Natuurlijk tuinieren

vrouw tuiniert in groene tuin
Bij natuurlijk tuinieren laat je de natuur het werk doen. Met een natuurlijk onderhouden tuin vang je twee vliegen in één klap: je tuin is gezond én het is goed voor het milieu. Ontdek met de tips op deze pagina hoe je natuurlijk tuiniert en jouw bodem en planten gezond houdt. 

Natuurlijk tuinieren helpt bij het creëren van een evenwichtige, gezonde en veerkrachtige tuin. Hierdoor wordt je tuin beter bestand tegen plagen en is er minder onderhoud nodig. In een natuurlijke tuin staan planten die goed passen bij de grondsoort en staan planten op de juiste plek. Ook spelen inheemse plantensoorten een belangrijke rol: dit zijn soorten die van nature in Nederland voorkomen. Deze zijn goed aangepast aan de lokale omstandigheden en doen het daardoor vaak beter dan niet-inheemse soorten.

9 tips voor natuurlijk tuinieren

  1. 01

    Natuurvriendelijk tuinieren begint met een gezonde bodem: zorg voor een rijke en luchtige voedingsbodem.

  2. 02

    Kies voor planten die passen bij de grondsoort van je tuin en zet ze op de juiste plek: hoe beter planten bij je tuin passen, hoe gezonder en sterker ze zijn. 

  3. 03

    Koop het liefst biologische planten: dan weet je zeker dat er geen gif is gebruikt. Gifvrije planten, bollen en zaden herken je aan een milieukeurmerk.  

  4. 04

    Kies voor verschillende soorten inheemse planten. Deze soorten doen het vaak goed in je tuin omdat ze aangepast zijn aan de lokale omstandigheden. 

  5. 05

    Ga voor levendig gras door (een deel van) je gazon minder vaak te maaien: zo krijgen planten en bloemen in het gras de kans om te groeien.

  6. 06

    Maak je tuin gastvrij voor dieren. Een groene, tuin met veel verschillende gezonde planten en bomen trekt dieren aan zoals vogels, egels en allerlei insecten. Zij helpen om je tuin plaagdiervrij te houden. 

  7. 07

    Plan tuinactiviteiten op het juiste moment: bemesten doe je bijvoorbeeld in het voorjaar, (ver)planten in het najaar en sproeien bij voorkeur in de ochtend.

  8. 08

    Voorkom ongewenste planten in je tuin door kale grond te bedekken met bodembedekkende planten. Heb je eenmaal last van onkruid? Verwijder het dan handmatig of met behulp van gereedschap zoals een krabber. 

  9. 09

    Geef je tuin slim water: vang regenwater op met bijvoorbeeld een regenton. Zo kun je in droge periodes je tuin water geven zonder drinkwater te gebruiken. 

Zorg voor een gezonde bodem

Een natuurlijke tuin onderhouden, begint bij de bodem. Planten en bomen hebben een rijke en luchtige voedingsbodem nodig om gezond en sterk te worden. Als de bodem niet gezond is, kan je er compost of organische mest doorheen scheppen om het vruchtbaarder te maken. Gebruik niet te veel mest: dan worden planten juist slap en kwetsbaar.

Ontdek meer tips voor een vruchtbare bodem.

Zet planten op de juiste plek

Hoe beter planten bij jouw tuin passen, hoe gezonder en sterker ze zijn. Daardoor zijn je planten ook beter bestand tegen plagen en hebben ze minder water nodig. Kies planten die passen bij het bodemtype van je tuin en houd rekening met de plek waar je een plant zet. Zo heeft de ene plant juist veel zon nodig en ontwikkelt een andere plant zich beter in de schaduw.

Koop gifvrije planten, bollen en zaden 

Koop het liefst biologische planten als je gaat planten of zaaien. Dan weet je zeker dat er geen gif is gebruikt en lopen insecten zoals bijen geen gevaar. Gifvrije planten, bollen en zaden herken je aan een milieukeurmerk zoals EU-biologisch, EKO en Demeter. Sommige logo’s kunnen misleidend zijn: een logo met bijvoorbeeld een bijtje betekent niet per se dat een plant bijvriendelijk is.

Lees meer tips voor het kiezen van de juiste bomen en planten voor jouw tuin.

Kies voor verschillende soorten inheemse planten

Inheemse planten zijn planten die van nature hier voorkomen. Deze plantensoorten zijn volledig aangepast aan de Nederlandse omstandigheden. Als je kiest voor inheemse planten dan heb je meer kans dat zij het beter doen, omdat zij beter zijn aangepast aan de omstandigheden in jouw tuin. Bovendien ondersteun je hiermee de . Door verschillende inheemse plantensoorten in je tuin te plaatsen, is de kans ook kleiner dat een vraatinsect uitgroeit tot een plaag.

Ontdek meer tips waarmee je de biodiversiteit in jouw tuin verbetert.

Planten die ergens van nature voorkomen noem je inheemse planten. Als je zelf planten plant is het voor de biodiversiteit belangrijk om te kiezen voor inheemse planten. Soorten die hier al van oudsher voorkomen ondersteunen andere planten en dieren die van oudsher in de omgeving voorkomen. 

Ga voor leven in je gazon

Ga voor levendig gras door (een deel van) je gazon minder vaak te maaien: zo krijgen planten en bloemen in het gras de kans om te groeien. Een grasmat met hoger gras en bloeiende bloemen zorgt voor voedsel en beschutting voor insecten, zoals bijen en vlinders. Ook is langer gras beter bestand tegen droogte, dus bespaar je water. En door minder te maaien, bespaar je zelf ook een hoop tijd. 

Lees meer tips voor een gazon vol leven. 

Meisje plukt bloemen in hoog gras

Maak je tuin gastvrij voor dieren

Dieren zoals vogels, egels en allerlei insecten helpen om je tuin vrij van plagen te houden. Natuurlijke vijanden zoals vogels en egels eten bijvoorbeeld graag slakken. En lieveheersbeestjes doen zich tegoed aan bladluizen. Een natuurrijke en gezonde tuin trekt ook andere nuttige beestjes aan zoals bijen. Zij helpen bij de bestuiving van bloemen en planten. Wil je een tuin waarin insecten, vogels en andere dieren zich thuis voelen? Zorg dan voor voldoende voedsel, schuilplekken en nestmogelijkheden. Ook water is belangrijk. Een waterschaal is vaak al voldoende, maar als je meer ruimte hebt, kies dan voor een natuurlijke tuinvijver.

Lees wat je nog meer kan doen om dieren en insecten naar je tuin te trekken.

Plan tuinactiviteiten op het juiste moment

  • Het bemesten van je (sier)tuin doe je alleen één keer in het voorjaar, als alles weer gaat groeien en bloeien.  
  • Plan snoeiwerk van bomen of grote planten buiten het broedseizoen: zo voorkom je dat vogelnesten beschadigd raken. Veel vogelsoorten broeden ongeveer tussen 15 maart en 15 juli. 
  • Wil je je tuin sproeien? Doe dit dan bij voorkeur in de ochtend. De zon schijnt dan minder fel waardoor het water minder snel verdampt. In de avond blijven de grond en de planten nat, waardoor je last van schimmels en slakken kan krijgen. 
  • Het najaar is de beste periode om zaden, bollen, heesters en hagen te zaaien en poten. Ook is het een goed moment om planten te verplaatsen als ze niet op de juiste plek staan. In het najaar gaan planten namelijk in rust en is de bodem nog relatief warm en vochtig. Daardoor slaan de planten beter aan. Bovendien hoef je planten in het najaar minder waterte geven dan in het voorjaar. Zo kun je in het voorjaar direct genieten van een bloeiende tuin. 

Voorkom en verwijder ongewenste planten

Wat voor de één onkruid is, kan voor de ander juist een aanwinst zijn. Groeien er toch planten op plekken waar je ze niet wilt hebben? Dan geldt: hoe vroeger je erbij bent, hoe minder kans dat de plant zich verspreidt. Je voorkomt ongewenste planten in je tuin door kale stukken grond in je tuin te bedekken. Zo hebben ze geen ruimte om te groeien. Het liefst bedek je de bodem met planten, maar je kan bijvoorbeeld ook kiezen voor boomschors. Als je eenmaal last hebt van ongewenste planten, verwijder ze dan handmatig of met behulp van gereedschap zoals een krabber.

Ontdek meer tips om onkruid te voorkomen en verwijderen.

Tuin water geven

Vang regenwater op in je tuin met bijvoorbeeld een regenton. Zo kun je in droge periodes je tuin water geven zonder drinkwater te gebruiken. Een regenton kun je eenvoudig aansluiten op de regenpijp. Heb je een (natuurlijke) tuinvijver? Dan kun je die gebruiken als 'overloop' voor de regenton. Geef de tuin het liefst één keer per week veel water in plaats van elke dag een beetje. Zo krijg je sterkere planten die beter tegen droogte kunnen.

Bekijk meer tips om water te besparen in je tuin.

vrouw vult gieter bij regenton in tuin