Schimmels in de tuin

Plantenziekten voorkómen is natuurlijk het beste voor je tuin en het milieu. Vijf tips om schimmels op jouw planten geen kans te geven.
Tips tegen schimmels in de tuin
Kies voor sterke, gezonde planten die bij je tuin passen. Tips vind je bij planten en bomen kiezen. Als een plant steeds opnieuw ziek wordt, kan je beter voor een andere plant kiezen.
Zet planten op een geschikte plaats: als ze te weinig licht, water of voedingsstoffen krijgen, vermindert hun weerstand. Verbeter de bodem zo nodig met compost.
Inspecteer je planten regelmatig en verwijder aangetaste takken of bladeren. Gooi die niet op composthoop, maar bij het gft-afval. Anders breng je de schimmels later zelf weer terug in de tuin via het compost.
Schimmels gedijen in een vochtige omgeving. Door ruimte te laten tussen planten, onkruid te verwijderen en de tuin 's morgens water te geven in plaats van 's avonds, houd je de bodem droog.
Verbouw je groenten in een moestuin? Zet dan niet elk jaar hetzelfde gewas op dezelfde plek. Door vruchtwisseling voorkom je dat plaagorganismen voet aan de grond krijgen in je tuin.
Wat is de oorzaak?
Voordat je zieke planten of een aangetast gazon er bovenop kunt helpen, moet je weten wat er aan de hand is. Is je plant aangetast door een schimmel – en welke soort dan – of nemen luizen, mijten of andere insecten hapjes uit de bladeren?
Zo herken je schimmelsoorten
Symptomen | Soort schimmel |
Oranje vlekjes op het blad | Roestschimmel (vooral bij stokroos) |
Witte wollige plekjes op de bovenkant van het blad | Echte meeldauw |
Bleekgele vlekken bovenop het blad en wit poederig pluis eronder | Valse meeldauw |
Gele en zwarte vlekken op het blad, uiteindelijk valt het af | Sterroetdauw (bij rozen) |
Omgevallen en dode kiemplantjes | Smeul |
Verdorde grassprieten (in het gazon) die aan elkaar plakken, soms met rozerode draadachtige woekering | Rooddraad |
Bruine plekken (in het gazon) met sneeuwwit pluis | Sneeuwschimmel |
Schimmel bestrijden met brandnetels
Met 75 gram brandnetelblaadjes kun je fruitbomen en groenten beschermen tegen schimmels. Het middel kun je zelf maken, het is officieel toegelaten en het is een milieuvriendelijk manier om schimmel te bestrijden. Meng jonge brandnetelblaadjes met 1 liter drinkwater en laat het 3-4 dagen trekken bij 20°C. Verdun het middel ongeveer 5 keer voor je het gebruikt. De exacte verhoudingen voor verschillende soorten planten ontdek je in de gedetailleerde instructie (pdf) van het Ctgb.
Planten sterker maken

Extract van heermoes – dat vaak als onkruid in tuinen voorkomt – werkt tegen schimmels in je moestuin. Vind je geen heermoes, dan zijn de buitenste schillen van uien een alternatief.
Het recept hiervoor: laat een kilo heermoes een half uur weken in 10 liter water en kook dit daarna drie kwartier. Als het afgekoeld is, filter je het geheel en je verdunt de vloeistof met nog eens 10 liter water. Het gemaakte extract gebruik je binnen 24 uur door het op planten en op de grond te spuiten.
Je kunt ook plantenversterkende middelen kopen op basis van een plantaardige etherische olie die ook in voedingsmiddelen is toegestaan (zoals anijs, munt of kruidnagel), of op basis van algen- en zeewierextract.
Chemische bestrijdingsmiddelen
Om schimmels en vraatinsecten te bestrijden zijn verschillende chemische middelen te koop. Het is belangrijk dat de middelen een toelating hebben. Hoe je dat herkent en waarom het belangrijk is lees je hier. Volg altijd nauwgezet de gebruiksaanwijzing om milieuschade te voorkomen.
In de kas is COS-OGA een middel tegen echte meeldauw met een laag milieurisico. Zwavel kan gebruikt worden tegen schurft, meeldauw en hagelschotziekte, maar is ook schadelijk voor nuttige insecten. Om schade aan fruit, groente of planten te voorkomen, kan het op warme dagen beter niet overdag gespoten worden.
Problematisch voor drinkwater of gezondheid
Difenoconazool en tebuconazool (al dan niet met trifloxystrobin) zijn gifstoffen tegen schimmels op sierplanten die de Europese Unie wil verbieden zodra er goede alternatieven voor zijn. Azoxystrobin is een stof die in problematische concentraties wordt aangetroffen bij drinkwaterwinpunten. Middelen met die stof tegen schimmels op groente en sierplanten mogen daarom niet in grondwaterbeschermingsgebieden worden gebruikt. Fluopicolide (tegen de aardappelziekte en tegen valse meeldauw en witte roest op kool) staat zowel op de lijst met stoffen die de EU het liefst zou verbieden, als op de lijst met stoffen die problematisch zijn bij drinkwaterwinning.
Door de gebruiksaanwijzing goed op te volgend voorkom je milieuschade. Lever restanten altijd in bij klein chemisch afval.
Lees meer over

Gezonde kamerplanten hebben niet snel last van plagen. Je voorkomt luizen, spint en andere plaaginsecten door planten de juiste plek te geven en ze goed...

Bladluizen, slakken en andere beestjes horen bij de natuur en dus ook een beetje bij jouw tuin. Maar hoe voorkom je dat ze uitgroeien tot een plaag?

Vogels, vlinders, bijen, egeltjes of salamanders… je kunt nuttige insecten en dieren naar jouw tuin lokken door ze voedselrijke planten en goede schuilmogelijkheden...