezondheid zijn gemiddeld kleiner, dan de gevolgen van bijvoorbeeld een ongezonde levensstijl. Milieu Centraal geeft aan welke milieurisico’s je kunt vermijden en hoe.

Hoe je gezondheid ervoor staat, hangt af van vele zaken. Aangeboren aanleg bijvoorbeeld, en je eet- en beweeggewoonten. Maar ook de omgeving waarin je woont en werkt, beïnvloedt je gezondheid.

Van een aantal zaken weten we zeker dat ze schadelijk kunnen zijn voor je gezondheid: luchtvervuiling, vocht en schadelijke stoffen in huis, geluids- en geuroverlast, asbest, radon en uv-straling. Veel van de risico's kun je zelf verminderen.

Tips voor je gezondheid

  1. 01

    Ventileer je woning goed. Luchtverversing voorkomt dat stoffen die er in elk huis zijn, zoals vocht en radon, ophopen tot een schadelijke hoeveelheid.

  2. 02

    Woon je nabij een snelweg of drukke weg, lucht dan zoveel mogelijk buiten de spitsuren en ventileer aan de kant van de woning die niet aan de weg ligt.

  3. 03

    Bescherm jezelf tegen uv-straling van de zon.

  4. 04

    Voorkom dat je in contact komt met asbest. Het verwijderen van asbest mag alleen met toestemming van de gemeente, en er gelden voorschriften.

  5. 05

    Onderneem actie als je last hebt van stank- of geluidsoverlast.

Ventileer continu

De lucht in huis is een mengsel van allerlei stoffen. De meeste zijn onschadelijk, zolang de concentratie laag blijft. Hopen de stoffen zich op, dan groeit het risico op luchtwegklachten, allergieën en ziekten zoals longkanker. Daarom is luchtverversing belangrijk: dat houdt de concentraties zo laag mogelijk.

Schadelijke stoffen in huis

De belangrijkste boosdoeners in huis zijn tabaksrook, schimmel en huisstofmijt (als gevolg van hoge luchtvochtigheid), verbrandingsgassen, radon, en vluchtige organische stoffen (VOS) die verdampen uit allerlei producten en bouwmaterialen, zoals oplosmiddelen, lijmen en geurstoffen.

Je vermindert het risico op gezondheidsklachten door ongezonde lucht in huis door constant te ventileren, en te luchten als extra vieze lucht ontstaat. Meer hierover op ventileren.

Check je plek

Atlas Leefomgeving Hoe groen, schoon en klimaatvriendelijk is jouw omgeving? Vul je postcode in en check je leefomgeving. Vind je huis

Vermijd blootstelling aan fijnstof

In de lucht zweeft een mengsel van heel kleine deeltjes: fijnstof. Fijn stof is een belangrijk bestanddeel van luchtvervuiling en kan gezondheidsklachten veroorzaken, zoals longproblemen en problemen met hart en bloedvaten. Fijnstof is vooral afkomstig van het wegverkeer en de industrie: die zorgen voor meer dan de helft van de fijnstof in Nederland. Maar ook open haarden en houtkachels brengen flink wat fijnstof in de lucht. Lees onze tips om milieuvriendelijk hout te stoken.

Meer fijnstof in huis dan buiten

De kwaliteit van de lucht in huis wordt vooral bepaald door de hoeveelheid luchtvervuiling in de buitenlucht. Behalve als er wordt gerookt in huis: in vrijwel alle huizen waar wordt gerookt zijn de concentraties schadelijke stoffen hoger dan buiten. Het is dus verstandig om niet binnen te roken. Daarnaast is het voor iedereen belangrijk om goed te ventileren, want fijnstof hoopt zich vooral op in luchtdichte woningen waar weinig verse lucht binnenkomt.

Vlakbij drukke weg? Juist ventileren!

Woon je naast een snelweg of verkeersknooppunt, dan ben je misschien geneigd om je woning minder te ventileren om uitlaatgassen buiten te houden. Maar dat is geen goed idee. Dan hoopt juist de luchtvervuiling op die binnenshuis ontstaat (door bewoners, vocht enzovoorts). Beter is om slim te ventileren: laat frisse lucht de woning binnenkomen aan de kant die het verst van de weg af ligt. En ventileer vooral buiten de spitsuren. Kijk voor meer tips op ventileren.

Vermijd asbest

Asbest mag niet meer worden gebruikt omdat het inademen van asbestvezels kanker kan veroorzaken. Asbest is een materiaal dat voorheen werd gebruikt als isolatiemateriaal en brandvertrager - het kan dus nog voorkomen in oudere huizen.

Asbest mag alleen worden verwijderd met toestemming van de gemeente. Soms mag een particulier dat zelf doen, soms moet het door een bedrijf gebeuren. Er gelden altijd strenge voorschriften. In specifieke gevallen (bij 'hechtgebonden' asbest) is het beter om het asbest te laten zitten, mits het materiaal in goede staat is, niet wordt bewerkt en niet kan worden beschadigd. Lees meer over Asbest verwijderen.

Ga stank- en geluidsoverlast tegen

Geluidsoverlast kan je nachtrust verstoren, en geluidshinder kan leiden tot stress en hoge bloeddruk. Heb je last van geluidshinder, dan kun je daarover een klacht indienen. Lees meer op geluidsoverlast.

Ook stank kan je gezondheid beïnvloeden. De stoffen die stankoverlast veroorzaken, kunnen zorgen voor geïrriteerde slijmvliezen of hoofdpijn. Maar zelfs als de geurstof zelf onschadelijk is, kun je gevolgen ondervinden van stank: hoofdpijn of slechte nachtrust. Kijk voor meer informatie op stankoverlast.

Bescherm je tegen UV-straling

Te veel blootstelling aan UV-straling uit zonlicht is schadelijk en kan huidkanker veroorzaken. Daar kun je je tegen wapenen: vier op de vijf gevallen van huidkanker zijn te voorkomen, door goed te beschermen tegen zonlicht.

Royaal smeren

Je vermindert het risico op huidkanker door niet te lang in de volle zon te gaan, door onbedekte huid te beschermen met kleding of royaal in te smeren met anti-zonnebrandproduct met een hoge beschermingsfactor. 

Isoleer je vloer tegen minder huisstofmijt in het tapijt

Vloerisolatie zorgt voor een warmere vloer. De vloer is daardoor minder vochtig en daardoor krijgt huisstofmijt minder kans in huizen met tapijten of vaste vloerbedekking.

Het Astma Fonds raadt mensen met huiststofmijtallergie aan om tapijten en vaste vloerbedekking te verwijderen: een gladde vloer is veel makkelijker schoon te houden. Daardoor zijn er op een gladde vloer 10 tot 15 keer minder allergenen te vinden dan op een ongeïsoleerde vloer met tapijt (en 5 keer minder dan op een geïsoleerde vloer met tapijt).

Vloerisolatie is sowieso een goed idee: voor het milieu, voor je portemonnee en voor je comfort. Voor mensen met luchtwegproblemen, die per se tapijten of vaste vloerbedekking willen houden, is vloerisolatie daarbovenop ook nog eens goed voor hun gezondheid. Met een (geïsoleerde) gladde vloer zouden ze nog beter af zijn.