Composteerbaar plastic
Bij het woord bioplastic is niet duidelijk of het gaat over composteerbaar plastic of biobased plastic. Dat is verwarrend, omdat het over verschillende soorten plastic gaat. Composteerbaar plastic is biologisch afbreekbaar en plastic is gemaakt van planten, zoals mais of aardappels. Het is niet zo dat biobased plastic ook altijd composteerbaar is.
Composteerbare verpakkingen en composteerbare producten zoals wegwerpbestek en schaaltjes, moeten bij het restafval. Het is niet geschikt voor het gft-afval of je eigen . Gft-inzamelzakken met het Kiemplantlogo of OK compostlogo zijn wel toegestaan, omdat ze ervoor zorgen dat mensen hun gft-bak gebruiken. Gooi composteerbaar plastic ook niet bij het 'gewone' plastic afval, het heeft een andere samenstelling dan gewoon plastic. Composteerbaar plastic hoort dus bij het restafval. Doe dat ook met plastic waar geen logo, maar wel een woord als composteerbaar, biologisch afbreekbaar of biodegradable op staat.
Professionele composteerders willen het composteerbare plastic niet verwerken. Het draagt niet bij aan de kwaliteit van de compost, en afhankelijk van het product en de installatie (die zijn allemaal anders) wordt het niet binnen het standaard proces afgebroken. Ook is de kans op vergissingen groot als mensen denken dat plastic in de gft-bak mag. Een vergissing is snel gemaakt. Uit onderzoek blijkt dat sommige composteerbare plastics snel vergaan onder de speciale omstandigheden (hoge temperatuur en vochtigheid) van een professionele installatie, thuis op de composthoop vergaan composteerbare plastics in de meeste gevallen niet goed.
Biobased materialen zijn alle materialen op basis van (recent levend) biologisch materiaal. Dat kan plantaardig zijn, zoals bamboe of dierlijk, zoals schapenwol. Wanneer de teelt of productie van biobased grondstoffen duurzaam gebeurt, zoals hout uit duurzaam beheerde bossen, dan zijn biobased materialen hernieuwbare materialen. Je kunt ze namelijk steeds opnieuw laten groeien in de natuur en raken nooit uitgeput.
Biobased materialen kunnen soms ook nadelen hebben ten opzichte van traditionele materialen: sommige gaan minder lang mee, of je hebt er meer van nodig voor hetzelfde resultaat. Ook is er voor productie vaak land nodig waar dan geen voedsel op kan worden geteeld. Of biobased de beste keuze is hangt dus af van hoe het biobased materiaal gemaakt wordt en waar je het voor wilt gebruiken. Soms worden biobased materialen gecombineerd met bijvoorbeeld petrobased materialen (van aardolie) of is nog een chemisch bewerkingsproces nodig
Tips voor composteerbaar plastic
-
01
Composteerbaar plastic hoort bij het restafval en niet bij het gft of plastic afval. Gooi plastic verpakkingen met het Kiemplantlogo, OK Compostlogo of de woorden composteerbaar, biologisch afbreekbaar of biodegradable bij het restafval. Andere plastic verpakkingen mogen bij het gewone plastic afval.
-
02
Gebruik je een gft-zak met Kiemplantlogo of OK-compostlogo om je gft-bak schoon te houden? Die zak mag wel met inhoud en al in de groene bak. De reden: dankzij deze zak wordt er meer gft ingezameld.
-
03
Gooi composteerbaar plastic nooit op straat of in de berm: het plastic vergaat daar namelijk niet. Composteerbaar plastic is dus geen oplossing voor zwerfafval.
-
04
Gooi composteerbaar plastic ook niet op je eigen composthoop: de temperatuur is daar meestal te laag om het plastic te laten composteren.
Composteerbaar plastic: niet in de biobak!
Plastic met Kiemplantlogo of OK compostlogo voldoet aan de eisen van composteerbaarheid. Toch mogen de verpakkingen waar zo'n keurmerk op staat niet in de gft-bak. Er was lang onduidelijkheid of het composteerbare plastic wel op tijd vergaat: composteerbaar bioplastic is getest op 12 weken, maar de doorlooptijd in composteerinstallaties is vaak veel korter dan dat. Om hier duidelijkheid in te scheppen, heeft de Wageningen Universiteit een praktijkproef gedaan. Hieruit bleek dat bepaalde composteerbare kunststoffen (namelijk PLA) al snel vergaan.
Het basisprincipe is: geen verpakkingen in de biobak, maar als de toepassing vraagt om een composteerbaar materiaal (bijvoorbeeld bij gft-zakjes en fruitstickertjes), is PLA dus een goed materiaal om te gebruiken. Voor andere verpakkingen en gebruiksvoorwerpen geldt dat het beter voor het milieu is als we plastic gebruiken dat wordt gerecycled. Ook willen professionele composteerders de composteerbare plastics niet in de gft-bak omdat het niet bijdraagt aan de compost. Bovendien kunnen mensen zich vergissen als ze denken dat plastic in de biobak mag. Er zit nu al heel veel vervuiling in de gft-bak zoals plastic zakken. Te veel vervuiling betekent dat een partij wordt afgekeurd en niet meer bruikbaar is. Thuis op de composthoop vergaat composteerbaar plastic meestal niet goed. Gooi composteerbaar plastic daarom bij het restafval.
Staat er géén Kiemplantlogo of OK Compostlogo op de verpakking, maar wél woorden als: composteerbaar, biodegradable of biologisch afbreekbaar? Gooi deze verpakkingen ook bij het restafval. Bij het restafval levert het nog wat groene stroom op.
Uitzondering: speciale gft-zak
Misschien gebruik je een gft-zak met Kiemplantlogo of OK Compostlogo om te zorgen dat jouw biobak niet vies wordt. Zo'n zak mag wél met inhoud en al in de gft-bak. De reden: de zak zorgt ervoor dat meer mensen hun groente- en fruitresten scheiden, én je gebruikt dan in elk geval geen gewone plastic zak (die nog slechter is als hij bij het gft terechtkomt).
Waarom niet bij het plastic afval?
Composteerbaar plastic dat samen met gewoon plastic gerecycled wordt, vermindert de kwaliteit van het gerecyclede plastic. Daarom hoort het bij het restafval en niet bij het plastic afval.
Als composteerbaar plastic toch bij het plastic afval belandt, moet het daar uit worden gehaald. Daarna gaat het alsnog naar de afvaloven. Dat kost geld en is omslachtig.
Composteerbaar plastic: geen oplossing voor zwerfafval
Composteerbare verpakkingen vergaan alleen als ze langere tijd in een speciale vergistings- of composteer-machine zitten waar de temperatuur en luchtvochtigheid hoog genoeg zijn. In de berm of op straat vergaat het niet snel genoeg. Composteerbaar plastic is daarom geen oplossing voor het .
Als we zwerfafval niet opruimen, duurt het lang voordat het verdwenen is. De afbreektijden voor afval variëren van enkele weken tot een eeuwigheid. In dit overzicht zie je hoe lang het duurt verschillende soorten afval vergaan of afbreken in de natuur.
Meer informatie
Op Milieu-impact verpakkingen lees je meer over biobased plastics en waar ze van gemaakt zijn.
Lees meer over
Afval scheiden: nut en fabels
Afval scheiden levert veel op. Materialen als papier, glas, plastic en batterijen kunnen voor een groot deel hergebruikt worden. Dat bespaart nieuwe grondstoffen,...
Plastic verpakkingen en voorwerpen
Plastic kun je in de meeste gemeenten apart inleveren, vaak samen met metalen verpakkingen (zoals conservenblik) en drinkpakken. De gemeente haalt het...
Do's en dont's van plastic
Wil je jouw steentje bijdragen aan het milieu en zo goed mogelijk omgaan met plastic afval? Bekijk de do’s en don’ts en verspil zo min mogelijk plastic....