Van de Pas vervolgt: "In tijden van crisis moet je mensen beschermen voor mogelijk negatieve gevolgen en vertellen wat mensen kunnen doen om deze te vermijden. Drie kwart van de Nederlanders geeft aan behoefte te hebben aan meer duidelijkheid en zelfs open te staan voor meer dwingende klimaatmaatregelen. In 2030 moeten we 60% van de broeikasgasemissie gereduceerd hebben. De afgelopen 30 jaar hebben we de uitstoot in Nederland met zo’n 25 procent omlaag gebracht. We hebben nog 7 jaar voor de rest. Vertel Nederlanders waar het op staat.”

Consuminderen en nieuwe sociale norm

Van de Pas greep het 25-jarig bestaan van Milieu Centraal vandaag ook aan om de dialoog in te luiden over de noodzaak tot consuminderen en een nieuwe sociale norm met elkaar neer te zetten. “Laten we stoppen met de schijnveiligheid. Duidelijke taal helpt om een nieuwe sociale norm te stellen. De covidcrisis en de energiecrisis hebben laten zien dat we razendsnel een nieuwe sociale norm kunnen neerzetten. En mensen zijn er ook aan toe, dat blijkt uit een recent onderzoek dat we hebben laten uitvoeren. Dus ik roep elke besluitvormer in zowel bedrijfsleven, het maatschappelijk werkveld en overheid op om het mandaat van Nederlanders te omarmen en veel rechtstreekser, directer en duidelijker sturing te geven en te communiceren als het gaat om klimaatverandering en consuminderen.”

Persconferentie over klimaatverandering gewenst

Dat een groot deel van de Nederlanders behoefte heeft aan meer duidelijke taal en informatie rondom de klimaatverandering en open staat voor meer dwingende maatregelen blijkt uit de resultaten van consumentenonderzoek dat in opdracht van Milieu Centraal dit jaar is uitgevoerd door onderzoeksbureau Norstat. Drie kwart (75% ) van de Nederlanders maakt zich zorgen om het klimaat en (76% ) is zich bewust van de gevolgen. De overgrote meerderheid van de mensen wil van de besluitvormers bij de overheid en het bedrijfsleven horen waar het op staat en wat er moet gebeuren de komende jaren. Er is ook mandaat als het gaat om het uitspreken van de minder leuke boodschappen, zoals dat we minder vaak en ver moeten vliegen en energie moeten besparen. De helft van de Nederlanders geeft aan dat ze de invoering van een structurele persconferentie over klimaatverandering en de ontwikkeling rondom energieprijzen een goed idee zouden vinden.

Draagvlak voor meer dwingende regels

70% van de Nederlanders snapt dat het zo niet langer kan en dat meer regels onvermijdelijk zijn om meer klimaatvriendelijker keuzes te kunnen maken. Hoe jonger, hoe vaker dit wordt gedacht. Er is ook sprake van steun voor meer dwingende maatregelen zoals een progressieve vliegtaks en verbieden van enkel glas. Opvallend is de steun voor het (bestaande) verbod van afval weggooien op straat, waar driekwart ‘helemaal voor’ is. De minste steun zien we voor belasten van voeding met een hoge milieu-impact, hoewel nog steeds iets meer dan de helft ‘voor’ is.

Nederlanders, vooral jongeren, vinden het ook belangrijk om met zijn allen minder spullen te gaan kopen, waarbij betaalbaarheid nog steeds heel belangrijk blijft. Ook blijkt dat men belang hecht aan de kwaliteit van spullen: het moet wel lang meegaan, anders wordt minder kopen lastig.

Noot voor de redactie:

Over het onderzoek

Het totale onderzoeksverslag is op te vragen bij Milieu Centraal. Vanaf 7 maart 2023 heeft Milieu Centraal via onderzoeksbureau Norstat B.V. onder hun consumentenpanel een online vragenlijst afgenomen over klimaat, milieu en consuminderen. De steekproef (N = 1011) wijkt op leeftijd, opleidingsniveau en regio enigszins af van de landelijke (CBS)-cijfers uit 2021. Daarom zijn de data gewogen naar leeftijd, opleidingsniveau en regio. De genoemde percentages in dit rapport geven daarmee een representatief beeld van Nederland.