Duurzame ontwerpers aan het woord

Duurzaam klussen en verbouwen

Leestip Wil je zelf aan de slag met een verbouwing in of van je huis? Kijk dan hier hoe. Aan de slag
Steeds meer mensen gaan voor een opgeknapte stoel, bank, of zelfs een wasbak. Of ze kiezen voor een uniek product, helemaal gemaakt van bestaand materiaal. Gelukkig is er steeds meer keus zodat ook jij mee kunt doen. We vroegen drie ontwerpers hoe zij zich inzetten voor een duurzaam interieurproduct.

Wie kiest voor een opgeknapt meubelstuk is goed bezig. Zo verbruik je namelijk minder grondstoffen en dat is weer beter voor het milieu. Maak er een uitdaging van: ga (online) schatzoeken en kom terug met een uniek exemplaar. Doe dat wel in de buurt, want het is niet goed voor de milieubelasting als je er ver voor moet rijden. Hergebruiken in plaats van nieuw is bijna altijd een duurzamere keus.

Tolhuijs

Interview met Bastiaan Tolhuijs

Jullie ontwerpen via ‘de omgekeerde wereld’. Hoe zit dat? ‘Wij maken niet eerst het ontwerp en voegen daarna de materialen toe zoals de meeste ontwerpers doen. Wat we voor handen hebben, is ons startpunt. We werken met materialen die klaar waren voor de schroot, maar die nog waardevol genoeg zijn om opnieuw te gebruiken.’

Slim ontwerp: maakt nieuwe dingen van bestaand materiaal

Waarom bestaande materialen? ‘Iedereen, de industrie, ontwerpers en consumenten, zouden bewuster moeten worden van de enorme hoeveelheid afval die we weggooien. Met onze manier van werken laten we zien dat het mogelijk is om van afval mooie dingen te creëren, als je er maar creatief naar kijkt. Upcyclen is geweldig voor de creativiteit. Ik houd ervan om iets bestaands zo om te vormen dat het een geweldig nieuw product wordt.’

Heb je een voorbeeld? ‘Stel, je wilt onze Hook'd hanglamp produceren van nieuw staal. Dan kost dat ruim een etmaal onafgebroken autorijden. Doordat wij bestaande materialen gebruiken, hoef je geen energie te verbruiken voor de productie van staal. En je voorkomt dat de materialen worden omgesmolten tot 'nieuw' staal wat trouwens door het omsmeltproces ook nog van mindere kwaliteit is.’

Hoe ga je te werk? ‘We bezoeken fabrieken of ze benaderen ons om een samenwerking aan te gaan. We bekijken het materiaal. Daarna gaan we aan de slag: brainstormen, 3D-modellen en prototypes maken, herontwerpen, gebruikservaringen toetsen, productiebedrijven zoeken, technische tekeningen maken, kostprijscalculatie en vermarkten.

Daarnaast geloven wij dat niet alleen materialen maar ook mensen een tweede kans verdienen. Daarom laten wij onze producten maken in gevangenissen en jeugdgevangenissen. Wij betalen voor de opleiding die de gedetineerden nodig hebben om dit te kunnen doen. Hiermee helpen we ze met een opleiding én werkervaring die ze nodig hebben om de arbeidsmarkt op te gaan.’

Waarom is dit ontwerp je favoriet? ‘Bij onze partner Bruynzeel Storage Systems gebruiken ze de haakjes in de poedercoaterij. Nadat het product is gecoat, worden de haakjes weggegooid. Dit zijn duizenden kilo’s aan staal van 3 miljoen haakjes per jaar. Doordat wij deze haakjes direct bij hen ophalen en er een lamp van maken, voorkomen we materiaaldegradatie en de verspilling van energie voor het omsmelten van het staal. En omdat de haakjes worden gebruikt in de coaterij krijgt de lamp een typisch kleurverloop wat ervoor zorgt dat elke lamp uniek is!’

Tattoo toilet

Interview met Esther Derkx

Wat ontwerp je? ‘Ik maak kunststukken van saaie witte wasbakken en sanitair.’

Waarom werk je met gebruikte materialen? ‘Als mensen een nieuwe badkamer willen, gooien ze vaak al het sanitair in de container. Jammer, want een wasbak wordt gemaakt voor het leven en kan dus prima nog een extra ronde mee. Zeker nu grondstoffen schaarser worden, zullen we het moeten doen met de producten die we nu eenmaal in huis hebben. Als ontwerper vind ik het interessant om te kijken wat de mogelijkheden zijn met dit bestaande materiaal. Ik bespaar hiermee grondstoffen en verminder de afvalberg door te hergebruiken.’

Hergebruikt: wastafels, toiletten en tegels

Hoe ga je te werk? ‘Ik maak mijn ontwerpen op de computer. Daarna worden ze geprint met glazuren en een laklaag. Vervolgens breng ik het ontwerp aan op het sanitair en wordt het afgebakken in de keramiekoven. Het ontwerp versmelt en wordt één geheel met het sanitair. Zo kan die saaie toiletpot juist dé eye-catcher van je badkamer worden.’

En dat doe je allemaal bij de mensen thuis? ‘Nee, dat niet. Gelukkig is het heel gemakkelijk om zelf je wasbak te demonteren. Op internet vind je veel manieren om dit te doen. Als ik klaar ben, kun je de wasbak zo weer terughangen met de bestaande kraan, zonder dat er een loodgieter aan te pas hoeft te komen.’

Waarom is dit ontwerp je favoriet? ‘Dit ontwerp is geïnspireerd op tatoeages. Het bestaat uit een kleurrijke tekening van vogels en bloemen. Ik heb de link naar een tatoeage zo echt mogelijk proberen te maken door er een foto van getatoeëerde huid onder te zetten.'

Stoelendans

Interview met Jop Bijlholt

Wat maak je? 'Een nieuw jasje voor een oude stoel. Of preloved, zoals ik het liever noem!'

Waar ben je begonnen? ‘Bij een stoel van mijn overgrootoma. Die was kapot en de familie wilde ‘m weggooien. Er zaten scheuren in de stof, maar ik vond het zonde om de stoel weg te doen. Dus besloot ik ‘m mee naar huis te nemen en er in mijn schuur een project van te maken. Ik heb de stoel daar in de avonduurtjes helemaal opgeknapt. Dat beviel zo goed dat ik er mijn beroep van heb gemaakt.’

Hergebruikt: zoveel mogelijk materialen, maar vooral stoelen

Wat voor materialen gebruik je? ‘Ik hergebruik zoveel mogelijk materialen. Ik knap het hout op, ik verzorg het metaal, ik werk met gerecyclede stoffen; ik heb een leverancier die van petflessen en oude wollen truien nieuwe stoffen maakt. Als er bijvoorbeeld een veer in de zitting van een stoel is gesprongen, moet die wel echt vervangen worden door een nieuwe.’

Waarom werk je met gebruikte materialen? ‘Of een stoel nou uit de jaren ‘30, ‘40 of ‘50 komt, het frame is vaak nog heel goed. Maar toch kopen een hoop mensen nog veel nieuwe meubels, die vervolgens ook weer weggegooid worden, waarvoor we steeds maar nieuwe grondstoffen nodig hebben. En mede daardoor putten we de wereld uit. Terwijl spullen vaak nog te repareren zijn. Sterker nog, je krijgt er een toffe stoel met een goed verhaal voor terug.’

Hoe ga je te werk? ‘Ik werk met bestaande en afgedankte stoelen. Die krijg ik gedoneerd of vind ik op straat, in de kringloop of via Marktplaats. Van design tot vintage. Vervolgens vervang ik alles wat niet meer goed is: het binnenwerk, de stof, een nieuwe laklaag. Het frame blijft altijd bestaan. Natuurlijk vervangen we wel dingen als gebroken poten. En dan kan de stoel zo weer een hele generatie mee.’

Waarom is deze stoel je favoriet? ‘Een klant kwam met deze enorme fauteuil aanzetten en vroeg of ik dacht dat een nieuw leven voor deze stoel mogelijk was. Het zou een flinke klus worden, maar ik durfde de uitdaging wel aan. En de eigenaar gelukkig ook. Hij bedacht zelf de bijnaam De Troon, zocht een prachtige koninklijke velvet blauwe stof uit en ik ging aan de slag. Als je het eindresultaat ziet, geloof je bijna niet dat deze stoel er ooit zo slecht uit heeft gezien. Nu is het een pronkstuk in de woonkamer van de klant. Voor mij een perfect voorbeeld van hoe je een stoel een tweede leven kunt geven.’

Minimagazine VT wonen & Designbeurs

Inspiratie opdoen? Bekijk dan nu het minimagazine. Meer weten