Tips tegen vraatinsecten

Veelvoorkomende vraatbeestjes

Luizen

Je herkent luizen aan de vieze, plakkerige plekken op een plant. De beestjes leven namelijk van plantensappen. De suiker (honingdauw) die daarin zit, scheiden ze af als een plakkerig goedje. Groene en zwarte luizen zitten vaak op jonge scheuten, andere luizen eten bij voorkeur van de stam of takken.

Lieveheersbeestjes

Luizen staan op het menu van lieveheersbeestjes en gaasvliegen. Komen deze nuttige insecten niet vanzelf op jouw tuin af, koop dan zakjes met larven en hang ze in de aangetaste struik of plant. Ze zullen zich snel verspreiden op zoek naar een luizenmaaltijd. Per dag kan een larve tot tachtig bladluizen eten! De larvenzakjes zijn vooral zinvol kort nadat je de eerste luizen hebt gesignaleerd.

Mijten

Mijten laten doffe bladeren achter, soms met spinseldraden aan de onderkant. Het zijn kleine spinachtige beestjes die veel voorkomen op coniferen en lindebomen.

Handige sites (met plaatjes) om te ontdekken welk insect jouw tuin onveilig maakt: biokennis.org en 123kamerplanten.com.

Taxuskevers

Rupsen kun je makkelijk met de hand weghalen. Taxuskevers schuilen aan de onderkant van planken. Als je een paar planken tussen de aangetaste planten legt, kun je de kevers 's ochtends verzamelen. Krielkippen lusten graag taxuskevers, maar ook jonge aanplant: laat ze dus alleen los in een tuin met volwassen planten. Tot slot kun je deze kevers op natuurlijke wijze bestrijden met speciale aaltjes, die te koop zijn in tuinwinkels en via internet.

Aaltjes versus engerlingen

Andere aaltjes zijn goede plaagbestrijders als je last hebt van aardrupsen, emelten of engerlingen. Emelten (larven van langpootmuggen) in jouw gazon krijgen weinig kans als je het gras kort maait en niet besproeit als de langpootmuggen hun eitjes leggen; dat is eind augustus/begin september. Ook verticuteren of gaten prikken helpt tegen emelten en engerlingen: de beestjes kunnen slecht tegen verstoring. Je leest hier meer over bij gezond gazon.

Buxusmot

De rupsen van de buxusmot eten buxusstruiken kaal voor ze ontpoppen. De mot is afkomstig uit Azië en veroorzaakt in Nederland steeds meer schade. Behandelen met bestrijdingsmiddelen is meestal geen succes en gevaarlijk voor bijen. Let vanaf april goed op om nog tijdig actie te kunnen nemen en je buxus te beschermen.

Wees alert op signalen zoals spinsels, uitwerpselen, wormen of rupsen in je buxus. Kijk diep in de plant bij de onderste stammen en pols bij buren met een buxus of zij al problemen hebben. Een vroege behandeling vergt minder bestrijdingsmiddel en heeft meer garantie op succes. Je bent meestal te laat als je dode blaadjes, kale takjes en bladskeletten met spinsel ziet.

Verwijder rupsen en poppen met de hand en knip de spinsels eruit. Zwaar aangetaste delen van de struik kun je beter volledig verwijderen of afknippen. Voer de takken af in een afgesloten zak of container maar gooi de aangetaste buxus niet bij het gft. De rups, of de vlinder als de bak maar lang genoeg staat, kan dan namelijk ontsnappen, en voor je het weet verspreidt het beestje zich naar andere locaties.

Brandnetels tegen vraatinsecten

Met een brandnetelextract kun je fruitbomen en groenten beschermen tegen vraatinsecten zoals luizen, vlooien en spintmijt. Het middel is officieel goedgekeurd en je hebt in een paar stappen genoeg brandnetelsoep om plagen in je moestuin milieuvriendelijk te verwijderen. Meng 75 gram jonge brandnetelblaadjes met 1 liter drinkwater en laat het 3-4 dagen trekken bij 20°C. Verdun het middel 5 keer voor je het gebruikt. Welk brandnetelrecept bij welke plaag het beste werkt, kun je vinden in deze instructie van het Ctgb (pdf).

Tegen vraatinsecten zijn chemische bestrijdingsmiddelen te koop. Koop alleen middelen met een toelating van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) en koop nooit iets waar de ingrediënten niet op staan. Een toegelaten middel herken je op de verpakking aan een nummer dat begint met 'NL', 'EU' of eindigt op een 'N'. Lees meer over toegelaten middelen. Welk middel je mag gebruiken tegen een plaag kun je ook vinden op de toelatingslijst van het Ctgb.

Bestrijdingsmiddelen zijn vaak toegelaten voor specifieke (plaag)dieren. Twijfel je over met welke plaagdier jij te maken hebt? Dan kun je het Kennis- en adviescentrumdeterminatie (KAD) inschakelen om erachter te komen. Hier zijn wel kosten aan verbonden.

Volg altijd de gebruiksaanwijzing

Dat een middel is toegelaten betekent nog niet dat het milieuvriendelijk is. Sommige stoffen zijn bij verkeerd gebruik schadelijk voor het grondwater, de bodem of voor andere dieren dan het plaagdier. Volg daarom altijd nauwkeurig de gebruiksaanwijzing van een bestrijdingsmiddel. Zo houd je de risico's voor je gezondheid en het milieu zo laag mogelijk.

Negeer vage claims

Soms zie je termen als 'plantaardig', ‘natuurlijk’ of ‘milieuvriendelijk’ op het etiket staan. Dit soort vage kreten zeggen weinig bij een bestrijdingsmiddel: gif is gif. Dat geldt ook voor 100% natuurlijke middelen. Laat je dus niet misleiden door dit soort claims, maar check altijd de kleine lettertjes op het etiket.

Klein chemisch afval

Laat na gebruik de spuitbus of andere verpakking heel en lever restanten in als klein chemisch afval.

Professionele bestrijding

Heb je alles geprobeerd en heb je nog steeds last van de plaag? Schakel dan professionele bestrijders in. Erkende bestrijders kijken eerst samen met jou wat je aan preventie kunt doen. Pas als laatste redmiddel gebruiken ze gif. Erkende professionele plaagdierbestrijders kun je vinden via het KAD, of via brancheverenigingen NVPB of PLAN.

Milieurisico dimethoaat en abamectine

Dimethoaat (in luizensticks), en abamectine (in combinatie met pyrethrine; het mag alleen in huis of in de kas gebruikt worden) zijn giftige stoffen die de Milieukeur op een risicolijst heeft staan voor het keurmerk Planet Proof, omdat ze een verhoogd milieurisico hebben.