Nederlanders kopen ieder jaar ongeveer 50 kledingstukken. Minder nieuwe kleding kopen scheelt tonnen CO2.

Omdat bij ieder soort kledingmateriaal andere milieufactoren een rol spelen, is het lastig om iets te zeggen over de totale impact van kledingstoffen. De ene stof is klimaatvriendelijker in productie van de ruwe vezels, maar draagt bij het wassen bij aan de plastic soep. De andere stof vraagt veel bestrijdingsmiddelen, maar is goed recyclebaar. Lees meer over kledingstoffen en het milieu.

Welke stof je kiest hangt vaak af van het gebruik. Je gaat bijvoorbeeld niet hardlopen in een zijden jurkje of binnen dansen in een wollen trui. Koop het liefst tweedehands kleding en anders kleding van gerecyclede materialen.

Eerlijke kleding kopen

Je kunt niet zien aan kleding onder welke arbeidsomstandigheden het is gemaakt. Verreweg de meeste kleding wordt gemaakt onder gebrekkige arbeidsomstandigheden. In Aziatische lagelonenlanden maken mensen vaak lange uren, onder soms slechte arbeidsomstandigheden. Steeds meer kledingmerken en modeketens doen hun best om 'eerlijke kleding' in te kopen.

Lastige keuzes voor kledingmaterialen

Kledingstoffen en milieu

Voor het maken van kleding zijn veel grondstoffen nodig. Gebruik van land, water, energie en chemicaliën voor stof heeft veel impact op het milieu. Hoe groot de milieu-impact is verschilt per kledingstof. Bekijk de vergelijking tussen kledingmaterialen.

Bij het maken van kleding komt meer kijken dan je denkt. Katoen moet verbouwd en geplukt worden, voor wol schapen geschoren en voor fleece PET-flessen gerecycled. Vervolgens worden van dit materiaal vezels gemaakt, die uiteindelijk verwerkt worden tot stoffen. Al deze processen (verbouwen, bewerken, verwerken) hebben impact op het milieu.

Er zit zoveel verschil tussen hoe kledingstukken in elkaar zitten, dat het lastig is om per kledingstuk te zeggen wat de milieu-impact is. Als je kijkt naar de milieu-problemen die kleding veroorzaakt, wordt duidelijk dat het goed is om te zorgen dat je kleding lang meegaat.

Klimaatverandering

De productie van kledingstoffen belast het klimaat, omdat tijdens de productie broeikasgassen vrijkomen. CO2, en bij natuurlijke vezels ook methaan- en lachgas zorgen voor het opwarmen van de aarde. Hoe meer broeikasgassen bij het productieproces vrijkomen, hoe meer de stof bijdraagt aan de opwarming van de aarde.

Wat zorgt bij de productie van kledingstoffen voor broeikasgassen?

• Gebruik van fossiele brandstoffen (olie, kolen, gas). Voor veel processen is energie nodig. Bijvoorbeeld om gewassen te verbouwen (katoen, bamboe, hout), stallen en schuren te verwarmen, olie voor synthetische vezels te winnen en in de fabriek om stoffen te maken.
• Schapen produceren methaan bij het verteren van voedsel. Die komt via boeren en winden in de lucht. Methaan is een sterk broeikasgas.

Landgebruik

Voor de productie van stoffen is grond nodig. Het verbouwen van katoen, bamboe en andere natuurlijke vezels vraagt veel land. Het gaat om land dat gebruikt wordt voor plantages, bossen en kwekerijen. Bij wol is veel weidegrond nodig om de schapen te laten grazen. Voor de productie van synthetische en gerecyclede stoffen is maar weinig land nodig, namelijk alleen de grond waar de fabriek op staat.

Waterstress

Bij de productie van kledingstoffen is water nodig. Waterstress laat de relatie tussen watergebruik en waterschaarste zien in een gebied. In een droog gebied ontstaat sneller hoge waterstress. Dan kan er een gebrek aan schoon drinkwater ontstaan door het verbouwen of produceren van kledingstoffen.

Bij kleding van natuurlijke materialen wordt er water gebruikt om de gewassen te verbouwen. Daarnaast is er water nodig voor het maken van de doeken uit de vezels. Ook bij het maken van stoffen uit synthetische vezels is water nodig. In de katoenteelt wordt heel veel water gebruikt, katoenplantages liggen vaak in gebieden waar water schaars is.

Grondstoffengebruik

Om kledingstoffen te maken zijn fossiele grondstoffen nodig zoals aardolie, kolen en aardgas. De hoeveelheid fossiele grondstoffen neemt af. Synthetische kledingstoffen zijn gemaakt uit aardolie. Maar ook bij natuurlijke stoffen zijn fossiele grondstoffen nodig voor het opwekken van energie in de fabriek waar ze de stoffen verwerken en voor het vervoer. Bij teelt wordt kunstmest gebruikt, die ook is gemaakt van fossiele grondstof.

Bijdrage plastic soep

Bij het wassen en drogen van kleding komen er vezels los. Deze spoelen met het spoelwater via het riool naar zee. De natuurlijke vezels zijn biologisch afbreekbaar, maar de synthetische kledingvezels niet. Vooral fleece geeft microplastics af. De microvezels zorgen voor ernstige vervuiling van het zeewater: de zogenaamde plastic soep. Omdat de oceanen onze grootste zuurstofleveranciers en een belangrijke voedselbron zijn, kan dit grote gevolgen hebben voor de mens.

Ecotoxiciteit

Ecotoxiciteit laat zien hoeveel risico er is op ernstige milieuschade in een bepaald gebied of ecosysteem, wanneer giftige stoffen weglekken. Dat verschilt per stofsoort. Bij het bewerken van sommige materialen worden chemische middelen ingezet zoals oplosmiddel en chroom. In de landbouw kunnen bestrijdingsmiddelen schade veroorzaken aan de omgeving.

Bestrijdingsmiddelen

Bestrijdingsmiddelen worden ook gewasbeschermingsmiddelen genoemd. Het zijn stoffen die planten en bomen beschermen tegen ziekten, plagen en onkruid. Het gebruik ervan voorkomt oogstverliezen. Er zijn chemisch-synthetische (kunstmatige) en biologische bestrijdingsmiddelen. Overmatig gebruik van bestrijdingsmiddelen zorgt voor zwaar verontreinigd drinkwater en voedsel, waardoor mensen in de omgeving allerlei gezondheidsproblemen krijgen. Vooral in de (niet-biologische) katoenteelt worden grote hoeveelheden kunstmatige bestrijdingsmiddelen gebruikt.