Het grootste deel van de energie die huishoudens gebruiken voor stroom, verwarming en vervoer is afkomstig uit fossiele bronnen. Bij de verbranding van deze fossiele brandstoffen komt CO2 vrij, bovendien veroorzaken ze vervuiling.
Veruit de meeste energie die we gebruiken (circa 93 procent) komt van fossiele brandstoffen: aardolie, aardgas en kolen. Deze fossiele brandstoffen zijn verantwoordelijk voor de uitstoot van broeikasgassen, en bovendien veroorzaken ze de nodige vervuiling.
Het huidige systeem van energievoorziening is toe aan een grondige verandering. Om nadelige gevolgen zoals klimaatverandering te beperken, wordt gewerkt aan de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening. Het doel is dat Nederland in 2050 (bijna) helemaal 'fossiel-vrij' is. Hoe dat doel bereikt kan worden, is nog niet precies duidelijk. Er zijn ook verschillende meningen over.
Fossiele brandstoffen bevatten koolstof die miljoenen jaren geleden door planten is vastgelegd. De koolstof kwam destijds niet vrij als CO2 (na sterfte van de planten) omdat het onder lagen aarde terechtkwam. In de lange tijd onder de grond fossiliseerde het materiaal en was geen onderdeel meer van de koolstofcyclus. Maar doordat we het nu gebruiken als brandstof komt de koolstof vrij in de atmosfeer als een flinke hoeveelheid extra CO2.
Aardgas is in Nederland de meest gebruikte brandstof. Het wordt gebruikt voor de opwekking van elektriciteit, voor verwarming en als grondstof voor de petrochemische industrie. Nederland is in West-Europa een belangrijke producent van aardgas.
Weetjes:
Aardolie is vooral belangrijk voor de industrie en vervoer. Het wordt gebruikt als brandstof en als grondstof voor de productie van kunststoffen. Zo’n zestig procent van de aardolievoorraden bevinden zich in het Midden-Oosten. Ons land produceert acht procent van de eigen behoefte zelf, dit komt voornamelijk uit de Noordzee. De rest wordt geïmporteerd.
Weetjes:
Hoogovens en elektriciteitscentrales verbranden steenkool. In elektriciteitscentrales wordt de warmte gebruikt voor het opwekken van elektriciteit. Het grootste deel van de wereldwijde fossiele energievoorraad bestaat uit kolen. De kolenvoorraden komen in vrijwel overal ter wereld voor, ze zijn vooral te vinden in de Verenigde Staten, de voormalige Sovjetunie en China.
Ook Nederland heeft kolenvoorraden, ze zijn moeilijk bereikbaar en daarom te duur om te delven. Nederland importeert daarom kolen uit het buitenland.
Weetjes:
Schoon fossiel is de naam van een techniek waarbij de CO2-uitstoot van fossiele brandstof wordt afgevangen en opgeborgen.
Na het afvangen stroomt de CO2 in gasvormige of vloeibare vorm door een pijpleiding naar een opslagplaats. De opslag gebeurt in aardlagen die van nature afgesloten zijn, meer dan 1.000 meter onder land of onder de zeebodem. De opslagplaats wordt daarna tientallen jaren lang gecontroleerd.
Deze schonere inzet van fossiele brandstoffen wordt gezien als een tussenoplossing tot er op de lange termijn een volledig duurzame energievoorziening is. Zie voor meer informatie CO2 afvangen en opslaan.