Omdat het steeds om kleine beetjes gaat kun je de hoeveelheid voedsel die je verspilt snel onderschatten. De kleine en grote beetjes tellen op tot gemiddeld ruim 33 kilo weggegooid voedsel per persoon per jaar. Dat is zo'n 9 procent van ons gekochte eten. Dat komt neer op € 140 aan voedsel. Alle Nederlandse huishoudens samen verspillen daarmee 590 miljoen kilo goed voedsel. Dat zijn duizenden vrachtwagens vol!
Nederland heeft daarom als doel om de voedselverspilling in 2030 te halveren ten opzichte van 2015. Het streven is dat we dan in Nederland niet meer dan 21,6 kilo voedsel per persoon per jaar verspillen.
Doel: halvering voedselverspilling in 2030
De infographic laat zien dat we op weg zijn naar niet meer dan 21,6 kilo voedselverspilling per persoon per jaar in 2030. De voedselverspilling was:
- In 2015 43,3 kilo per persoon per jaar
- In 2016 41,2 kilo per persoon per jaar
- In 2019 34,3 kilo per persoon per jaar
- In 2022 33,4 kilo per persoon per jaar
- Doel: In 2030 21,6 kilo per persoon per jaar
Bron: Voedingscentrum 2023
Bekijk 10 tips tegen voedselverspilling
Voedselverspilling: tijdens productie én in huis
Ongeveer 25 tot 30 procent van al het voedsel dat op de wereld geproduceerd wordt, belandt uiteindelijk niet op het bord van consumenten. Dat schatten de onderzoekers van het IPCC, het wetenschappelijke klimaatpanel van de Verenigde Naties.
Daaronder valt al het verlies dat plaatsvindt van productie tot en met aankoop door de consument. Gelukkig wordt een deel van de verliezen van de boer tot aan de winkel nog wel nuttig gebruikt, bijvoorbeeld als veevoer. Maar het meeste voedsel wordt verspild bij consumenten thuis. Dat verspilde eten belandt dus ongebruikt in de afvalbak.
Voedselverspilling van boer tot bord in Europa
De infographic laat zien in welke stap in de voedselketen het meeste voedsel wordt verspild:
- 7% bij winkels en distributie
- 9% bij horeca en catering
- 11% bij landbouw
- 18% bij verwerkers
- 55% bij huishoudens
Bron: Eurostat 2022
Verspilling bij jou thuis
Zijn de voedingsmiddelen eenmaal in huis, dan gaat de verspilling door. Van alle bruikbare voeding (inclusief zuivel en olie) belandt jaarlijks ruim 33 kilo bij het afval. Dat kost elke Nederlander zo'n 140 euro per jaar! Je kunt een hoop doen tegen voedselverspilling door eten slim te bewaren of alleen te kopen wat je (direct) nodig hebt.
Verschillende oorzaken
De oorzaken van de verspilling zijn erg verschillend: te veel ingekocht, te lang bewaard, te veel gekookt of gewoon niet lekker.
Welk eten verspillen we het meest?
In de infographics hieronder zie je wat de top-10 soorten voedsel zijn die worden verspild. Niet alleen in aandeel in de kilo's, maar ook in uitstoot van broeikasgassen, land- en watergebruik. Door niet alleen naar de hoeveelheid kilo's te kijken, maar ook naar de impact van die kilo's zie je dat relatief weinig verspilling al grote impact kan hebben.
Zo staat vlees bijvoorbeeld op de zesde plaats als je kijkt naar verspilde kilo's. Maar wat betreft broeikasgasuitstoot en landgebruik neemt vlees de eerste plaats in. Bij watergebruik is dat de tweede plaats.
Kortom: als je vlees eet, zorg er dan voor dat je het niet verspilt, want vlees heeft een hoge impact op het klimaat, landgebruik en watergebruik.
Scroll door de plaatjes hieronder om de verschillende soorten impact te zien.
Welk soort voedsel verspillen we het meest als je kijkt naar het gewicht
In een taartdiagram staat:
- 20% overig (hieronder vallen rijst, pasta, snoep, snacks, boterhambeleg en soepen)
- 19% brood
- 13% groente
- 13% fruit
- 8% gebak en koek en aardappelen
- 7% vlees en vleeswaren
- 4% sauzen en vetten en gebak en koek
- 3% zuivel
Bron: Voedingscentrum 2023.
Welk soort voedsel verspillen we het meest als je kijkt naar broeikasgasuitstoot?
Het taartdiagram laat zien:
- 33% vlees en vleeswaren
- 17% overig (hieronder vallen rijst, pasta, snoep, snacks, boterhambeleg en soepen)
- 11% kaas
- 8% brood
- 8% groente
- 7% zuivel
- 5% sauzen en vetten
- 4% fruit
- 4% gebak en koek
- 3% aardappelen
Bron: Voedingscentrum 2023
Welk soort voedsel verspillen we het meest als je kijkt naar landgebruik?
- 30% Vlees en vleeswaren
- 21% Overig (hieronder vallen boterhambeleg, eieren, soepen, aardappelen, pasta's, rijst en vis)
- 11% brood & 11% sauzen en vetten
- 7% kaas
- 5% groente & 5% zuivel
- 4% fruit & 4% gebak en koek
- 2% aardappelen
Bron: Voedingscentrum 2023
Welk soort voedsel verspillle we het meest als je kijkt naar watergebruik?
De diagram toont:
- 46% fruit
- 18% overig
- 10% vlees en vleeswaren
- 8% groente
- 4% brood
- 3% zuivel, sauzen en vetten & gebak en koek
- 1% aardappelen
Bron: Voedingscentrum 2023
Hoe zit het met drank verspillen?
Naar schatting spoelen we per jaar ongeveer 65 liter aan dranken door de gootsteen of het toilet. Je kunt veel besparen door dranken op het juiste formaat te kopen, niet meer koffie en thee te zetten dan nodig en zuiniger om te gaan met zuiveldranken. Melk is vaak nog prima drinkbaar na de THT-datum. Lees meer over de houdbaarheidsdatum.
Infographic: Top vijf van meest verspilde soorten dranken
Het diagram toont het aandeel per soort drank in liters van totale verspilling:
- 47% koffie en thee
- 17% melk, karnemelk en zuiveldrank
- 12% frisdrank en sap
- 8% overig
- 7% dikzuivel
- 6% mineraalwater
Bron: Voedingscentrum 2023
Milieu-impact van verspilling
Als voedingsmiddelen die te lang zijn blijven liggen of over zijn, in de vuilnisbak belanden, dan gaan ook alle energie en grondstoffen verloren die nodig waren om die etenswaren te telen, vervoeren, koelen en eventueel te bewerken en verpakken. Veel energie die voor voedselproductie nodig is, komt van fossiele brandstoffen die klimaatverandering veroorzaken. De gangbare draagt bij aan klimaatverandering, vermindering van de bodemkwaliteit, minder , vervuiling van water en een regionaal tekort aan water. Lees meer over de milieugevolgen van landbouw.
Uitstoot van broeikasgassen
Met 33 kilo weggegooid voedsel verspillen we 9 procent van het eten dat we kopen. Die verspilling in huishoudens veroorzaakt ongeveer 1,5 procent van de totale jaarlijkse uitstoot van broeikasgassen van de gemiddelde consument.
Afval
Eten en drinken weggooien is sowieso zonde. Afhankelijk van waar je het weggooit, levert het toch nog een klein beetje nut op.
- Een deel van het huishoudelijk voedselafval van Nederland gaat bij het groente- fruit- en tuinafval; industriële composteerders verwerken het tot compost voor landbouw en plantsoenen.
- Maar niet iedereen scheidt zijn afval; daardoor komt een deel van het weggegooide eten terecht bij het huishoudelijk restafval dat wordt verbrand in afval-energiecentrales. Daar levert het nog wat energie op. Storten van afval is in Nederland inmiddels verboden.
Landbouwmethode gericht op hoge productie en lage kosten. Heet ook wel intensieve landbouw. Voldoet aan wettelijke regels.
Biodiversiteit beschrijft de soortenrijkdom van de natuur: hoeveel verschillende soorten er voorkomen, wereldwijd of in een bepaald gebied. Alles wat leeft heeft zijn eigen rol in de natuur: van plant tot dier, van schimmel tot bacterie. Alle soorten tellen mee en ook de rijkdom aan verschillende ecosystemen én de genetische verscheidenheid binnen soorten wordt met biodiversiteit beschreven.
Wereldwijd en ook in Nederland gaat het zorgwekkend slecht met de biodiversiteit. De natuur is uit balans: soorten sterven uit of worden met uitsterven bedreigd, aantallen nemen af, populaties worden kleiner. In gebieden waar natuur de kans krijgt zal de biodiversiteit onder de juiste omstandigheden weer herstellen.
Lees meer over biodiversiteit en ontdek wat je zelf kunt doen, dichtbij huis én wereldwijd.
Anderen keken ook naar
Slim bewaren
Een Nederlander gooit jaarlijks gemiddeld ruim 33 kilo goed voedsel in de vuilnisbak. Deels gaat het om eten dat in de afvalbak belandt omdat het verkeerd...
Eten kopen op maat
Slim boodschappen doen kan veel voedselverspilling voorkomen. Dat is nodig want per persoon gooien we ieder jaar gemiddeld ruim 33 kilo eetbaar voedsel...
Koken op maat
Jaarlijks gaat er per persoon ruim 33 kilo eetbaar voedsel naar de afvalbak (dat is zo'n € 140!). Kook jij ook regelmatig te veel? Precies zoveel koken...