Picknickservies

Groep jongeren in park. Eigen picknickservies meenemen voorkomt afval.
Zodra het weer het toelaat eten veel Nederlanders graag in het bos, park, of op het strand. Ga je barbecueën of organiseer je een buurt- of kinderfeestje? Gebruik dan herbruikbaar picknick/kampeerservies dat je al hebt liggen of probeer het te lenen. Is afwasbaar servies geen optie? Kijk welk wegwerpservies je het beste kunt kiezen voor het milieu.

Wegwerpproducten zoals bordjes, bekers en rietjes kunnen handig zijn op een (kinder)feestje, picknick of barbecue. Veel wegwerpartikelen halen alleen de afvalbak niet en eindigen als zwerfafval.

Iets kopen dat je maar één keer gebruikt en meteen daarna weer wegwerpt, is vaak niet goed voor het milieu. Ook als het van ander materiaal dan plastic gemaakt is. Ontdek wat milieuvriendelijke keuzes zijn als je iets organiseert met familie, vrienden of buurtgenoten, of als je op pad gaat met je eigen eten en dat op het strand, in het park of elders in de natuur op gaat eten.

Tips om duurzaam op pad te gaan

  1. 01

    Heb je al herbruikbaar buitenservies of kun je dit lenen? Dan is dit de beste optie.

  2. 02

    Was je herbruikbare servies samen met de andere vaat in de vaatwasser of in een teiltje. Afspoelen onder een warm stromende kraan kost veel energie en wordt daarom afgeraden.

  3. 03

    Heb je geen kampeerservies en kun je niets lenen? Dan is het een goed idee om dit te kopen als je het geregeld gaat gebruiken en er lang mee doet. Maar anders is een wegwerpvariant van duurzame materialen meestal een betere keuze voor het milieu. Gooi het dan wel weg in de prullenbak.

  4. 04

    Heb je nog wegwerpborden, bestek of bekers? Maak deze eerst op voor je nieuw buitenservies koopt.

  5. 05

    Wegwerpservies kan van verschillende materialen gemaakt worden. Check vóór je wegwerpservies koopt wat het duurzaamste materiaal is.

Europees verbod

Om onder meer plastic in zee tegen te gaan is sinds 3 juli 2021 een flink aantal plastic wegwerpproducten in heel Europa verboden of ontmoedigd. Vanaf juli 2023 worden de regels van de SUP-richtlijn verder aangescherpt. Zo moet je vanaf dan gaan betalen voor eten en drinken in plastic wegwerpverpakkingen die je onderweg koopt of laat bezorgen. Maar je kunt er ook voor kiezen om je eigen beker of bakje mee te nemen. Het verbod geldt ook voor wegwerpproducten van bioplastics. Deze breken namelijk dermate langzaam af dat ze lang in de natuur blijven rondzwerven.

Door het Europese verbod zal je in winkels steeds vaker wegwerpartikelen zien van andere materialen. Wist je bijvoorbeeld dat van palmbladen mooie wegwerpbordjes worden gemaakt? Afwasbaar buitenservies (zoals kampeerborden) kun je natuurlijk ook gebruiken.

Servies voor buiten: hergebruiken of lenen

Ga je picknicken, barbecueën of een (kinder)feestje organiseren? Spullen die je toch al in huis hebt hergebruiken is beter dan iets nieuws kopen. Kijk dus eerst of je al buitenservies hebt. Je campingservies kan je bijvoorbeeld ook prima voor een picknick gebruiken. Heb je dit niet? Misschien kun je dan iets van iemand lenen.

Als ook dit niet lukt zal je iets moeten kopen. Kies je dan voor afwasbaar of wegwerp? Wanneer je vaak buiten eet, is herbruikbaar een goede keuze. En je kunt natuurlijk ook tweedehands servies scoren!

Eet je hooguit een paar keer per jaar buiten? Dan is wegwerp soms toch een duurzamere keuze dan een stapel herbruikbare bordjes kopen die je nauwelijks meer gaat gebruiken. Uit onderzoek van CE Delft blijkt dat je herbruikbaar picknickservies redelijk vaak moet gebruiken wil het beter uit de bus komen. Dit haal je wel als je geregeld kampeert, buitenshuis picknickt of het als kinderservies gebruikt, maar niet als je het maar een paar dagen per jaar gebruikt. Dan zijn wegwerpalternatieven beter. Let dan wel goed op waarvan het gemaakt is en hoe je het weggooit.

Bord: herbruikbaar plastic of palmblad

Als je geregeld gaat picknicken of een (tuin)feestje hebt, dan staan herbruikbare borden bovenaan. Je kunt ze natuurlijk ook gebruiken op de camping, bij een barbecue of als kinderservies.

Heb je zelden zulke borden nodig? Of wil je liever wegwerpborden gebruiken als je op pad gaat? Kies dan wegwerpborden van palmblad. Borden van bagasse (suikerriet) en papier zijn iets minder duurzame keuzes, maar zijn nog steeds fors beter dan wegwerpplastic.

Beker: herbruikbaar, of wegwerpkarton met PLA-coating

Net als bij borden kun je als je geregeld picknickt of kampeert het beste gaan voor herbruikbare bekers.

Komt het toch een keer voor dat je een wegwerpbeker gebruikt als je buiten de deur bent? Kies dan voor karton met FSC- of PEFC-keurmerk, en met aan de binnenkant van de beker een biologisch afbreekbaar beschermlaagje (PLA). Meestal staat op de beker of op de verpakking vermeld dat dit beschermlaagje van PLA is.

Ook voor lepels, messen en vorken kun je beter voor herbruikbaar gaan als je weleens buiten eet. Tweedehands is natuurlijk extra duurzaam, dus kijk vooral ook in je lokale kringloopwinkel wat voor picknickbestek er allemaal ligt.

Bestek: herbruikbaar, anders karton, hout of bamboe

Eet je bijna nooit buiten, kan je ook niets lenen, en gebruik je toch een keer wegwerpbestek? Dan is karton de beste keuze. Wegwerpbestek van hout en bamboe is een iets minder duurzame keuze, maar nog steeds beter dan wegwerpbestek van plastic. Of je nou gaat voor karton, hout, of bamboe: let op dat je kiest voor bestek met een FSC- of PEFC-keurmerk.

Picknickservies van bamboe: niet doen

Je komt in de winkel ook herbruikbare borden en bekers van bamboe tegen. Deze borden en bekers bevatten naast bamboe een lijmmiddel: melamineformaldehyde. Bij het eten vanaf dit soort bamboeborden kunnen stoffen vrijkomen die schadelijk zijn voor de . Er zijn ook merken waarbij deze hars niet in schadelijke hoeveelheden vrijkomt, maar als consument zie je het verschil niet met het blote oog. Daarom zijn bekers of bordjes van bamboe geen duurzaam alternatief voor wegwerp.

Het Voedingscentrum vertelt hier meer over de gezondheidsrisico’s van melamine met bamboe- of maisvezel. Je krijgt uitleg over welk servies je beter niet kunt gebruiken. 

Rietjes: liever niet

Rietjes zijn vaak niet écht nodig. Het is dan ook het beste voor het milieu om je drankje gewoon zonder rietje te drinken. Wil je toch graag een rietje? Dan zijn wegwerprietjes van bamboe of tarwestro de beste keuze.

Herbruikbare rietjes van bijvoorbeeld RVS of bamboe worden in de vaatwasser niet goed schoon. Met de hand afwassen onder de warm stromende kraan kost zoveel energie dat een eenmalig rietje alsnog duurzamer is dan deze herbruikbare opties.