Vaatwasser of handwas

Vrouw doet de vaatwas in een teiltje.
Grote kans dat de afwas doen niet jouw favoriete bezigheid is. Maar afwassen in een teiltje is voor het milieu meestal beter dan in de vaatwasser. Draai de kraan wel dicht tijdens het afwassen. Milieu Centraal vergelijkt wat beter is: afwassen met de hand of in de vaatwasser.

Wat is beter voor het milieu: afwassen in een teiltje of in de vaatwasser? Het teiltje wint! Als je alle vaat in de afwasmachine stopt, verbruik je per jaar 2 tot 3 keer zoveel energie als wanneer je de afwas in een teiltje met de hand doet. 

Maar soms pakt de handafwas juist slechter uit voor het milieu. Namelijk als het water voor de afwasteil uit een close-in boiler komt. Ook als je de handafwas afwast onder de lopende kraan, is een vaatwasmachine ook beter.

Tips energiezuinig afwassen

  1. 01

    Was je af met de hand? Gebruik een teiltje. Doe de afwas in ieder geval niet onder een lopende kraan, en spoel niet te lang voor met warm water. Bekijk de tips voor de handafwas.

  2. 02

    Gebruik je een vaatwasser? Dan is met de hand voorspoelen niet nodig. Met een mes of vork kun je restjes eten van je bord schuiven. De restjes mogen in de gft-bak.

  3. 03

    Zet de machine op het eco-programma. Daarmee krijg je de vaat goed schoon en het energielabel geldt alleen voor dit programma.

Milieubelasting van afwassen

De milieubelasting van afwassen zit voornamelijk in het opwarmen van het water. Daarvoor is gas of elektriciteit nodig. Het gebruik van fossiele brandstoffen versterkt het broeikaseffect en klimaatverandering. De effecten van watergebruik en vaatwas- of afwasmiddel zijn in verhouding minder groot.

Zuinigste handafwas: zonneboiler

Afwassen met de hand gaat het zuinigst als een zonneboiler voor het warme water zorgt. Dan levert zonlicht de warmte die nodig is voor warm water, in plaats van gas of elektriciteit.

Hot-fill vaatwasser

Een vaatwasser die is aangesloten op de koud- en warmwaterkraan ('gedeeltelijke hot-fill') is iets zuiniger dan een vaatwasmachine zonder hotfill. De extra installatiekosten verdien je niet helemaal terug binnen de levensduur. De vaatwasser alleen op de warmwaterkraan aansluiten is voor het milieu een afrader; zo gebruik jezelfs meer energie dan met een vaatwasser zonder hotfill, omdat dan voor koud spoelen ook warm water gebruikt wordt.

Tips vaatwasser kopen en gebruiken

  1. 01

    Kies een vaatwasser met een (donker)groen energielabel.

  2. 02

    Spaar de vaat op tot de machine vol is: daardoor hoeft de afwasmachine minder vaak aan en het geeft een beter wasresultaat.

  3. 03

    Gebruik het eco-programma: daarmee krijg je de vaat bijna altijd goed schoon. Pannen of ovenschalen die erg aangekoekt zijn, kun je even laten weken in koud water.

  4. 04

    Voorspoelen met warm water is niet nodig. Verwijder restjes eten wel, anders raakt het filter sneller verstopt.

  5. 05

    Gebruik niet te veel vaatwasmiddel, kijk op het pak voor de dosering.

  6. 06

    Controleer regelmatig het filter onderin de vaatwasser. Dan blijft de afwasmachine goed werken.

Tips zuinig afwassen met de hand

  1. 01

    Gebruik bij de handafwas zo weinig mogelijk warm water.

  2. 02

    Duurt het even voordat je water warm wordt? Vang het koude water op; bijvoorbeeld in de waterkoker of in een gieter zodat je het aan je planten kunt geven. Dat voorkomt waterverspilling.

  3. 03

    Was niet af onder de lopende kraan, maar vul een teiltje of de wasbak.

  4. 04

    Als je de vaat voor- of naspoelt, gebruik dan koud water. Alleen voor héél vieze vaat heb je warm water nodig. Ook voorspoelen kan het beste met een teiltje.

  5. 05

    Gebruik de juiste hoeveelheid afwasmiddel. De beste dosering staat op de fles.

Meer informatie

  • De Consumentenbond test en vergelijkt vaatwassers op onder meer prestaties en gebruiksgemak.