Buxusmot

Natuurlijke vijanden

Bestrijden Koolmezen, kauwen, eksters en zelfs naaktslakken eten de buxusrups graag. Milieu Centraal helpt je om deze rupsenvijanden in je tuin te krijgen! Lees meer!
De rupsen van de buxusmot kunnen razendsnel je buxussen kaalvreten. Als de rupsen ongestoord te werk gaan, blijft er een bruine, kaalgevreten plant over. Door regelmatig te controleren, natuurlijke vijanden in je tuin uit te nodigen en verschillende planten in je haag te zetten, kun je deze plaag voorkomen. Milieu Centraal zet alles op een rij.

De eerste buxusrupsen worden in april actief. Tot september blijven er nieuwe generaties motten bijkomen en zijn ze dus een risico voor je buxussen.

De rups houdt van warm weer: bij lange warme periodes kan de soort uitgroeien tot een ware plaag. Ben je er te laat bij, dan blijft er van de buxus niet veel meer over dan een kaalgevreten en uitgedroogde bol. Met een slimme tuininrichting en goed controleren kun je voorkomen dat de rupsen jouw planten kaal achterlaten.

Tips tegen de buxusmot

  1. 01

    Maak je tuin aantrekkelijk voor de natuurlijke vijanden van de buxusmot. Vooral vogels zoals de koolmees, merel en kauw eten de rupsen graag.

  2. 02

    Een gemengde haag is handig: de buxusrups vreet alleen de buxus aan, de andere planten laat hij met rust.

  3. 03

    Controleer regelmatig of je rupsen hebt. Doe dit het liefst dagelijks, maar in ieder geval wekelijks in de periode april tot september.

  4. 04

    Kom je rupsen en poppen van de buxusmot tegen? Gooi ze niet levend weg, dan kruipen ze weer uit je kliko. Je kunt ze pijnloos doden door ze in de vriezer te leggen. Daarna kunnen ze in de kliko of op de composthoop.

  5. 05

    Planten die zijn aangetast, kun je helemaal terugsnoeien. Ze groeien dan weer terug. Dit werkt niet als je elk jaar last hebt van de rupsen, dan is het vervangen van de planten de enige oplossing.

  6. 06

    Als maar een klein deel van je plant is aangetast, kan het snoeiafval bij het GFT-afval. Gaat het om grote hoeveelheden door de buxusmot aangetaste buxus? Stop de planten en het snoeiafval dan in een plastic zak en breng het naar de milieustraat om daar te laten composteren.

Zo herken je de buxusmot

De buxusrups is een groene rups met twee donkere banen langs z’n rug. De rups heeft wat haartjes, maar die zijn niet zo lang en opvallend als bijvoorbeeld bij de eikenprocessierups. De rups kan vier centimeter lang worden.

Als de rupsen volgroeid zijn, verpoppen ze in een groene cocon. De buxusmot die hier uitkomt is een nachtvlinder. Hij heeft opvallende zwarte randen langs de witte vleugel. De vlinders eten niet van je planten, dat doen de rupsen.

Natuurlijke vijanden

Als je je tuin aantrekkelijk maakt voor de natuurlijke vijanden van de buxusmot, kunnen zij een groot deel van de bestrijding uit je handen nemen.

Vooral koolmezen zijn dol op rupsen. De jongen van een koolmees eten honderden rupsen in hun eerste week. Hang nestkastjes op en knip bij buxussen met vraatsporen een stukje weg, zodat de mezen goed bij de rupsen kunnen. Andere vogels die graag rupsen eten zijn pimpelmezen, kauwen, eksters, mussen en merels.

Er zijn bij sommige winkels ook aaltjes (heel kleine wormpjes) tegen de buxusmot te koop. De werking hiervan is niet bewezen.

Breng variatie aan in je haag

Als je een haag hebt die alleen maar uit buxussen bestaat, dan is bij een rupsenplaag je hele haag in gevaar. Door verschillende soorten planten te plaatsen, blijft een deel van je haag groen en onaangetast.

Goede alternatieven zijn bijvoorbeeld meidoorn, rozemarijn, liguster of struikkamperfoelie. Variatie in je planten is ook goed voor de in je tuin: ze lokken andere dieren en insecten naar je tuin, waar ook de natuurlijke vijanden van de buxusmot tussen kunnen zitten.

Biodiversiteit beschrijft de soortenrijkdom van de natuur: hoeveel verschillende soorten er voorkomen, wereldwijd of in een bepaald gebied. Alles wat leeft heeft zijn eigen rol in de natuur: van plant tot dier, van schimmel tot bacterie. Alle soorten tellen mee en ook de rijkdom aan verschillende ecosystemen én de genetische verscheidenheid binnen soorten wordt met biodiversiteit beschreven.

Wereldwijd en ook in Nederland gaat het zorgwekkend slecht met de biodiversiteit. De natuur is uit balans: soorten sterven uit of worden met uitsterven bedreigd, aantallen nemen af, populaties worden kleiner. In gebieden waar natuur de kans krijgt zal de biodiversiteit onder de juiste omstandigheden weer herstellen.

Lees meer over biodiversiteit en ontdek wat je zelf kunt doen, dichtbij huis én wereldwijd.

Controleer de buxus regelmatig

De buxusrups kan in hoog tempo je planten kaalvreten, dus het is belangrijk om de rupsen vroegtijdig te ontdekken. In de periode april-september is het daarom aan te raden om het liefst dagelijks en in ieder geval wekelijks te controleren of je last hebt van de rupsen.

Kom je rupsen of poppen tegen? Haal deze dan weg en leg ze in een zakje in de vriezer voor je ze weggooit. Op die manier doodt je ze pijnloos. Als je de rupsen levend weggooit, klimmen ze uit je composthoop of kliko.

Last van vraatsporen: wat nu?

Hebben de rupsen al van jouw buxussen gegeten? Snoei de planten dan helemaal terug. De buxus groeit dan uiteindelijk weer terug. Dit is geen optie als je planten zwaar zijn aangetast. In dat geval kun je de planten uitgraven en vervangen. Heb je elk jaar last van buxusrupsen, dan helpt terugsnoeien niet meer. Dan is vervangen van je buxus door een plant die minder gevoelig is voor vraatinsecten een oplossing.

Wat doe je met het snoeiafval?

Is een klein deel van de plant aangevreten, dan kun je de aangetaste delen wegsnoeien. Schud de rupsen en poppen zoveel mogelijk van de planten af voor je ze weggooit. Als het om kleine hoeveelheden gaat, mag het afval gewoon in de GFT-bak.

Gaat het om grote hoeveelheden door de buxusmot aangetaste buxus? Gooi het dan niet in de GFT-bak. Stop de aangetaste planten in een plastic zak en lever het in bij de milieustraat. Daar wordt het dan gecomposteerd.

Chemische bestrijding

Gebruik geen gif tegen (de nesten van) de buxusrups. Gif dat rupsen en vlinders doodt, maakt geen onderscheid tussen soorten. De kans is dus groot dat er ook onschadelijke soorten vlinders en rupsen doodgaan. Gif kan in de voedselketen terechtkomen: jonge vogels kunnen via de insecten de gifstoffen ook binnen krijgen.

Er zijn tegen de buxusmot feromoonvallen te koop, maar deze hebben geen toelating voor het doden van de motten. Ze mogen dus niet voor dat doel gebruikt worden.